Հարրի Լիլիս Բինգ Քրոսբի (անգլ.՝ Harry Lillis «Bing» Crosby, մայիսի 3, 1903(1903-05-03)[2][3][4], Տակոմա, Վաշինգտոն, ԱՄՆ - հոկտեմբերի 14, 1977(1977-10-14)[5][2][4][…], Ալկոբենդաս, Իսպանիա), ամերիկացի երգիչ և դերասան, Աշխարհում 20-րդ դարի ամենահաջողակ երաժիշտներից մեկը `իր երգացանկից 41 երգ տարբեր մրցույթներում գրավեց առաջին տեղը, նա համարվում է փոփ-ջազ երգեցողության հիմնադիր ուսուցիչ։

Բինգ Քրոսբի
Բնօրինակ անունանգլ.՝ Bing Crosby
Ի ծնե անունանգլ.՝ Harry Lillis Crosby
Նաև հայտնի է որպեսBing Crosby և Bingsy[1]
Ծնվել էմայիսի 3, 1903(1903-05-03)[2][3][4]
Տակոմա, Վաշինգտոն, ԱՄՆ
Երկիր ԱՄՆ
Մահացել էհոկտեմբերի 14, 1977(1977-10-14)[5][2][4][…] (74 տարեկան)
Ալկոբենդաս, Իսպանիա
ԳերեզմանՍուրբ խաչի գերեզմանատուն
Ժանրերավանդական փոփ երաժշտություն, ջազ, թեթև երաժշտություն, վեսթեռն երաժշտություն, Վեստերն սվինգ, ժամանակակից ժողովրդական երաժշտություն և Քանթրի
Մասնագիտություներգիչ, դերասան, հեռուստատեսային պրոդյուսեր, հեռուստատեսային դեմք, ռադիոհաղորդավար, գործարար, կինոդերասան, գրող, սցենարիստ, թատրոնի դերասան, բանաստեղծ, կինոպրոդյուսեր, հեռուստատեսային դերասան, կոմպոզիտոր և հնչյունավորող
Երգչաձայնբաս-բարիտոն
Գործիքներվոկալ
ԼեյբլԴեկա Ռեկորդս, Columbia Records, Brunswick Records, RCA Records, RCA Victor, Ռեփրայզ Ռեքորդս, Capitol Records, Verve Records և United Artists Records
ԿրթությունGonzaga Preparatory School?, Gonzaga University? և North Central High School?
ԱմուսինՔեթրին Քրոսբի և Դիքսի Լի
Պարգևներ
Կայքbingcrosby.com
Ստորագրություն
Ստորագրություն
 Bing Crosby Վիքիպահեստում

1944 թվականին նկարանահանված «Գնա քո ճանապարհով» երաժշտական դրամայում կատարած իր դերի համար արժանացել է Օսկար մրցանակի։

Աշխարհում այսօրվա դրությամբ վաճառվել է Բինգ Քրոսբի ավելի քան 1 միլիարդ սկավառակ[6][7]։ Ըստ երևույթին պատմության մեջ ամենամեծ ռեկորդակիրն է համարվում նրա «Սպիտակ Սուրբ Ծնունդ» երգը, որն աշխարհում վաճառվել է ավելի քան 50․000․000 օրինակով։

Կենսագրություն

խմբագրել

Վաղ տարիները

խմբագրել

Հարրի Քրոսբին ծնվել է 1903 թվականի մայիսի 3-ին Տակոմայում, Վաշինգտոն նահանգում[8][9]։ 1906 թվականին Քրոսբիի ընտանիքը տեղափոխվել է Սպոքեն[10]։ Նրա ծնողները եղել են Հարրի Լիլիս Քրոսբին (1870-1950)՝ մասնագիտությամբ հաշվապահ, և Քեթրին Հելեն Քրոսբին (ծննդյան ազգանունով՝ Հարրիգան, 1873-1964)[11]։ Հարրի-կրտսերը տան 7 երեխաներից չորրորդն էր։

1910 թվականին Հարրի Քրոսբին ստացավ «Բինգոն Բինգվիլայից» կեղծանունը, որ այդ ժամանակներում ասոցացվում էր գյուղական տեղեկատվական լրատու The Bingville Bugle-ի հրատարակման հետ։ Ի վերջո, կրճատվելով, այդ կեղծանունը դարձավ նրա իսկական, գործածական անվանումը՝ Բինգ[12][13]։

1917 թվականին Քրոսբին գտավ ժամանակավոր աշխատանք Սպոկանի թատրոնում, որտեղ հանդիպեց ժամանակի լավագույն կատարողներին, այդ թվում նաև Ալ Ջոլսոնին։ 1920 թվականին Քրոսբին ավարտեց դպրոցը և ընդունվեց Գոնզագայի համալսարանը, բայց ուսումը չշարունակեց, որոշելով շարունակել երգչի կարիերան, որն ավելի եկամտաբեր էր։ 1937 թվականին համալսարանը Քրոսբիին ընծայեց արվեստի դոկտորի կոչում[14]։

