Գլյուքսբուրգներ
Գլյուքսբուրգներ կամ Գլյուքսբուրգների գահատոհմ (դան․՝ Huset Glücksborg, գերմ.՝ Haus Glücksburg, հուն․՝ Οίκος του Γκλύξμπουργκ, Íkos tou Glíksbourg), Շլեզվիգ-Հոլշթայն-Զոնդերբուրգ-Գլյուքսբուրգի գահատոհմի համառոտ անվանում (դան․՝ Slesvig-Holsten-Sønderborg-Lyksborg, որը հնչում է նաև Գլյուքսբորգ), Դանիա-գերմանական դքսական գահատոհմ, որը հանդիսանում է Օլդենբուրգի գահատոհմի ճյուղը։ Գլյուքսբուրգների գահատոհմի անդամները տարբեր ժամանակներում գահակալել են Դանիայում, Նորվեգիայում և Հունաստանում։ Ներկայումս գահակալում են Նորվեգիայում և Դանիայում։
| ազգանունը՝ Գլյուքսբուրգների գահատոհմ տիրույթը՝ Շլեզվիգ-Հոլշթայն, Գլյուքսբուրգ | |||
|---|---|---|---|
զինանշանը՝ 
| |||
| Country | երկիրը կամ երկրները՝  Դանիա, Դանիայի թագավորություն.svg){kind=small} Հունաստանի թագավորություն (նախկին) Իսլանդիայի թագավորություն (նախկին) Նորվեգիայի թագավորություն Շլեզվիգ-Հոլշթայն (հավակնում է)
| ||
| Parent house | ծնունդ տված տոհմը՝ Օլդենբուրգի գահատոհմ | ||
| Titles | տիտղոսներ՝ | ||
| Founder | հիմնադիր՝ Ֆրիդրիխ Վիլհելմ | ||
| Current head | ներկայիս տոհմապետ, նահապետ՝ Քրիստոֆ | ||
| Founding year | հիմնադրման ժամանակը՝ 6 հուլիսի 1825 | ||
| Cadet branches | կրտսեր ճյուղեր՝ | ||
Մարգրեթե II Դանիուհին, Հարալդ V Նորվեգացին, Կոնստանտին II Հույնը և Ուելսի արքայազն Չարլզը Գլյուքսբուրգների գահատոհմի կրտսեր տոհմաճյուղերի հայրական գծով ժառանգներն են[1][2][3]։
Պատմություն խմբագրել
Գահատոհմն իր դքսական տիտղոսը ժառանգել է Գլյուքսբուրգից՝ Շլեզվիգում գտնվող փոքր ծովափնյա քաղաքից, որը գտնվում էր Գերմանիան Դանիայից բաժանող Ֆլոնսբուրգ ֆյորդի հարավային՝ գերմանական մասում[2][4]։ 1460 թվականին Գլյուքսբուրգն անցավ կոմս Քրիստիան VII Օլդենբուրգցուն, որպես միացյալ Շլեզվիգ-Հոլշթայն գերմանա-դանիական դքսության մաս։ 1448 թվականին Դանիայի Շվեդիայի և Նորվեգիայի անժառանգ արքա Քրիստոֆեր Բավարացու հանկարծամահ լինելուց հետո կոմս Քրիստիան VII Օլդենբուրգցուն դանիացիներն ընտրեցին իրենց թագավոր, վերանվանելով Քրիստիան I Դանիացի, ով 1449 թվականի հոկտեմբերի 28-ին ամուսնացավ Քրիստոֆերի այրիացած կնոջ` 18-ամյա Դորոթեա Բրանդենբուրգցու հետ։ Ապա՝ 1450 թվականին նորվեգացիները նույն կերպ ընտրեցին նրան որպես իրենց ժառանգական արքա[2][5]։
