Գրիգոր Անանյան
- Վիքիպեդիայում կան հոդվածներ Անանյան ազգանունով այլ մարդկանց մասին։
Գրիգոր Անանյան (1770, Կոստանդնուպոլիս - օգոստոսի 3, 1865, Տրիեստ, Ավստրիական կայսրություն), արքունի հայ բժիշկ։
 | |
|---|---|
| Ծնվել է | 1770 |
| Ծննդավայր | Կոստանդնուպոլիս, Օսմանյան կայսրություն |
| Մահացել է | օգոստոսի 3, 1865 |
| Մահվան վայր | Տրիեստե, Իտալիա |
| Ազգություն | հայ |
| Կրթություն | Պադովայի համալսարան |
| Մասնագիտություն | բժիշկ |
Կենսագրություն խմբագրել
Գրիգոր Անանյանը ծնվել է 1770 թվականին Կոստանդնուպոլսում։ Նախնական կրթությունն ստացել է ծննդավայրում, երկրորդական ուսումը՝ Վենետիկի Մխիթարյան միաբանության վանքի վարժարանում։ 1783-1793/1794 թվականներին սովորել է Իտալիայի Պադովա քաղաքի համալսարանի բժշկական ֆակուլտետում և ստացել բժշկության դոկտորի տիտղոս։ 1793/1994 թվականներին վերադարձել է Կոստանդնուպոլիս և, զբաղվելով բժշկությամբ, կարճ ժամանակ անց ձեռք բերել հմուտ բժշկի համբավ։ Այդ ժամանակ Կոստանդնուպոլսում կար ընդամենը 2 համալսարանական հայ բժիշկ՝ Պողոս Անտոնյան-Շաշյանը և Հովակիմ Օղուլուխյանը։
Շուտով Օսմանյան կայսրության փադիշահի (միապետ) հրովարտակով նշանակվել է արքունի բժշկի պաշտոնում և զբաղվել կայսերական գերդաստանի առողջապահության և բուժման հարցերով։
1814-1815 թվականներին սուլթանի հարեմի սիրած կանանցից մեկին բուժելու, սակայն կյանքը փրկել չկարողանալու պատճառով ենթարկվել է հետապնդումների, ուստի մահապատժից խուսափելու պատճառով (ըստ Մեզպուրեանի՝ սեփական խղճահարությունից հալածված) փախել է Իտալիա։ Հաստատվելով Իտալիայի Տրիեստե քաղաքում՝ շարունակել է զբաղվել բժշկությամբ։
Մահացել է 1865 թվականի օգոստոսի 3-ին, Տրիեստե քաղաքում՝ 95 տարեկանում։ Թաղվել է Տրիեստեի գերեզմանոցում։ Խոշոր գումար է կտակել ազգային, բարեգործական և որբախնամ նպատակների հատկացնելու համար։
Աղբյուրներ խմբագրել
- Հարություն Մինասյան, Օսմանյան կայսրությունում և Թուրքիայի Հանրապետությունում բռնաճնշումների և ցեղասպանության ենթարկված հայ բժիշկներ, Երևան, «Լուսաբաց», 2014 — 520 էջ։
Գրականություն խմբագրել
- Թորգոմեան Վահրամ «Հայաստանի կոչնակ», Նիւ Եորք, թ. 28
- Թորգոմեան Վահրամ «Հանդէս ամսօրեայ», Վիեննա, 1897, թ. 2
- Պոտուրեան Մկրտիչ «Հայ հանրագիտակ», Պուքրէշ, 1938
- Մեզպուրեան Արթօ «Հայ եւ ծագումով հայ բժիշկներ», Իսթանպուլ, 1950