Դևագի աղուտային
| Դևագի աղուտային | |
 Դևագի աղուտային | |
| Դասակարգում | |
| Թագավորություն | Բույսեր (Plantae) |
| Վերնաբաժին | Բարձրակարգ բույսեր (Embryophyta) |
| Տիպ/Բաժին | Անոթավոր բույսեր (Tracheophyta) |
| Ենթատիպ | Սերմնավոր բույսեր (Spermatophytes) |
| Կարգ | Խուլեղինջածաղկավորներ (Lamiales) |
| Ընտանիք | Ճրագախոտազգիներ (Orobanchaceae) |
| Ցեղ | Դևագի (Cistanche) |
| Տեսակ | Դևագի աղուտային (C. salsa) |
| Միջազգային անվանում | |
| Cistanche salsa | |
Դևագի աղուտային (լատին․՝ Cistanche salsa), ճրագախոտազգիների ընտանիքին պատկանող ծածկասերմ բույս։ Գրանցված է Հայաստանի Հանրապետության Կարմիր գրքում։
Նկարագրություն խմբագրել
Միայնակ հաստ ցողուններով, մինչև 40-50 սմ բարձրությամբ, մակաբույծ բազմամյա խոտաբույս է։ Ծաղկաբույլը խիտ է, հաստ, մինչև 20 սմ երկարությամբ և 4-5 սմ լայնությամբ։ Պսակը դժգույն բաց երկնագույն է, թեթևակի զիգոմորֆ։ Բաժակը միանման մասերով է, ձուլաթերթ, իսկ բաժակաթերթերը եզրերից բրդոտ-մազոտ են[1]։
Տարածվածություն խմբագրել
Հանդիպում է միայն Երևանի ֆլորիստիկական շրջանում (Երասխի և Խոր Վիրապի շրջակայք)։ Աճում է նաև Ադրբեջանում, Միջին Ասիայում, Անատոլիայում, Իրանում, Տիբեթում և Մոնղոլիայում[1]։
Էկոլոգիա խմբագրել
Աճում է ստորին լեռնային գոտու՝ ծովի մակարդակից 700-900 բարձրությունների վրա, աղակալված հողերում և աղուտներում, կիսաանապատային բուսականության մեջ, ոռոգիչ ջրանցքների ափերին։ Ծաղկում է մայիսին, պտղաբերում՝ հունիսին։ Ծաղկման երկրորդ շրջանը դիտվում է սեպտեմբերին[1]։
Պահպանություն խմբագրել
Վտանգված տեսակ է։ Տարածման և բնակության շրջանների մակերեսը 10 կմ²-ից պակաս է։ Հայաստանի Կարմիր գրքի առաջին հրատարակության մեջ ընդգրկված չէր։ Ընդգրկված չէ նաև CITES-ի և Բեռնի կոնվենցիաների հավելվածներում[1]։
Պահպանության միջոցառումներ չեն իրականացվում[1]։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Հայաստանի Կարմիր գիրք. Երևան: Հայաստանի բնապահպանության նախարարություն. 2010. ISBN 978-99941-2-420-6.
 | Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Դևագի աղուտային» հոդվածին։ |
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Դևագի աղուտային» հոդվածին։ |