1564 թվականին Քրիստիան I-ի ծոռը՝ Ֆրեդերիկ II Դանիացին, վերաբաշխելով Շլեզվիգ-Հոլշթայնի ավատական տիրույթները, որոշ հողեր պահեց իր սեփական` ավագ արքայական տոհմաճյուղի համար, իսկ իր եղբորը՝ Շլեզվիգ-Հոլշթայն-Զոնդերբուրգի դուքս Յոհան կամ Յան Կրտսերին (1545-1622) շնորհեց Գլյուքսբուրգը՝ Զոնդերբուրգի հետ միասին[2]։ Յոհանի ժառանգները հետագայում վերաբաժանեցին յուրյանց բաժնեմասը և ստեղծեցին, ի շարս այլ ճյուղերի, Շլեզվիգ-Հոլշթայն-Զոնդերբուրգ-Բեկ դուքսերի գահատոհմը՝ Բեկ դղյակ կենտրոնով, որը դաստակերտ էր Մինդենի եպիսկոպոսության մոտ և գնվել էր Շլեզվիգ-Հոլշթայն-Զոնդերբուրգ-Բեկ դքսական ընտանիքի կողմից 1605 թվականին։ Սակայն Շլեզվիգ-Հոլշթայն-Զոնդերբուրգ-Բեկերը շարունակում էին մնալ Դանիայի արքաների վասալները[2]։
1825 թվականին Գլյուքսբուրգ դղյակը վերադարձվեց Դանիական թագին (մեկ այլ դքսական տոհմաճյուղից՝ որը կոչվում էր Գլյուքսբուրգ և ընդհատվեց 1779 թվականին), և ապա նույն տարում Դանիայի արքա Ֆրեդերիկ VI-ի կողմից նոր դքսական տիտղոսով հանդերձ, շնորհվեց իր ազգականին՝ Ֆրեդերիկ կամ Ֆրիդրիխ Վիլհելմ, Շլեզվիգ-Հոլշթայն-Զոնդերբուրգ-Գլյուքսբուրգ-Բեկին[6]։ Ֆրեդերիկը Գլյուքսբուրգի անունն ավելացրեց իր տիտղոսին՝ Բեկի փոխարեն, քանզի Բեկ կալվածքը ընտանիքը 1745 թվականին վաճառել էր[2]։ Այսպիսով ծնունդ առավ Շլեզվիգ-Հոլշթայն-Զոնդերբուրգ-Գլյուքսբուրգների նոր գահաճյուղը։ Քանի որ Օլդենբուրգների արքայատոհմի ճյուղը հատվել էր 1863 թվականին, իսկ Շլեզվիգ-Հոլշթայն-Զոնդերբուրգների տոհմի ավագ ճյուղն էլ հատվել էր Շլեզվիգ-Հոլշթայն-Զոնդերբուրգ-Ավգուստենբուրգների ճյուղի վերջին արական սեռի ներկայացուցչի մահվամբ՝ 1931 թվականին, ապա Գլյուքսբուրգների տոհմը դարձավ Օլդենբուրգների գահատոհմի գոյություն ունեցող ավագ տոհմաճյուղը, որի ամենակրտսեր ճյուղը կառավարում էր Օլդենբուրգի մեծ դքսությունը մինչև 1918 թվականը[2]։
Ո՛չ Բեկերի տոհմաճյուղի դքսերը, ո՛չ էլ Գլյուքսբուրգները ինքնիշխան կառավարողներ չէին։ Նրանք իրենց հողերը որպես պարգևական ավատ ստանում էին Շլեզվիգ-Հոլշթայնի ինքնիշխան դքսերից, այսինքն՝ Դանիո արքաներից, իսկ մինչև 1773 թվականը՝ Հոլշթայն-Գոթթորփի դքսերից։
Շլեզվիգ-Հոլշթայն-Զոնդերբուրգ-Գլյուքսբուրգի իշխան Քրիստիանը՝ Շլեզվիգ-Հոլշթայն-Զոնդերբուրգ-Գլյուքսբուրգի դուքս Ֆրիդրիխ-Վիլհելմի չորրորդ որդին 1852 թվականի Լոնդոնի արձանագրությամբ ճանաչվեց որպես Դանիայի անժառանգ Ֆրեդերիկ VII արքայի գահաժառանգ, քանզի Քրիստիանն ամուսնացած էր Ֆրեդերիկի առաջին զարմուհու՝ Լուիզա Հեսսե-Կասելցու հետ։ Այսպիսով, իշխան Քրիստիան Շլեզվիգ-Հոլշթայն-Զոնդերբուրգ-Գլյուքսբուրգցին 1863 թվականի նոյեմբերի 15-ին հռչակվեց Դանիայի Քրիստիան IX արքա։
