Դևը և հրեշտակը՝ Թամարայի հոգու հետ

Դևը և հրեշտակը՝ Թամարայի հոգու հետ; Демон и Ангел с душой Тамары
տեսակ	գծանկար
տարի	1890
նյութ	թուղթ և ջրաներկ
գտնվում է	Ռուսական արվեստի թանգարան
հավաքածու	Ռուսական արվեստի թանգարան
	Ծանոթագրություններ;

Դևը և հրեշտակը՝ Թամարայի հոգու հետ (ռուս.՝ Демон и Ангел с душой Тамары), Միխայիլ Վրուբելի 1980-1891 թվականներին ստեղծած գծանկարը, Միխայիլ Լերմոնտովի «Դևը» պոեմի նկարազարդումներից է։ Նկարը նախապես եղել է բալետի ռուս պարուհի Եկատերինա Գելցերի հավաքածուում։ Հետագայում այն գնել է պրոֆեսոր Արամ Աբրահամյանը^[1]։ Նկարը 1995 թվականին գողացվել էր Երևանի ռուսական արվեստի թանգարանից^[2]^[3]։

Նկարը կատարված է թղթի վրա ջրաներկով, և բելիլայով։

Գողություն խմբագրել

1995 թվականին նկարը գողացվել է Երևանի ռուսական արվեստի թանգարանից։ Մինչև 2017 թվականը նկարի մասին տեղեկություններ չեն եղել։ 2017 թվականի մարտի 15-ին Հայաստանի Հանրապետության նախագահ Սերժ Սարգսյանը Ռուսաստանի Դաշնություն պաշտոնական այցի ժանանակ կայացած՝ Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինի հետ համատեղ ասուլիսում հայտարարել է, որ նկարը ՌԴ համապատասխան մարմինների աշխատանքի շնորհիվ հայտնաբերվել է և վերադարձվելու է Հայաստան^[4] ^[5]։

Այլ «Դևեր» խմբագրել

Միխայիլ Վրուբելը դեռևս ուսանող տարիներին ազդվել է Միխայիլ Լերմոնտովի Դևը պոեմի Դևի և Թամարայի կերպարներից։ Նա իրեն նույնականացրել է Դևի հետ։ Երազել է ստեղծել եռերգություն նվիրված Դևին, Թամարային և Թամարայի մահվանը։ 1890-1891 թվականներին Լերմոնտովի եղերական մահվան հոբելյանին լույս է տեսել նրա ստեղծագործությունների լրիվ ժողովածուն, որի ձևավորման աշխատանքին ներգրավվել էին ժամանակի առաջավոր նկարիչները։ Վրուբելը սկսել է աշխատել Դևը պոեմի ձևավորման վրա։ Դևի շարքում հայտնվել են «Դևի գլուխը», «Թամարան և Դևը», «Դևը վանքի դարպասների մոտ», «Թամարայի պարը», «Թամարան դագաղում», «Սիրահարված Դևը», «Թռչող Դևը», «Դևը և հրեշտակը՝ Թամարայի հոգու հետ» նկարները։ Հոբելյանական հրատարությունից հետո Վրուբելը մոտ տասը տարի հեռացել է Դևի թեմայից, իսկ հետո նորից շարունակել^[2]^[3]։