Բոցենի հուրանավոր
Բոցենի հուրանավոր | |
Բոցենի հուրանավոր | |
Դասակարգում | |
Թագավորություն | Բույսեր (Plantae) |
Վերնաբաժին | Բարձրակարգ բույսեր (Embryophyta) |
Տիպ/Բաժին | Անոթավոր բույսեր (Tracheophyta) |
Ենթատիպ | Սերմնավոր բույսեր (Spermatophytes) |
Կարգ | Հավամրգածաղկավորներ (Ericales) |
Ընտանիք | Զարմանազանազգիներ (Polemoniaceae) |
Ցեղ | Բոցենի (Phlox) |
Տեսակ | Բոցենի հուրանավոր (P. paniculata) |
Միջազգային անվանում | |
Phlox paniculata |
Բոցենի հուրանավոր (լատին․՝ Phlox paniculata), զարմանազանազգիների ընտանիքին պատկանող միամյա կամ բազմամյա բույսեր են։ Ծագում են հիմնականում Հյուսիսային Ամերիկայից։ Հայտնի է բոցենու 60 տեսակ։ Հուրանավոր բոցենուց ստացվել են կուլտուրական բազմամյա ֆլոքսի բազմաթիվ սորտեր։
Նկարագրություն խմբագրել
Ուղիղ վեր ձգվող ընձյուղներով բույս է՝ 50-150 սմ բարձրությամբ, 1,5-5 սմ տրամագիծ ունեցող բուրումնավետ ծաղիկներով, որոնք բացվում են հուլիսից մինչև ուշ աշուն, ունեն ամենաբազմազան գունավորում, բայց ավելի հաճախ՝ ալ կարմիր, կարմրանարնջագույն, նարնջագույն, մանուշակագույն և այլն։ Հավաքված են հուրանանման ծաղկաբույլերում։ Բազմանում են կտրոններով, թփի բաժանմամբ և արմատային մացառներով։ Գարնանը, երբ ընձյուղները հասնում են 8-10 սմ երկարության, կտրոններ են վերցնում և տնկում ստվերոտ մարգերում կամ սառը ջերմոցներում։ Արմատակալելուց հետո հաջորդ գարնանը տնկում են մշտական տեղում։ Թուփը բաժանման համար կիսում են ծաղկելուց հետո կամ գարնանը։ Լայնորեն գործածվում է միքսբորդերներում, լանդշաֆտային ձևավորումներում, գազոնի ֆոնի վրա։
Կան բազմամյա բոցենու տեսակներ, որոնք օգտագործվում են որպես միամյա։ Այդպիսիններից է Դրյումոնդի բոցենին, որը խիտ թփակալող բույս է՝ 20-60 սմ բարձրությամբ։ Ծաղիկները բուրավետ են, տարբեր գունավորմամբ, հավաքված հովանոցանման վահաններում։ Լուսասեր և ջերմասեր է, լավ է աճում ինչպես մերձարևադարձային, այնպես էլ բարեխառն գոտու պայմաններում[1]։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ Լ. Վ. Հարությունյան, Քո շրջապատի ծաղիկները, Արևիկ հրատարակչություն, Երևան, 1987