Թագաժառագ իշխան Քրիստիանի և թագաժառանգ իշխանուհի Լուիզայի երկրորդ որդի Վիլհելմը 1863 թվականի մարտի 30-ին ընտրվեց Հելլենների արքա` փոխարինելով Հունաստանի գահընկեց արված արքա Օտտո Վիտելսբախին։ Վիլհելմը՝ բարձրանալով Հունաստանի գահին՝ ընդունեց Գեորգ I անունը։
Դանիայի Ֆրեդերիկ VIII արքայի երկրորդ որդին՝ իշխան Կարլը, Քրիստիան IX-ի ավագ որդին, 1905 թվականի նոյեմբերի 18-ին դարձավ Նորվեգիայի արքա՝ ընդունելով վաղեմի նորվեգիական Հաաքոն անունը։ Նա, որպես Հաաքոն VII դարձավ Նորվեգիայի արքայատոհմի հիմնադիրը։
Քրիստիան IX-ի դուստրերը՝ Ալեքսանդրա Դանիացին և Դագմար Դանիացին (որպես Մարիա Ֆեոդորովնա կայսրուհի) դարձան, համապատասխանաբար, Մեծ Բրիտանիայի Միացյալ թագավորության Էդուարդ VII արքայի և Ալեքսանդր III Ռոմանով ռուսաց կայսեր կողակիցները։ Արդյունքում, 1914 թվականի դրությամբ, Քրիստիան IX արքայի սերունդները կրում էին եվրոպական մի քանի միապետությունների թագերը։ Քրիստիան IX-ը հայտնի դարձավ որպես Եվրոպայի աներհայր։
Քրիստիան IX-ի ավագ եղբայրը ժառանգեց իրենց տոհմի ձևական-պաշտոնական ավագությունը՝ օծվելով որպես Շլեզվիգ-Հոլշթայն-Զոնդերբուրգ-Գլյուքսբուրգի դուքս Կառլոս։ Հենց նրա սերունդներն են, որ այժմ ներկայացնում են թե՛ Շլեզվիգ-Հոլշթայն-Զոնդերբուրգ-Գլյուքսբուրգ գահատոհմի, և թե՛ ամբողջ Օլդենբուրգների գահատոհմի ավագ ճյուղը։
Դուքս Ֆրիդրիխ-Վիլհելմի հայրական գծով նախնիները խմբագրել
- Էլիմար I, Օլդենբուրգի կոմս
- Էլիմար II, Օլդենբուրգի կոմս
- Քրիստիան I, Օլդենբուրգի կոմս, (Քրիստիան Կռվարար)
- Մօրիկ, Օլդենբուրգի կոմս, Մավրիկ, Օլդենբուրգի կոմս, Մորիս, Օլդենբուրգի կոմս
- Քրիստիան II, Օլդենբուրգի կոմս
- Յոհան I, Օլդենբուրգի կոմս
- Քրիստիան III, Օլդենբուրգի կոմս
- Յոհան II, Օլդենբուրգի կոմս
- Կոնրադ I, Օլդենբուրգի կոմս
- Քրիստիան V, Օլդենբուրգի կոմս
- Դիտրիխ, Օլդենբուրգի կոմս
- Քրիստիան I Դանիո արքա
- Ֆրեդերիկ I Դանիո արքա
- Քրիստիան III Դանիո արքա
- Յոհան II, Շլեզվիգ-Հոլշթայն-Զոնդերբուգի դուքս
- Ալեքսանդր, Շլեզվիգ-Հոլշթայն-Զոնդերբուգի դուքս
- Ավգուստոս Փիլիպոս, Շլեզվիգ-Հոլշթայն-Զոնդերբուգ-Բեկի դուքս
- Ֆրեդերիկ Լուիս, Շլեզվիգ-Հոլշթայն-Զոնդերբուգ-Բեկի դուքս
- Պետրոս Ավգուստոս, Շլեզվիգ-Հոլշթայն-Զոնդերբուգ-Բեկի դուքս
- Կարլոս Անտոնիոս Ավգուստոս, Շլեզվիգ-Հոլշթայն-Զոնդերբուգի-Բեկի իշխան
- Ֆրիդրիխ Կարլ Լյուդվիգ, Շլեզվիգ-Հոլշթայն-Զոնդերբուգ-Բեկի դուքս
- Ֆրիդրիխ Վիլհելմ, Շլեզվիգ-Հոլշթայն-Զոնդերբուգ-Գլյուքսբուրգի դուքս։
Շլեզվիգ-Հոլշթայն-Զոնդերբուրգ-Գլյուքսբուրգ խմբագրել
ավագ ճյուղը (Շլեզվիգ-Հոլշթայն-Զոնդերբուրգ-Գլյուքսբուրգի դքսերի ավագ ճյուղի համար տես Շլեզվիգ-Հոլշթայն-Զոնդերբուրգ-Գլյուքսբուրգ (ավագ ճյուղ))
