Գրաժինա Բացևիչ

Գրաժինա Բացևիչ
Բնօրինակ անուն	լեհ.՝ Grażyna Bacewicz
Ծնվել է	փետրվարի 5, 1909[…]; Լոձ, Piotrków Governorate, Warsaw general-governorate, Ռուսական կայսրություն
Երկիր	Լեհաստան
Մահացել է	հունվարի 17, 1969[…] (59 տարեկան); Վարշավա, Լեհաստանի Ժողովրդական Հանրապետություն
Գերեզման	Պովոնզկի ռազմական գերեզմանատուն
Ժանրեր	օպերա, սիմֆոնիա և դասական երաժշտություն
Մասնագիտություն	կոմպոզիտոր, պարուսույց, երաժշտագետ, երաժշտության ուսուցիչ, դաշնակահարուհի, կոնցերտմայստեր և ջութակահարուհի
Գործիքներ	ջութակ
Աշխատավայր	Ֆրիդերիկ Շոպենի անվան երաժշտական համալսարան
Կրթություն	Ֆրիդերիկ Շոպենի անվան երաժշտական համալսարան (1932) և Փարիզի Նորմալ երաժշտական դպրոց
Պարգևներ	և
Ստորագրություն
	Grażyna Bacewicz Վիքիպահեստում

Գրաժինա Բացևիչ (լեհ.՝ Grażyna Bacewicz, փետրվարի 5, 1909(1909-02-05)^[1]^[2]^[3]^[…], Լոձ, Piotrków Governorate, Warsaw general-governorate, Ռուսական կայսրություն^[4] - հունվարի 17, 1969(1969-01-17)^[1]^[2]^[3]^[…], Վարշավա, Լեհաստանի Ժողովրդական Հանրապետություն^[5]), լեհ ջութակահար, կոմպոզիտոր։

Կենսագրություն խմբագրել

Ծնվել է 1909 թվականին Լոձում։ Հայրը, որ ծագումով լիտվացի էր, աղջկան տվել է ջութակի ու դաշնամուրի առաջին դասերը։ Գրաժինա Բացևիչն ավարտել է Վարշավայի կոնսերվատորիայի` ջութակի ու կոմպոզիցիայի բաժինը (1932)։ Պադերևսկու կրթաթոշակով 1932-1933 թվականներին ուսանել է Փարիզում, Նադիա Բուլանժեի մոտ։ Մասնավոր դասեր է վերցրել Կարլ Ֆլեշից։ Վերադառնալով Լեհաստան` նվագել է Լեհական ռադիոյի նվագախմբում (առաջին ջութակ)։ Երկրորդ աշխարհամարտի տարիներին ապրել է Վարշավայում, կազմակերպել ընդհատակյա համերգներ։ Պատերազմից հետո դասավանդել է Լոձի պետական կոնսերվատորիայում։ 1954 թվականից, երբ ավտովթարի է ենթարկվել, ստեղծագործելը դարձել է նրա միակ զբաղմունքը։

Մահացել է 1969 թվականին։ Թաղված է Վարշավայի Պովոնզկի զինվորական գերեզմանոցում։

Ստեղծագործություններ խմբագրել

Գործիքային ստեղծագործություններ խմբագրել

Չորս պրելյուդիա դաշնամուրի համար (1924)
Մանկական սյուիտ դաշնամուրի համար (1933)
Սոնատ ջութակի համար (1941)։ Պրեմիերան կայացել է ընդհատակյա համերգի ժամանակ Վարշավայում։
Էսքիզ երգեհոնի համար (1966)
Երկրորդ սոնատ դաշնամուրի համար (1953)

Կամերային երաժշտություն խմբագրել

Կվինտետ ֆլեյտայի, հոբոյի, կլարնետի, ֆագոտի և փողի համար (1932)
Սյուիտ երկու ջութակի համար (1943)։ Պրեմիերան կայացել է ընդհատակյա համերգի ժամանակ Վարշավայում։
Լարային կվարտետ № 3 (1947)։ Արժանացել է Լեհաստանի մշակույթի նախարարության մրցանակին։
Լարային կվարտետ № 4 (1951)։ Լիեժի լարային կվարտետների մրցույթում արժանացել է առաջին մրցանակին։
Լարային կվարտետ № 5 (1955)
Լարային կվարտետ № 6 (1960)
Լարային կվարտետ № 7 (1967)

