Ելենա Թանղիևա-Բիրզնիեկ
Ելենա Թանղիևա-Բիրզնիեկ (Բեկ-Մելիք Թանղիևա) Ալեքսանդրի (ապրիլի 13, 1907, Պավլովսկ, Ցարսկոսելսկիյ ուեզդ, Սանկտ Պետերբուրգի նահանգ, Ռուսական կայսրություն[1] - հուլիսի 31, 1965, Ռիգա, Լատվիական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ), բալետի արտիստուհի, բալետմայստեր, մանկավարժ։ Լատվիական ԽՍՀ ժողովրդական արտիստ (1956): Լատվիական ԽՍՀ պետական մրցանակի դափնեկիր (1960)[2]:
| Ելենա Թանղիևա-Բիրզնիեկ | |
|---|---|
| Ծնվել է | ապրիլի 13, 1907 |
| Ծննդավայր | Պավլովսկ, Ցարսկոսելսկիյ ուեզդ, Սանկտ Պետերբուրգի նահանգ, Ռուսական կայսրություն[1] |
| Մահացել է | հուլիսի 31, 1965 (58 տարեկան) |
| Մահվան վայր | Ռիգա, Լատվիական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ |
| Գերեզման | Անտառային գերեզմանատուն |
| Քաղաքացիություն |  Լատվիա,  Ռուսական կայսրություն և  ԽՍՀՄ |
| Մասնագիտություն | բալետի պարող, բալետմայստեր և մանկավարժ |
| Պարգևներ և մրցանակներ | |
Կենսագրություն խմբագրել
Ելենա Թանղիևա-Բիրզնիեկը ծնվել է 1907 թվականի ապրիլի 13(26)-ին, Թիֆլիս քաղաքում (Վրաստան)։ Ունի ռուս և հայկական արմատներ, նախնիների շարքում կային Ռուսաստանի արվեստի աշխարհում հայտնի մարդիկ։ 1924 թվականին Ելենան ավարտել է Պետրոգրադի բալետային դպրոցը Ագրիպինա Վագանովայի դասարանը։ 1924-1927 թվականներին եղել է Լենինգրադի օպերայի և բալետի թատրոնի մենապարուհի։ Ընդունվել է նախկին Մարիինյան թատրոնի թատերախմբում, սակայն 1927 թվականին լատվիացի դիվանագետ Ա. Բիրզնիեկի հետ ամուսնանալուց հետո նրա հետ մեկնել է Ռիգա։ 1928 թվականին Ելենան բացել է իր բալետի դպրոցը։ 1927-1937 թվականներին եղել է Լատվիայի օպերայի և բալետի թատրոնի մենապարուհի։ Նրա կարիերան որոշ ժամանակ ընդհատվել էր առողջական խնդիրների պատճառով, բայց 1939 թվականին կրկին վերադարձել է թատրոն։ 1940 թվականին, երբ Լատվիան դարձել է ԽՍՀՄ-ի մաս, Ելենան նշանակվել է թատրոնի բալետի դպրոցի գեղարվեստական ղեկավար, բայց պատերազմը ընդհատել է այդ աշխատանքը։ 1945-1965 թվականներին եղել է Լատվիայի օպերայի և բալետի թատրոնի բալետմայստեր, 1956-1965 թվականներին՝ Լատվիայի օպերայի և բալետի թատրոնի գլխավոր բալետմայստեր, 1951-1956 թվականներին՝ Լատվիայի երաժշտական կոմեդիայի թատրոնի գլխավոր բալետմայստեր։ 1925-1965 թվականներին (ընդհատումներով) դասավանդել է Լենինգրադի պարարվեստի ուսումնարանում, Լատվիայի օպերայի և բալետի թատրոնի պարի ստուդիայում։ 1957 թվականին Ելենան նշել է ծննդյան 50-ամյակը Ստրասի երաժշտության բալետի ստեղծմամբ` «Կապույտ Դանուբում» երաժշտության համար[3][4][5]։
Ելենա Թանղիևա-Բիրզնիեկը մահացել է 1965 թվականի հուլիսի 31-ին, Լատվիայի մայրաքաղաք Ռիգայում[6]։
Դերապարեր խմբագրել
- Գյուլնարա (Ադանի «Կորսար»)։
- Կիտրի (Մինկուսի «Դոն Կիխոտ»)։
- Ռախմանինով Ս. «Սիմֆոնիկ պարեր»
- Ռավել Մ. «Բոլերո»
- Սկուլտեի «Խորեոգրաֆիկ բանաստեղծություն»
Պարգևներ խմբագրել
- Լատվիայի ԽՍՀ ժողովրդական արտիստ (1956)։
- Լատվիական ԽՍՀ պետական մրցանակի դափնեկիր (1960)
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Театральная энциклопедия (ռուս.) / под ред. С. С. Мокульский — М.: Большая российская энциклопедия, 1960.
- ↑ «Елена Александровна Тангиева-Бирзниек (Elena Tangiyeva-Birizniek) | Belcanto.ru». www.belcanto.ru. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 12-ին.
- ↑ «ТАНГИЕВА-БИРЗНИЕК Елена Александровна». dancelib.ru. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 12-ին.
- ↑ Гурин, Александр (2015 թ․ հուլիսի 27). «Елена Тангиева-Бирзниеце: Армяно-русские корни латышского балета». Baltnews (ռուսերեն). Վերցված է 2020 թ․ մարտի 12-ին.
- ↑ «Елена Тангиева–Бирзниеце – ученица Агриппины Вагановой и педагог Михаила Барышникова: армянский след в латвийском балете - Фото». radiovan.fm (ռուսերեն). Վերցված է 2020 թ․ մարտի 12-ին.
- ↑ Ով ով է. Հայեր. Կենսագրական հանրագիտարան, հատոր առաջին, Երևան, 2005։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 4, էջ 140)։ 
|