Շլեզվիգ-Հոլշթայն-Զոնդերբուրգ-Գլյուքսբուրգ գահատոհմի դուքսերը կազմում էին ազնվական այդ տոհմի ավագ ճյուղը և թե՛ Գլյուքսբուրգ տոհմի, թե՛ ամբողջ Օլդենբուրգների բազմաճյուղ հինավուրց տոհմի նահապետներն էին։
| Դիմանկար | Անուն | Կյանք | Գահակալում |
|---|---|---|---|
|
Ֆրիդրիխ Վիլհելմ, Շլեզվիգ-Հոլշթայն-Զոնդերբուրգ-Գլյուքսբուրգի դուքս, | 1785–1831 | 1825–1831 |
|
Կարլ, Շլեզվիգ-Հոլշթայն-Զոնդերբուրգ-Գլյուքսբուրգի դուքս, | 1813–1878 | 1831–1878 |
.jpg)
|
Ֆրիդրիխ, Շլեզվիգ-Հոլշթայն-Զոնդերբուրգ-Գլյուքսբուրգի դուքս, | 1814–1885 | 1878–1885 |
| Ֆրիդրիխ Ֆերդինանդ, Շլեզվիգ-Հոլշթայնի դուքս | 1855–1934 | 1885–1934 | |
|
Վիլհելմ Ֆրիդրիխ, Շլեզվիգ-Հոլշթայնի դուքս | 1891–1965 | 1934–1965 |
| Պետրոս, Շլեզվիգ-Հոլշթայնի դուքս | 1922–1980 | 1965–1980 | |
|
Քրիստոֆ, Շլեզվիգ-Հոլշթայնի իշխան | 1949– | 1980– |
Տոհմի ժառանգորդն է Ֆրիդրիխ-Ֆերդինանդը՝ Շլեզվիգ-Հոլշթայնի ավագ սեպուհ թագաժառանգը (ծնվ. 1985):
Դանիա խմբագրել
1853-ին, Շլեզվիգ-Հոլշթայն-Զոնդերբուրգ-Գլյուքսբուրգի իշխան Քրիստիանը դարձավ Դանիական թագավորության գահաժառանգ, և 1863-ին գահ բարձրացավ որպես Դանիո արքա։ Նա Ֆրիդրիխ Վիլհելմի` Շլեզվիգ-Հոլշթայն-Զոնդերբուրգ-Գլյուքսբուրգի դքսի երրորդ որդին էր, իսկ յուր ավագ եղբայրը (և վերջինիս սերունդները) պահեց (պահեցին) Գլյուքսբուրգի դքսությունը` որպես ավատ և որպես տիտղոս։
| Դիմանկար | Անուն | Կյանք | Գահակալում | Լրացուցիչ տիտղոսներ |
|---|---|---|---|---|
|
Դանիո Քրիստիան IX | 1818–1906 | 1863–1906 | Վենդաց արքա, Գոթաց արքա, Դանիո ինքնիշխան միապետի տիտղոսը` Դուքս Շլեզվիգի, Հոլշթայնի, Շթորմարնի, Դիտմարշենի, Լաուենբուրգի և Օլդենբուրգի Մինչ գահ բարձրանալը` իշխան Շլեզվիգ-Հոլշթայն-Զոնդերբուրգ-Գլյուքսբուրգի (Դանիերեն` Պրինս ա Սլեզվիգ-Հոլստեն-Սյոնդերբորգ-Գլյուքսբորգ, Prins af Slesvig-Holsten-Sønderborg-Glückborg) |
|
Ֆրեդերիկ VIII Դանիացի | 1843–1912 | 1906–1912 | Արքա Վենդաց Արքա Գըթաց Դուքս Շլեզվիգի, Հոլշթեյնի, Շթորմարնի, Դիտմարշենի, Լաուենբուրգի և Օլդենբուրգի |
|
Քրիստիան X Դանիացի | 1870–1947 | 1912–1947 | Արքա Իսլանդիո (կիրառված 1918–1944 թթ.) Արքա Վընդաց Արքա Գըթաց Դուքս Շլեզվիգի, Հոլշթեյնի, Շթորմարնի, Դիտմարշենի, Լաուենբուրգի և Օլդենբուրգի |
|
Ֆրեդերիկ IX Դանիացի | 1899–1972 | 1947–1972 | Արքա Վընդաց Արքա Գըթաց Դուքս Շլեզվիգի, Հոլշթեյնի, Շթորմարնի, Դիտմարշենի, Լաուենբուրգի և Օլդենբուրգի |
|
Մարգրեթե II Դանիուհի | 1940– | 1972– |