Ստեղծագործություններ նվագախմբի համար խմբագրել

Կոնցերտ լարային նվագախմբի համար (1948)։ Արժանացել է Լեհաստանի պետական մրցանակի (1950)։
Սիմֆոնիա № 2 (1951)
Սիմֆոնիա № 3 (1952)
Սիմֆոնիա № 4 (1953)։Արժանացել է Լեհաստանի մշակույթի նախարարության մրցանակի (1955)։
Երաժշտություն լարային, փողային և հարվածային գործիքների համար (1958)։ Արժանացել է ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի երրորդ մրցանակի (Փարիզ, 1960)։
Կոնցերտ սիմֆոնիկ նվագախմբի համար (1962)
Contradizione կամերային նվագախմբի համար (1966)

Կոնցերտներ խմբագրել

Կոնցերտ № 3 ջութակի և նվագախմբի համար (1948)։ Արժանացել է Լեհաստանի մշակույթի նախարարության մրցանակի (1955)։
Կոնցերտ դաշնամուրի և նվագախմբի համար (1949)։ Շոպենի անվան երաժշտական մրցույթում արժանացել է երկրորդ մրցանակի (Վարշավա, 1949)։
Կոնցերտ № 5 ջութակի և նվագախմբի համար (1954)
Կոնցերտ № 7 ջութակի և նվագախմբի համար (1965)։ Ելիզավետա Բելգիացու միջազգային երաժշտական մրցույթում արժանացել է ոսկե մեդալի (1965)։
Կոնցերտ ալտի և նվագախմբի համար (1968)

Ստեղծագործություններ ձայնի և նվագախմբի համար խմբագրել

Օլիմպիական կանտատա երգչախմբի և նվագախմբի համար (1948)։ Արժանացել է Լեհաստանի պետական մրցանակի (1948)։
«Ակրոպոլիս», կանտատա երգչախմբի և նվագախմբի համար Ստանիսլավ Վիսպյանսկու խոսքերով (1964)։ Նվիրված է եղել Կրակովի համալսարանի 600-ամյակին։

Ստեղծագործություններ բեմի համար խմբագրել

«Թագավոր-գյուղացի» (լեհ.՝ Z chłopa król), բալետ (1953)
«Արթուր արքայի արկածները» (լեհ.՝ Przygoda Króla Artura), երգիծական ռադիոօպերա (1959)։ Արժանացել է Լեհական ռադիոյի և հեռուստատեսության մրցանակին (1960)
«Էսիկը Օսթենդում» (լեհ.՝ Esik w Ostendzie), երգիծական բալետ` մեկ գործողությամբ (1964)
«Կիրք» (լեհ.՝ Pożądanie), բալետ` երկու գործողությամբ (1958-1969)

Գրական ստեղծագործություններ խմբագրել

Znak szczególny. Warszawa։ Czytelnik, 1970 (պատմվածքների ժողովածու, թարգմանվել է մի շարք լեզուներով)։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Առցանց լեհական կենսագրական բառարան (польск.)
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 Երաժշտություն (ֆր.)
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 Deutsche Nationalbibliothek Record #120052059 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
↑ ^5,0 ^5,1 ^5,2 https://www.presencecompositrices.com/compositrice/bacewicz-grazyna

Գրականություն խմբագրել

Rosen J. Grażyna Bacewicz, her life and works. Los Angeles։ Friends of Polish Music; University of Southern California School of Music, 1984
Thomas A. Grażyna Bacewicz։ chamber and orchestral music. Los Angeles։ Friends of Polish Music; University of Southern California School of Music, 1985
Briel G. Thematisches Verzeichnis der Werke von Grażyna Bacewicz։ mit einem biographischen Essay. Aachen։ Shaker, 2001

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Գրաժինա Բացևիչ» հոդվածին։

[_e4e77450d40691cd-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.

[_8fd73954547ab45d-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Առցանց լեհական կենսագրական բառարան (польск.)

[_2f34c03d1d568419-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 Երաժշտություն (ֆր.)

[_e65c8f01e71c6625-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 Deutsche Nationalbibliothek Record #120052059 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.

[_1fff03ba9390b52b-5] 5,0 ^5,1 ^5,2 https://www.presencecompositrices.com/compositrice/bacewicz-grazyna

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]