Գլեն Թեոդոր Սիբորգ (անգլ.՝ Glenn Theodore Seaborg, ապրիլի 19, 1912(1912-04-19)[1][2][3][…], Իշպեմինք, Միչիգան, Մարքետ շրջան, Միչիգան, ԱՄՆ - փետրվարի 25, 1999(1999-02-25)[1][2][3][…], Լաֆայեթ, Կալիֆորնիա, Քոնտրա Քոստա շրջան, Կալիֆոռնիա, ԱՄՆ), ամերիկացի ֆիզիկոս։

Գլեն Սիբորգ
Glenn Seaborg
Ծնվել էապրիլի 19, 1912(1912-04-19)[1][2][3][…]
Իշպեմինք, Միչիգան, Մարքետ շրջան, Միչիգան, ԱՄՆ
Մահացել էփետրվարի 25, 1999(1999-02-25)[1][2][3][…] (86 տարեկան)
Լաֆայեթ, Կալիֆորնիա, Քոնտրա Քոստա շրջան, Կալիֆոռնիա, ԱՄՆ
բնական մահով
Բնակության վայր(եր)ԱՄՆ
Քաղաքացիություն ԱՄՆ
Մասնագիտությունքիմիկոս, համալսարանի դասախոս և միջուկային ֆիզիկոս
Հաստատություն(ներ)Մանհեթթենյան նախագիծ, United States Atomic Energy Commission? և Կալիֆոռնիայի համալսարան, Բերքլի
Գործունեության ոլորտՄիջուկային քիմիա
ԱնդամակցությունԼոնդոնի թագավորական ընկերություն, Լեոպոլդինա, Շվեդիայի թագավորական գիտությունների ակադեմիա, ԱՄՆ-ի Գիտությունների ազգային ակադեմիա, ԽՍՀՄ գիտությունների ակադեմիա, Թագավորական շվեդական ճարտարագիտական գիտությունների ակադեմիա, Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա, Ռուսաստանի գիտությունների ակադեմիա, Ամերիկական փիլիսոփայական ընկերություն[4], Գիտության զարգացման աջակցության ամերիկյան ասոցացիա[4], Ամերիկյան ֆիզիկական ընկերություն[4], Բավարիական գիտությունների ակադեմիա, Սերբական գիտությունների և արվեստների ակադեմիա և Լեհական գիտությունների ակադեմիա
Ալմա մատերԿալիֆոռնիայի համալսարան, Բերքլի (1937)[5], Լոս Անջելեսի կալիֆոռնյան համալսարան (1937)[5] և Jordan High School? (1929)[5]
Տիրապետում է լեզուներինանգլերեն[1][6] և շվեդերեն
Գիտական ղեկավարՋորջ Էրնստ Գիբսոն[7]
Եղել է գիտական ղեկավարJohn Gofman?, Leon O. Morgan?, Rodney H. Banks?, Վերա Կիստյակովսկի, Roger Batzel?, Arthur Wahl?, Kenneth Street Jr.?, Gerhart Friedlander?[7] և W. Wayne Meinke?[8]
Հայտնի աշակերտներJoseph W. Kennedy?, Elizabeth Rauscher? և Arthur Wahl?
Պարգևներ

Պատվավոր Լեգեոնի շքանշան

Բևեռային աստղի շքանշան

Քիմիայի Նոբելյան մրցանակ

[9][10]

Փպիստլիի մեդալ

[11]

Փերքինի մեդալ

[12]

Ջոն Սքոթի մեդալ

[13]

Ֆրանկլինի մեդալ

ACS Award in Pure Chemistry?

Էնրիկո Ֆերմի պարգև[14]

Swedish American of the Year?

[15]

Ազգային գյուտարարների փառքի սրահ

Clark Kerr Medal?

Վաններ Բուշի մրցանակ

Ազգային գիտական մեդալ

Ամերիկյան քիմիկոսների ինստիտուտի ոսկե մեդալ

Հարյուրամյակի մրցանակ

Սիլիմանյան դասախոսություն

Վաշինգտոնյան մրցանակ

[16]

Ամերիկայի ֆիզիկայի ակադեմիայի անդամ

Վիլարդ Գիբսի պարգև

[17]

Սկեպտիկական հարցախույզի կոմիտեի անդամ

Ամերիկյան գիտության զարգացմանն օժանդակող միության անդամ

Լոնդոնի թագավորական միության արտասահմանյան անդամ

[18]

George C. Pimentel Award in Chemical Education?

[19]

Charles Lathrop Parsons Award?

[20]

Մայամիի համալսարանի պատվավոր դոկտոր

[21]

Glenn T. Seaborg Medal?

[22]
և

Ուիլյամ Նիկոլսի շքանշան

[23]
Ամուսին(ներ)Հելեն Սիբորգ
Երեխա(ներ)Դևիդ Սիբորգ
Ստորագրություն
Изображение автографа
 Glenn T. Seaborg Վիքիպահեստում

Կենսագրություն խմբագրել

Ավարտել է Լոս Անջելեսի համալսարանը (1934)։ Աշխատել է Կալիֆոռնիայի համալսարանում (1945 թվականից՝ պրոֆեսոր, 1958–1961 թվականներին՝ համալսարանի նախագահ)։

1942–1946 թվականներին Չիկագոյի մետալուրգիական լաբորատորիայում զբաղվել է պլուտոնիումի արդյունաբերական ստացման խնդրով։

1954–1961 թվականներին և 1971 թվականից՝ զբաղեցրել է Բերքլիի ճառագայթային լաբորատորիայի երկրորդ տնօրենի պաշտոնը։

1961–1971 թվականներին եղել է ԱՄՆ միջուկային էներգիայի հանձնաժողովի նախագահը։

Մի խումբ գիտնականների հետ սինթեզել է պլուտոնիումը (1940–1941), հայտնաբերել ամերիցիում, կյուրիում (1944), բերկլիում (1949), կալիֆոռնիում (1950), էյնշտեյնիում (1952), ֆերմիում (1953), մենդելեևիում (1955) քիմիական տարրերը։ Հետագա տարիներին մասնակցել է ավելի ծանր տարրերի սինթեզման աշխատանքներին։

1971 թվականից եղել է ԽՍՀՄ Գիտությունների ակադեմիայի արտասահմանյան անդամ։ 1951 թ. ստացել է Նոբելյան մրցանակ ամերիկացի ֆիզիկոս Էդվին ՄաքՄիլանի հետ։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

Արտաքին հղումներ խմբագրել

 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Գլեն Սիբորգ» հոդվածին։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից։