Գլխակտուց Կիրպիչնիկովի
| Գլխակտուց Կիրպիչնիկովի | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Գիտական դասակարգում | ||||||||
|
||||||||
| Լատիներեն անվանում | ||||||||
| Cephalorrhynchus kirpicznikovii
|
Գլխակտուց Կիրպիչնիկովի (լատին․՝ Cephalorrhynchus kirpicznikovii), բարդածաղկավորների ընտանիքին պատկանող ծածկասերմ բույս։ Գրանցված է Հայաստանի Կարմիր գրքում։
Նկարագրություն խմբագրել
Հանգուցավոր–կոնաձև արմատներով բազմամյա խոտաբույս է։ Ցողունների բարձրությունը 30–50 սմ է, սովորաբար գեղձային թավոտությամբ։ Զամբյուղները հավաքված են 15–18 ծաղիկներով վահանիկանման–հուրանաձև ծաղկաբույլերում։ Ծաղիկները դեղին են[1]։
Տարածվածություն խմբագրել
Հայաստանում հանդիպում է Երևանի (Տիգրանաշենի շրջակայք) և Դարեղեգիսի (Եղեգիս գետի կիրճ) ֆլորիստիկական շրջաններում։ Պոպուլյացիայի տարածումը շարունակվում է նաև Նախիջևանում[1]։
Էկոլոգիա խմբագրել
Աճում է միջին լեռնային գոտում՝ ծովի մակարդակից 1500–1800 մ բարձրությունների վրա, նոսր անտառներում, տափաստանային թփերի մացառուտներում։ Ծաղկում է հունիս–հուլիս ամիսներին, պտղաբերում՝ հուլիս–օգոստոսին[1]։
Պահպանություն խմբագրել
Վտանգված տեսակ է։ Հարավային Անդրկովկասի էնդեմիկ է։ Հայտնի է ընդամենը մեկ խիստ մասնատված պոպուլյացիա։ Տարածման և բնակության շրջանները 500 կմ²-ից պակաս է։ Հայաստանի Կարմիր գրքի առաջին հրատարակության մեջ ընդգրկված էր որպես հազվագյուտ տեսակ։ Ընդգրկված չէ CITES–ի և Բեռնի կոնվենցիաների հավելվածներում[1]։
Պահպանության միջոցառումներ չեն իրականացվում[1]։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Հայաստանի Կարմիր գիրք. Երևան: Հայաստանի բնապահպանության նախարարություն. 2010. ISBN 978-99941-2-420-6.