Բրոմոպսիս Զանգեզուրի
| Բրոմոպսիս Զանգեզուրի | |
 Բրոմոպսիս Զանգեզուրի | |
| Դասակարգում | |
| Թագավորություն | Բույսեր (Plantae) |
| Ենթատիպ | Սերմնավոր բույսեր (Spermatophytes) |
| Կարգ | Հացածաղկավորներ (Poales) |
| Ընտանիք | Հացազգիներ (Poaceae) |
| Ենթաընտանիք | Դաշտավլուկայիններ (Pooideae) |
| Տրիբա | Bromeae |
| Ցեղ | Ցորնուկ (Bromus) |
| Տեսակ | Բրոմոպսիս Զանգեզուրի (B. erectus) |
| Միջազգային անվանում | |
| Bromus erectus | |
Բրոմոպսիս Զանգեզուրի (լատին․՝ Bromopsis zangezura), հացազգիների ընտանիքին պատկանող ծածկասերմ բույս։ Գրանցված է Հայաստանի Հանրապետության Կարմիր գրքում։
Նկարագրություն խմբագրել
Բազմամյա փուխր ճիմ առաջացնող խոտաբույս է։ 60-100 սմ բարձրությամբ ուղիղ կանգնած ցողունը հիմքի մոտ շրջապատված է մահացած տերևների արտաքինից թույլ ճեղքված դարչնագույն, ներսում՝ ամբողջական ծիրանագույն մանուշակագույն տերևապատյաններով։ 8-15 սմ երկարությամբ, սակավահասկիկ, թույլ փռված ծաղկաբույլը հուրան է։ 7-12 մմ երկարությամբ ստորին ծաղկային թփերը բարակ մանուշակագույն քիստով են[1]։
Տարածվածություն խմբագրել
Հանդիպում է Զանգեզուրի և Մեղրու ֆլորիստիկական շրջաններում (Բարգուշատի, Զանգեզուրի և Մեղրու լեռնաշղթաներ)։ Հայաստանից բացի աճում է Նախիջևանում՝ Զանգեզուրի լեռնաշղթայի վրա[1]։
Էկոլոգիա խմբագրել
Աճում է միջին լեռնային գոտուց սկսած մինչև ալպյան գոտի` ծովի մակարդակից 1500-3200 մ բարձրությունների վրա, հիմնականում ենթալպյան գոտու մարգագետիններում, քարաթափվածքներում, խճաքարոտ լանջերին և տափաստանում։ Ծաղկում է հունիս-հուլիս ամիսներին, պտղաբերում՝ հուլիս-օգոստոսին[1]։
Պահպանություն խմբագրել
Վտանգված տեսակ է։ Հարավային Անդրկովկասի էնդեմիկ է։ Հայտնի է մեկ պոպուլյացիա։ Տարածման և բնակության շրջանները 500 կմ²-ից պակաս է։ Կապված կլիմայի փոփոխության և աճելավայրերի պայմանների փոփոխության հետ՝ տեսակին սպառնում է անհետացում։ Հայաստանի Կարմիր գրքի առաջին հրատարակության մեջ ընդգրկված չէր։ Ընդգրկված չէ նաև CITES-ի և Բեռնի կոնվենցիաների հավելվածներում[1]։
Պոպուլյացիայի մի մասը պահպանվում է «Արևիկ» ազգային պարկի սահմաններում[1]։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Հայաստանի Կարմիր գիրք. Երևան: Հայաստանի բնապահպանության նախարարություն. 2010. ISBN 978-99941-2-420-6.
 | Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Բրոմոպսիս Զանգեզուրի» հոդվածին։ |
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Բրոմոպսիս Զանգեզուրի» հոդվածին։ |