Արքայատոհմի գահաժառանգը Դանիո արքայազն թագաժառանգ Ֆրեդերիկն է (ծնվ. 1968 թ.), ով պատկանում է ազգակից Մոնպեզատների գերդաստանին։ Տես ներկայիս Դանիայի գահաժառանգության գիծը։ Թեպետ այլևս Գլյուքսբուրգների արքայատոհմի դանիաբնակ արական սեռի անդամներ չկան, բայց կան Քրիստիան IX-ի սերունդներ, ովքեր ամուսնացել են առանց միապետի թույլտվության, դրանով իսկ կորցնելով իրենց արքայական կարգավիճակը[7], միաժամանակ ստանալով դանիական ազնվականական հետևյալ տիտղոսը՝ "Ռոզենբորգի կոմս" (և նրանց դիմում են պատվելով Ձերդ Արքայական գերազանցություն կամ Նորին Արքայական գերազանցություն պատվանունով), ունենալով այդ տիտղոսն ու պատվանունը յուրյանց օրինական արական սեռի սերունդներին ժառանգություն թողնելու իրավունքը։
Հունաստան խմբագրել
1863-ին Վիլհելմ Դանիացի իշխանը Գեորգ I անունով դարձավ Հելլենաց արքան։ Նրա հայրը Քրիստիան IX Դանիացին էր։
| Դիմանկար | Անուն | Կյանք | Գահակալում | Լրացուցիչ տիտղոսներ |
|---|---|---|---|---|
|
Գեորգ I Հունաց արքա | 1845-1913 | 1863-1913 | Արքայազն Դանիո Իշխան Շլեզվիգ-Հոլշթայն-Զոնդերբուրգ-Գլյուքսբուրգի |
|
Կոստանդին I Հունաց արքա | 1868-1923 | 1913-1917 1920–1922 |
Արքայազն Դանիո Իշխան Շլեզվիգ-Հոլշթայն-Զոնդերբուրգ-Գլյուքսբուրգի |
|
Ալեքսանդր Հունաց արքա | 1893-1920 | 1917-1920 | Արքայազն Դանիո Իշխան Շլեզվիգ-Հոլշթայն-Զոնդերբուրգ-Գլյուքսբուրգի |
|
|
Կոնստանտինոս I | 1868-1923 | 1920-1922 | Արքայազն Դանիո Շլեզվիգ-Հոլշթայն-Զոնդերբուրգ-Գլյուքսբուրգի իշխան հրաժարվել է |
|
Գեորգ II Հունաց արքա | 1890-1947 | 1922-1924 1935-1947 |
Արքայազն Դանիո Իշխան Շլեզվիգ-Հոլշթայն-Զոնդերբուրգ-Գլյուքսբուրգի |
|
Պողոս Հունաց արքա | 1901-1964 | 1947-1964 | Արքայազն Դանիո Իշխան Շլեզվիգ-Հոլշթայն-Զոնդերբուրգ-Գլյուքսբուրգի |
|
Կոստանդին II Հունաց արքա | 1940- | 1964-1973 | Արքայազն Դանիո Իշխան Շլեզվիգ-Հոլշթայն-Զոնդերբուրգ-Գլյուքսբուրգի |
Հելլենաց միապետությունը վերացվեց 1973 թվականին։ 1974 թվականի դեկտեմբերի 8-ին հանրաքվե տեղի ունեցավ երկրում միապետական կամ հանրապետական կառավարման համակարգ հաստատելու մասին։ Ձայների 69.18%-ով քվեարկողները դեմ արտահայտվեցին միապետությունը վերադարձնելուն։ Այդ օրվանից ի վեր Հունաստանը հանրապետություն է, իսկ Հելլենաց արքայի տիտղոսը կրողները՝ գահազուրկ միապետներ։
Նորվեգիա խմբագրել
{Հիմնական հոդված|Նորվեգիա|Նորվեգիայի միապետություն|Նորվեգիայի միապետների ցանկ}}
1905 թվականին Հաաքոն VII անունով, Դանիայի իշխան Կարլը դարձավ Նորվեգիայի արքա։ Նրա հայրը Դանիո արքա Ֆրեդերիկ VIII-ն էր, իսկ իր հորեղբայրներից մեկը Հունաստանի արքա Գեորգ I-ն էր։