Աշխատանքային գործունեություն

խմբագրել

Քրոսբիի աշխատանքային գործունեությունը տևել է 1926 թվականից մինչև 1977 թվականը (մինչ նրա մահ)։ Նա սկսել է Փոլ Ուայթեմենի սիմֆոնիկ ջազ նվագախմբից, համագործակցել Լուի Արմսթրոնգի հետ (Արմսթրոնգի հետ միասին գրել է երգերի մի ամբողջ շարք, այդ թվում նաև «Gone Fishin»-ը), նկարահանվել, ֆիլմերում, վարել սեփական հեռուստահաղորդումը։

Քրոսբիին համարվում է հաճելի բարիտոն երգչաձայն ունեցող առաջին սպիտակամորթ կատարողներից։ Նա օժտված էր իրական ռիթմը զգալու ունակությամբ, որը լայն տարածում ունի ջազային արտահայտման մեթոդիկայում (ռիթմիկ առանձնահատկություններ, բլյուզային ձայնաշարք, սքեթ վոկալի տարրեր)։ Այդ մեթոդիկան մշակվում է նյութի ներկայացման ոչ պարտադիր և փոխվստահելի եղանակով։ Քրոսբիին հաջողվում էր նաև շատ լավ ստանալ ռոմանտիկ և հեգնական ձևեր։

Ներկայումս Քրոսբիին ավելի շատ հիշում են նրա «Սպիտակ Սուրբ Ծնունդ» (անգլ.՝ White Christmas) ամանորյա երգի շնորհիվ, որը ընդգրկվել է Գինեսի ռեկորդների գրքում)։ Հենց Քրոսբին կարողացավ ձեռք բերել ամերիկյան փոփ երգչի անուն, որը հետագայում մարմնավորեցին Սինատրա Ֆրենկին, Դին Մարտինին, Պերրի Կոմոյին և ուրիշներ։ Քրոսբին շատ ռեկորդներ ունի ձայնագրության ոլորտում։

Բացի այդ, Քրոսբին որպես դերասան վայելում էր ոչ պակաս ժողովրդականություն. իր ավելի քան 50-ամյա կարիերայի ընթացքում հանդես է եկել 100-ից ավելի կինոնկարում։ Արժանացել է «Օսկար մրցանակի»՝ «Գնա քո ճանապարհով» երաժշտական դրամայում հայր Չակ Օ`Մոլի դերի համար (1944թվականին)։ Բազմաթիվ կինոտեսաբանների կարծիքով, նա դերասանական վարպետության գագաթնակետին հասել է «Գյուղացի աղջիկ» (1954) սուր սոցիալական դրամայում, որտեղ վերամարմնավորել է մոռացված հարբեցող-դերասանի կերպար։

Բինգը Հոլիվուդյան փառքի քայլուղում ունի երեք աստղ, կինոարտադրության զարգացման համար՝ 1611, երաժշտական արտադրության՝ 6157 և ռադիո արտադրույթան զարգացման համար՝ 6700 ներդրումների համար։

Անձնական կյանք

խմբագրել

Բինգ Քրոսբին ամուսնացել է 2 անգամ։ Նրա առաջին կինը եղել է դերասանուհի Դիկսի Լին, որից Բինգն ունեցավ 4 որդի։ Առաջին կնոջ մահից հետո Քրոսբին ամուսնացել է դերասանուհի Կետրին Գրանտի հետ, որը դարձավ Քրոսբիի հաջորդ 2 տղաների՝ Քրոսբի Հարրիի և Նաթանիելի և դստեր՝ Քրոսբի Մերիի մայրը։

Վերջին տարիներին Բինգ Քրոսբին տառապում էր մեջքի ցավից և սրտի հետ կապված խնդիրներից։ Մահացել է 1977 թվականի հոկտեմբերի 14-ին մադրիդյան գոլֆի համար նախատեսված դաշտում, սրտի կաթվածից։ Քրոսբիի վերջին բառերն էին. «Հրաշալի խաղ է, տղանե՛ր»։

Ֆիլմագրություն

խմբագրել
  • «Stagecoach»
  • «Բինգ Քրոսբի շոու»
  • «Ռոբինը և յոթ գանգստերները»
  • «Բոբ Հոփը ներկայացնում է Քրիզլերի թատրոնը»
  • «Ճանապարհ դեպի Հոնգկոնգ»
  • «Արդեն ժամանակն է»
  • «Joker Is Wild»
  • «Man on Fire»
  • «Որպեսզի ոչինչ չպատահի»
  • «Բարձ հասարակություն»
  • «Գյուղացի աղջիկը»
  • «Սպիտակ Սուրբ Ծնունդ»
  • «Փեքրիկ կորած տղան»
  • «Մահից վախեցածները»
  • «Ճանապարհ դեպի Բալի»
  • «Միայն քեզ համար»
  • «Son of Paleface»
  • «Աշխարհի լավագույն շոուն»
  • «Հրեշտակներ դաշտի եզրին»
  • «Փեսան վերադառնում է»
  • «Պարոն երաժշտություն»
  • «Riding High»
  • «Իկեբոդի և պարոն Թոդի արկածները»
  • «A Connecticut Yankee in King Arthur’s Court»
  • «Կայսերական վալս»
  • «Ճանապարհ դեպի Ռիո»
  • «Բարի գալուստ, անծանո՛թ»
  • «My Favorite Brunette»
  • «Կապույտ երկինքներ»
  • «Ճանապարհ դեպի Ուտոպիա»
  • «Սուրբ Մարիի զանգակները»
  • «Այս աշխարհից դուրս»
  • «Այստեղ են շտապում ալիքները»
  • «Արքայադուստրն ու ծովահենը»
  • «Գնա քո ճանապարհով»
  • «Նրանք հայտնաբերեցին ինձ»
  • «Ճանապարհ գեպի Մարրոկո»
  • «Տոնական հյուրանոց»
  • «My Favorite Blonde»
  • «Բլյուզի ծնունդը»
  • «Ճանապարհ դեպի Զանզիբար»
  • «Ռիթմ գետում»
  • «Ճանապարհ դեպի Սինգապուր»
  • «Waikiki Wedding»
  • «Pennies from Heaven»
  • «Rhythm on the Range»
  • «Միսիսիպի»
  • «Նա ինձ չի սիրում»
  • «Մենք չենք հագնվում»
  • «Մեծ հեռուստաշոուն»
  • «Հասնելով Լուսնին»

Սկավառակագրություն

խմբագրել
  1. "That's Grandma" (1927)
  2. "From Monday On" (1928)
  3. "What Price Lyrics?" (1928)
  4. "Ev'rything's Agreed Upon" (1930)
  5. "At Your Command" (1931)
  6. "Believe Me" (1931)
  7. "Where the Blue of the Night (Meets the Gold of the Day)" (1931)
  8. "You Taught Me How to Love" (1931)
  9. "I Don't Stand a Ghost of a Chance with You" (1932)
  10. ."My Woman" (1932)
  11. "Cutesie Pie" (1932)
  12. "I Was So Alone, Suddenly You Were There (1932)
  13. "Love Me Tonight" (1932)
  14. "Waltzing in a Dream" (1932)
  15. "You're Just a Beautiful Melody of Love" (1932)
  16. "Where Are You, Girl of My Dreams?"[105] (1932)
  17. "I Would If I Could But I Can't" (1933)
  18. "Where the Turf Meets the Surf" (1941)
  19. "Tenderfoot" (1953)
  20. "Domenica" (1961)
  21. "That's What Life is All About" (1975)
  22. "Sail Away from Norway" (1977)

Պատկերասրահ

խմբագրել

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. Չեխիայի ազգային գրադարանի կատալոգ
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Encyclopædia Britannica
  3. 3,0 3,1 Discogs — 2000.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 filmportal.de — 2005.
  5. 5,0 5,1 5,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  6. Hope Robert The Billion Selling Man. — Jan 28, 2020.
  7. Norman Abjorensen Historical Dictionary of Popular Music. — Rowman & Littlefield, 2017-05-25. — 695 с. — ISBN 978-1-5381-0215-2
  8. Сам Кросби считал, что родился 2 мая 1904 года — Grudens, 2002, p. 236
  9. «Bing Bio». bingcrosby.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ փետրվարի 22-ին. Վերցված է 2014 թ․ փետրվարի 4-ին.
  10. Blecha, Peter. «Արխիվացված պատճենը». Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ հունիսի 22-ին. Վերցված է 2020 թ․ հուլիսի 5-ին.|title=the Free Online Encyclopedia of Washington State History |publisher=HistoryLink.org |date=2005-08-29 |accessdate=2011-01-04 |archiveurl= |archivedate=2011-06-22 |deadlink=yes }}
  11. Giddins, Gary Bing Crosby: A Pocketful of Dreams. — 2001.
  12. Newkirk, Newton (1909 թ․ մարտի 14). «The Bingville Bugle» (PDF). Spokesman Review. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2006 թ․ հուլիսի 16-ին. Վերցված է 2010 թ․ սեպտեմբերի 25-ին.
  13. Newkirk, Newton (1914 թ․ հուլիսի 19). «The Bingville Bugle». Spokesman Review. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ մայիսի 16-ին. Վերցված է 2010 թ․ սեպտեմբերի 25-ին.
  14. «Bing Crosby comes home to his Gonzaga». Spokane Daily Chronicle. 1937 թ․ հոկտեմբերի 21. էջ 1.

Գրականություն

խմբագրել

Արտաքին հղումներ

խմբագրել
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Բինգ Քրոսբի» հոդվածին։