Գոհար Մարկոսյան-Կասպեր

հայ գրող
Վիքիպեդիայում կան հոդվածներ Մարկոսյան ազգանունով այլ մարդկանց մասին։

Գոհար Մարկոսյան-Կասպեր (հուլիսի 14, 1949(1949-07-14), Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ - սեպտեմբերի 10, 2015(2015-09-10), Բարսելոնա, Իսպանիա), հայազգի գրող, արձակագիր, բանաստեղծ։ Բնակվել է Տալլինում[1][2]։

Գոհար Մարկոսյան-Կասպեր
Ծնվել էհուլիսի 14, 1949(1949-07-14)
ԾննդավայրԵրևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ
Վախճանվել էսեպտեմբերի 10, 2015(2015-09-10) (66 տարեկան)
Վախճանի վայրԲարսելոնա, Իսպանիա
Մասնագիտությունբժիշկ և գրող
Լեզուռուսերեն
Քաղաքացիություն ԽՍՀՄ և  Էստոնիա
ԱնդամակցությունԷստոնիայի գրողների միություն
ԱմուսինԿալլե Կասպեր

Կենսագրություն խմբագրել

Գոհար Մարկոսյանը ծնվել է 1949 թվականին, Երևանում։ Հայրը՝ Կառլոս Մարկոսյանը, եղել է օպերային երգիչ, մայրը՝ Վիոլետա Թորոսյանը, բալետի պարուհի, երկար տարիներ Օպերայի և բալետի պետական ակադեմիական թատրոնի բալետային խմբի վարիչ, քույրը՝ Հասմիկ Մարկոսյանը ՀՀ վաստակավոր մանկավարժ, Երևանի պարարվեստի պետական քոլեջի տնօրեն[3][4]։ Բանաստեղծություններ սկսել է գրել դեռևս դպրոցական տարիքից, այնուհետև գրել է պատմվածքներ և վեպեր։ Երևանում ստացել է բժշկական կրթություն։ 1990 թվականին ամուսնացել է էստոնացի գրող, թարգմանիչ Կալլե Կասպերի հետ։ 1991 թվականին տպագրվել է Գոհար Մարկոսյանի բանաստեղծական առաջին՝ «Իմ անավարտ Պալատը» ժողովածուն։ Նախքան Էստոնիա տեղափոխվելը Գոհար Մարկոսյանը Երևանում աշխատել է որպես բժիշկ։

Գոհար Մարկոսյան-Կասպերի ամենահայտնի գործը «Պենելոպա» վեպն է (թարգմանվել է ֆրանսերեն, գերմաներեն, հայերեն (Penelope, die Listenreiche) հոլանդերեն և իսպաներեն)[5][6]։ Նրա «Ելենա» և The Caryatides վեպերը[7] հաջողություն են ունեցել նաև Ռուսաստանում և Արևմտյան Եվրոպայում։ Մարկոսյան-Կասպերի գործերը մոգական ռեալիզմ ժանրում են։ Գոհար Մարկոսյան-Կասպերի ստեղծագործությունները տպագրվել են Սանկտ-Պետերբուրգում և Տալլինում հրատարակվող «Զվեզդա», «Նևա», «Տալլին», «Ռադուգա» ամսագրերում։

Ստեղծագործել է ռուսերեն։ Եղել է Էստոնիայի գրողների միության անդամ։ Գոհար Մարկոսյան-Կասպերը վեպերի, պատմվածքների, բանաստեղծական ժողովածուների, ֆիլմերի և հեռուստասերիալների սցենարների հեղինակ է, Էստոնիայի մշակութային հիմնադրամի կրկնակի մրցանակակիր («Կարիատիդները» և «Մեմենտո Մորի» վեպերի համար)։ Ամուսնու՝ Կալե Կասպերի համահեղինակությամբ, Գոհար Մարկոսյան-Կասպերը գրել է կոմպոզիտոր Ջոակինո Ռոսինիի մասին գիրք, ինչպես նաև «Սեսիլի մահը» բազմասերիանոց ֆիլմի և մի շարք այլ հեռուստասերիալների սցենարներ[8]։

Մատենագիտություն խմբագրել

  • Պենելոպա (Penelope, 1998)[9]: Պենելոպեի նախատիպը գրողի քույրն է՝ Հասմիկ Մարկոսյանը[10][11]։ Վեպը ռուսերեն բնագրից հայերեն է թարգմանել Կարինե Խոդիկյանը[12][13]։
  • Ելենա («Հեղինե», Helena, 2000)
  • Կարիատիդները (The Caryatides , 2003)
  • Penelope Starts the Journey (2007)
  • Mycenae, Rich in Gold (2009)
  • Մեմենտո Մոր (Memento mori, 2012)

Թարգմանություններ խմբագրել

  Այս հեղինակի կատարած թարգմանությունների ցանկը կարող եք որոնել «Թարգմանչաց արվեստ» շտեմարանի «Թարգմանիչներ» բաժնում
  • Արդի եվրոպական պոեզիա.- Երևան։ Ապոլոն, 2005.- 191 էջ։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. «Gohar Marcossian». Bibliomonde.net. Վերցված է 2010 թ․ հունվարի 24-ին.(չաշխատող հղում)
  2. «Penelope, die Listenreiche». Büchermarkt. Deutschlandfunk/Dradio.de. 2010 թ․ հունվարի 20. Վերցված է 2010 թ․ հունվարի 24-ին.
  3. «Ереванский Государственный Хореографический Колледж Государственная Не». am.kompass.com. Վերցված է 2021 թ․ մարտի 13-ին.
  4. «ՀԱՍՄԻԿ ԿԱՐԼՈՍԻ ՄԱՐԿՈՍՅԱՆ». Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ հունվարի 22-ին. Վերցված է 2021 թ․ մարտի 13-ին.
  5. Մերօրյա առասպելապատում
  6. Vabar, Sven. «Гоар Маркосян-Каспер (Գոհար Մարկոսյան-Կասպեր, Gohar Markosjan-Käsper) - novels». sisu.ut.ee (էստոներեն). Վերցված է 2019 թ․ սեպտեմբերի 25-ին.
  7. ГОАР МАРКОСЯН-КАСПЕР (August 2003). ««Кариатиды»». magazines.russ.ru. Վերցված է 2010 թ․ հունվարի 24-ին.
  8. «Կայացել է Գոհար Մարկոսյան-Կասպերի «Պենելոպե» վեպի հայերեն թարգմանության շնորհանդեսը». Լուրեր Հայաստանից | Shamshyan.com. Վերցված է 2019 թ․ սեպտեմբերի 25-ին.
  9. Մարկոսյան-Կասպեր, Գոհար (2016). Պենելոպե. Antares. ISBN 9789939518831.
  10. Պենելոպե
  11. «Մերօրյա առասպելապատում « Հայաստանի Գրողների Միություն». Վերցված է 2019 թ․ սեպտեմբերի 25-ին.
  12. ««Ո՞վ գիտե՝ նա ինչքան է սպասել, որ իր գրքերից մեկը երբևէ թարգմանվի հայերեն»».
  13. Մարկոսյան-Կասպեր, Գոհար; Նիկողոսյան, Արքմենիկ Հրայրի (2016). Պենելոպե։ Վեպ. Translated by Խոդիկյան, Կարինե Կիմիկի. Երևան: Անտարես. ISBN 9789939518831.

Արտաքին հղումներ խմբագրել