| Դիմանկար | Անուն | Կյանք | Գահակալում | Լրացուցիչ տիտղոսներ |
|---|---|---|---|---|
|
Հաաքոն VII Նորվեգացի արքա | 1872–1957 | 1905–1957 | արքայազն Դանիո Իշխան Շլեզվիգ-Հոլշթայն-Զոնդերբուրգ-Գլյուքսբուրգի |
|
Օլավ V Նորվեգացի արքա | 1903–1991 | 1957–1991 | արքայազն Դանիո Իշխան Շլեզվիգ-Հոլշթայն-Զոնդերբուրգ-Գլյուքսբուրգի |
.jpg)
|
Հարալդ V Նորվեգացի արքա | 1937– | 1991– | արքայազն Դանիո Իշխան Շլեզվիգ-Հոլշթայն-Զոնդերբուրգ-Գլյուքսբուրգի |
Նորվեգիայի արքայատոհմի գահաժառանգ և թագաժառանգ արքայազն իշխանը Հաաքոնն է (ծնվ. 1973 թ.): Տես Նորվեգիայի գահի ժառանգման ներկայիս տոհմածառը։
Իսլանդիա խմբագրել
1918-ին Իսլանդիան Դանիայի թագավորության մի ինքնավար նահանգի կարգավիճակից բարձրացավ առանձին Իսլանդիայի թագավորության կարգավիճակին։ Քրիստիան X Դանիացի արքան վերածվեց Դանիայի և Իսլանդիայի արքայի։ Սա տևեց մինչև 1944-ը, երբ Իսլանդիան միակողմանիորեն լուծարեց երկու երկրների միջև առկա միություն-դաշինքը։ Քրիստիան X-ը միակմիապետն էր, որը կրել է առանձնակի իսլանդական տիտղոսը և օգտագործել է նույն CX թվանշանն ու նույն արքայական թվահամարը, ինչ և Դանիայում։
| Դիմանկար | Անուն | Կյանք | Գահակալում | Լրացուցիչ տիտղոսներ |
|---|---|---|---|---|
|
|
Քրիստիան X Իսլանդացի արքա | 1870–1947 | 1918–1944 | Արքա Դանիո Արքա Վընդաց Արքա Գըթաց Դուքս Շլեզվիգի, Հոլշթայնի, Շթորմարնի, Դիտմարշենի, Լաուենբուրգի և Օլդենբուրգի |
Այս դանիա-իսլանդական արքայական տիտղոսի ժառանգորդը իր որդին էր՝ Ֆրեդերիկ IX Դանիացի արքան (1899–1972):
Էդինբուրգի դուքսը խմբագրել
1947-ին Հունաց և Դանիո արքայազն Փիլիպոսը, նոյն ինքն՝ ապագա Էդինբուրգի դուքս Ֆիլիպը, հրաժարվելով յուր նախորդ իշխանական տիտղոսներից և ընդունելով Մաունթբաթըն գերդաստանի ազգանունը, նաև՝ դառնալով բրիտանահպատակ՝ նախքան յուր հարսանիքը, իր աներհայր Գեորգ VI-ի՝ Մեծ Բրիտանիայի Միացյալ Թագավորության արքայի կողմից հռչակվեց Էդինբուրգի դուքս։ Նրա կին Էլիզաբեթ (Եղիսաբեթ) Մաունթաբաթընը պիտի հաջորդեր իր արքա հորը՝ Գեորգ VI-ին, դառնալով Մեծ Բրիտանիայի թագուհին։ Այժմ Էդինբուրգի դուքս Ֆիլիպի և Մեծ Բրիտանիայի թագուհի Եղիսաբեթ-ի արական գծով սերունդները, արքայական հրովարտակի համաձայն, պատկանում են Վինձորի գահատոհմին և, անհրաժեշտության դեպքում, որպես ազգանուն, օգտագործում են ավելի շուտ "Վինձոր-Մաունթբաթընը, քան "Գլյուքսբուրգը։ Բրիտանական գահաժառանգման գծում առաջին տեղերը գրավում են Էդինբուրգի դքսի սերունդները։
| Դիմանկար | Անուն | Կյանք | Գահակալում | Լրացուցիչ տիտղոսներ |
|---|---|---|---|---|
|
արքայազն Փիլիպոս, Էդինբուրգի դուքս, Ֆիլիպ Մաունթբաթըն, Դուքս Էդինբուրգի[2] | 1921– | 1947– | Մերիոնեթի կոմս Գրինվիչի բարոն |
Էդինբուրգի դուքս Ֆիլիպի առաջին ժառանգորդը արքայազն Չարլզն է՝ Ուելսի իշխանը (ծնված 1948 թվականին)։ Թեպետ ժառանգության հռչակագիրը հավաստում է, որ դքսական տիտղոսը, իր բոլոր ատրիբուտներով և կից երկու բարձրաստիճան ազնվականական (պերական՝ նահապետական) տիտղոսներով պետք է ժառանգեն դքսի բնական, իսկական արական սեռի ժառանգները, այսինքն՝ տվյալ դեպքում՝ Ուելսի ներկայիս իշխանը՝ արքայազն Չարլզը, ով Էդինբուրգի դքսի ավագ որդին է, սակայն 1999 թվականին հայտարարվեց, թե արքայազն Էդվարդը՝ Վեսեքսի կոսմը, այսինքն՝ Ուելսի իշխանի՝ արքայազն Չարլզի՝ կրտսեր եղբայրը պիտի հաջոևրդի յուրյանց հորը՝ որպես Էդինբուրգի դուքս։ Սպասելով այդ փոփոխությունների վերջնարդյունքին, Ուելսի իշխանը՝ արքայազն Չարլզը մնում է իր հոր դքսական տիտղոսի ժառանգորդը, դրանով իսկ՝ նաև, հավանաբար, բրիտանական գահի ժառանգորդը՝ Էլիզաբեթ II-ից հետո։
Տոհմածառը խմբագրել
Տես նաև խմբագրել
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ «Prince Philip beats the record for longest-serving consort». The Scotsman. Edinburgh. 2009 թ․ ապրիլի 18. Վերցված է 2012 թ․ սեպտեմբերի 6-ին.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 Michel Huberty, Alain Giraud, F. and B. Magdelaine. L'Allemagne Dynastique, Volume VII. Laballery, 1994. pp. 7-8, 27-28, 30-31, 58, 144, 168, 181, 204, 213-214, 328, 344, 353-354, 356, 362, 367. ISBN 2-901138-07-1, ISBN 978-2-901138-07-5
- ↑ Montgomery-Massingberd, Hugh. "Burke’s Royal Families of the World: Volume I Europe & Latin America, 1977, pp. 325-326. ISBN 0-85011-023-8
- ↑ Քարտեզ (գերմ.)
- ↑ Carl Frederik Bricka. Christian (Christiern) I, 1426-81, Konge. Dansk Kvindebiografisk Leksikon. Dansk biografisk Lexikon (1889).
- ↑ Gothaisches Genealogisches Handbuch der Fürstlchen Häuser, Band I. Verlag des Deutschen Adelsarchivs. Marburg. 2015. p. 140 (German). ISBN 978-3-9817243-0-1.
- ↑ Retsinformation.dk. Kongeloven, LOV nr 20001 af 14/11/1665 Gældende (Kongeloven) Offentliggørelsesdato: 28-01-2000 Statsministeriet. 1665. (English translation of the Kongelov). retrieved 25 April 2016.
Արտաքին հղումներ խմբագրել
Կաղապար:Եվրոպայի արքայատոհմեր Կաղապար:Royal houses of Europe
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Գլյուքսբուրգներ» հոդվածին։ |