Գլենն Սիբորգ


Գլենն Թեոդոր Սիբորգ (անգլ.՝ Glenn Theodore Seaborg, ապրիլի 19, 1912(1912-04-19)[1][2][3][…], Իշպեմինք, Միչիգան, Մարքետ շրջան, Միչիգան, ԱՄՆ - փետրվարի 25, 1999(1999-02-25)[4][1][2][…], Լաֆայեթ, Կալիֆորնիա, Քոնտրա Քոստա շրջան, Կալիֆոռնիա, ԱՄՆ), ամերիկացի ֆիզիկոս։

Գլենն Սիբորգ
Glenn Seaborg
Seaborg.jpg
Ծնվել էապրիլի 19, 1912(1912-04-19)[1][2][3][…]
Իշպեմինք, Միչիգան, Մարքետ շրջան, Միչիգան, ԱՄՆ
Մահացել էփետրվարի 25, 1999(1999-02-25)[4][1][2][…] (86 տարեկան)
Լաֆայեթ, Կալիֆորնիա, Քոնտրա Քոստա շրջան, Կալիֆոռնիա, ԱՄՆ
բնական մահով
Բնակության վայր(եր)ԱՄՆ
ՔաղաքացիությունFlag of the United States.svg ԱՄՆ
Ազգությունշվեդական ծագումով ամերիկացի
Մասնագիտությունքիմիկոս, համալսարանի պրոֆեսոր և միջուկային ֆիզիկոս
Հաստատություն(ներ)Կալիֆոռնիայի համալսարան, Բերքլի, Մանհեթթենյան նախագիծ և United States Atomic Energy Commission?
Գործունեության ոլորտՄիջուկային քիմիա
ԱնդամակցությունԼոնդոնի թագավորական ընկերություն, Լեոպոլդինա, Շվեդիայի թագավորական գիտությունների ակադեմիա, ԱՄՆ-ի Գիտությունների ազգային ակադեմիա, ԽՍՀՄ գիտությունների ակադեմիա, Թագավորական շվեդական ճարտարագիտական գիտությունների ակադեմիա, Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա, Ռուսաստանի գիտությունների ակադեմիա, Ամերիկական փիլիսոփայական ընկերություն[5], Գիտության զարգացման աջակցության ամերիկյան ասոցացիա[5], Ամերիկյան ֆիզիկական ընկերություն[5], Բավարիական գիտությունների ակադեմիա և Սերբական գիտությունների և արվեստների ակադեմիա
Ալմա մատերԿալիֆոռնիայի համալսարան, Բերքլի[6], Լոս Անջելեսի կալիֆոռնյան համալսարան (1937)[6] և Jordan High School? (1929)[6]
Տիրապետում է լեզուներինանգլերեն[1]
Գիտական ղեկավարՋորջ Էրնստ Գիբսոն[7]
Եղել է գիտական ղեկավարJohn Gofman?, Leon O. Morgan?, Rodney H. Banks?, Vera Kistiakowsky?, Roger Batzel?, Arthur Wahl?, Kenneth Street Jr.? և Gerhart Friedlander?[7]
Հայտնի աշակերտներJoseph W. Kennedy?, Elizabeth Rauscher? և Arthur Wahl?
ՊարգևներՔիմիայի Նոբելյան մրցանակ[8][9] Փպիստլիի մեդալ[10] Փերքինի մեդալ Ջոն Սքոթի շքանշան[11] Ֆրանկլինի մեդալ ACS Award in Pure Chemistry? Էնրիկո Ֆերմի պարգև Swedish American of the Year?[12] Պատվավոր Լեգեոնի շքանշան Ազգային գյուտարարների փառքի սրահ Clark Kerr Medal? Վաններ Բուշի մրցանակ Ազգային գիտական մեդալ Բևեռային աստղի շքանշան American Institute of Chemists Gold Medal? Հարյուրամյակի մրցանակ Սիլիմանյան դասախոսություն Վաշինգտոնյան մրցանակ[13] Ամերիկայի ֆիզիկայի ակադեմիայի անդամ Վիլարդ Գիբսի պարգև Սկեպտիկական հարցախույզի կոմիտեի անդամ Ամերիկյան գիտության զարգացմանն օժանդակող միության անդամ և Լոնդոնի թագավորական միության արտասահմանյան անդամ
Ամուսին(ներ)Հելեն Սիբորգ
Երեխա(ներ)Դևիդ Սիբորգ
Ստորագրություն
Glenn T Seaborg signature.svg
Glenn T. Seaborg Վիքիպահեստում

ԿենսագրությունԽմբագրել

Ավարտել է Լոս Անջելեսի համալսարանը (1934)։ Աշխատել է Կալիֆոռնիայի համալսարանում (1945 թվականից՝ պրոֆեսոր, 1958–1961 թվականներին՝ համալսարանի նախագահ)։ 1942–1946 թվականներին Չիկագոյի մետալուրգիական լաբորատորիայում զբաղվել է պլուտոնիումի արդյունաբերության ստացման պրոբլեմով։ 1954–1961 թվականներին և 1971 թվականից՝ Բերկլիի ճառագայթային լաբորատորիայի երկրորդ տնօրեն։ 1961–1971 թվականներին՝ ԱՄՆ միջուկային էներգիայի հանձնաժողովի նախագահ։ Մի խումբ գիտնականների հետ սինթեզել է պլուտոնիումը (1940–1941), հայտնագործել ամերիկիումը, կյուրիումը (1944), բերկլիումը (1949), կալիֆոռնիումը (1950), էյնշտեյնիումը (1952), ֆերմիումը (1953), մենդելեևիումը (1955)։ Հետագա տարիներին մասնակցել է ավելի ծանր տարրերի սինթեզման աշխատանքներին։ ԽՍՀՄ ԳԱ արտասահմանյան անդամ (1971 թվականից)։ 1951 թ. ստացել է Նոբելյան մրցանակ ամերիկացի ֆիզիկոս Էդվին Մակմիլանի (McMillan, ծն․1907) հետ։

ԾանոթագրություններԽմբագրել

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Internet Speculative Fiction Database — 1995.
  3. ↑ 3,0 3,1 Munzinger-Archiv (գերմ.) — 1913.
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 http://www.britannica.com/EBchecked/topic/530808/Glenn-T-Seaborg
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 Notable Names Database — 2002.
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 Glenn T. Seaborg — Nobel Foundation.
  7. ↑ 7,0 7,1 Mathematics Genealogy Project — 1997.
  8. ↑ The Nobel Prize in Chemistry 1951 — Nobel Foundation.
  9. ↑ Table showing prize amounts — Nobel Foundation, 2019.
  10. ↑ Priestley Medal — American Chemical Society.
  11. ↑ http://www.garfield.library.upenn.edu/johnscottaward/js1951-1960.html
  12. ↑ Swedish-American of the Year 1960-1979
  13. ↑ Recipients — Washington Award.

Արտաքին հղումներԽմբագրել

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից։  
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Գլենն_Սիբորգ&oldid=7520638» էջից