Բժշկության կամ ֆիզիոլոգիայի Նոբելյան մրցանակի դափնեկիրների ցանկ
Բժշկության կամ ֆիզիոլոգիայի Նոբելյան մրցանակ (շվեդ.՝ Nobelpriset i fysiologi eller medicin), ամենամյա միջազգային պատվավոր պարգև, որը շնորհվում է ֆիզիկայի, քիմիայի, ֆիզիոլոգիայի, բժշկագիտության, գրականության, տնտեսագիտության (1969 թվականից) բնագավառների ամենաակնառու աշխատանքների և ի նպաստ խաղաղության ամրապնդմանը ծավալած գործունեության համար։ Պատվավոր մրցանակ՝ ֆիզիոլոգիայում և բժշկությունում գիտական մեծ նվաճումների համար, որը ամեն տարի պարգևատրել է Նոբելյան հիմնադրամը Ստոկհոլմում։ 5 նոբելյան մրցանակներից մեկը։
Բժշկության կամ ֆիզիոլոգիայի Նոբելյան մրցանակը շնորհվում է ամեն տարի՝ սկսած 1901 թվականից, բայց 1915, 1916, 1917, 1918, 1921, 1925, 1940, 1941 և 1942[1] թվականներին չի շնորհվել։ Առաջին անգամ մրցանակը ստացել է Էմիլ Ադոլֆ ֆոն Բերինգը[2]։
Պատմություն խմբագրել
Բժշկության և ֆիզիոլոգիայի նոբելյան մրցանակը Ալֆրեդ Նոբելը ստեղծել է իր կամքով, որը հաստատվել է Փարիզում 1895 թվականի նոյեմբերի 27-ին։
Դափնեկիրների ցանկ խմբագրել
1900-ական թթ. • 1910-ական թթ. • 1920-ական թթ. • 1930-ական թթ. • 1940-ական թթ. • 1950-ական թթ.
1960-ական թթ. • 1970-ական թթ. • 1980-ական թթ. • 1990-ական թթ. • 2000-ական թթ. • 2010-ական թթ.
1900-ական թվականներ խմբագրել
| Տարի | Նկար | Երկիր, մրցանակակիր | Մրցանակների հիմնավորումը | # |
|---|---|---|---|---|
| 1901 | 
|
 Էմիլ Ադոլֆ ֆոն Բերինգ (գերմ.՝ Emil Adolf von Behring) |
Համբերատար աշխատանքի համար, հինականում դիֆտերիայի օգտագործման համար, քանի որ դա նոր ճանապարհ էր դեպի բժշկություն, որը թույլ տվեց շատ բժիշկների պայքարել հիվանդությունների և մահվան դեմ։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for his work on serum therapy, especially its application against diphtheria, by which he has opened a new road in the domain of medical science and thereby placed in the hands of the physician a victorious weapon against illness and deaths |
[2] |
| 1902 |
|
 Ռոնալդ Ռոս (անգլ.՝ Ronald Ross) |
Մալարիայի դեմ աշխատանքի համար, ինչպես է վարակը թափանցում օրգանիզմ, և հատուկ մեթոդ մշակեց, որի շնորհիվ կարողացան պայքարել մալարիայի դեմ։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for his work on malaria, by which he has shown how it enters the organism and thereby has laid the foundation for successful research on this disease and methods of combating it |
[3] |
| 1903 | 
|
 Նիլս Ռյուբերգ Ֆինզեն (դան․՝ Niels Ryberg Finsen) |
Ի նշան իր կատարած աշխատանքների տարբեր հիվանդությունների բուժման համար-հատկապես գայլախտ հիվանդության դեմ պայքարի համար, օգտագործելով կենտրոնական ճառագայթներ, որը բացեց նոր հեռանկարներ բժշկության ոլորտում։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
in recognition of his contribution to the treatment of diseases, especially lupus vulgaris, with concentrated light radiation, whereby he has opened a new avenue for medical science |
[4] |
| 1904 |
|
 Պավլով Իվան Պետրովիչ(ռուս.՝ Ива́н Петро́вич Па́влов) |
կատարած աշխատանքների համար ֆիզոլոգիական մարսողությունում, ընդլայնելու և փոփոխելու համար։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
in recognition of his work on the physiology of digestion, through which knowledge on vital aspects of the subject has been transformed and enlarged |
[5] |
| 1905 |
|
Ռոբերտ Կոխ (գերմ.՝ Heinrich Hermann Robert Koch) |
Կատարած հետազոտությունների և բացահայտումների համար, տուբերկուլյոզի բուժման հարցում։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for his investigations and discoveries in relation to tuberculosis |
[6] |
| 1906 |
|
 Կամիլո Գոլջի(իտալ.՝ Camillo Golgi)
|
Նյարդային համակարգի կառուցման համար։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
in recognition of their work on the structure of the nervous system |
[7] |
| 1907 | 
|
 Շառլ Լուի Ալֆոնս Լավրեն(ֆր.՝ Charles Louis Alphonse Laveran) |
Պարզագույն հիվանդությունների ուսումնասիրման համար։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
in recognition of his work on the role played by protozoa in causing diseases |
[8] |
| 1908 | 
|
Պաուլ Էրլիխ (գերմ.՝ Paul Ehrlich)
|
Իմունիտետի հայտնաբերման համար։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
in recognition of their work on immunity |
[9] |
| 1909 | 
|
 Էմիլ Թեոդոր Կոխեր(գերմ.՝ Emil Theodor Kocher) |
Օպտիկական աչք աշխատության համար։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for his work on the physiology, pathology and surgery of the thyroid gland |
[10] |
_portrait_(restored).jpg)
1910-ական թվականներ խմբագրել
| Տարի | Նկար | Երկիր, մրցանակակիր | մրցանակների հիմնավորումը | # |
|---|---|---|---|---|
| 1910 | .jpg)
|
Ալֆրեդ Կոսսել (գերմ.՝ Albrecht Kossel) |
Քիմիական բջիջների ուսումնասիրություններում ունեցած ներդրման, սպիտակուցների և նուկլեինաթթուների էության ուսումնասիրությունների համար։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
in recognition of the contributions to our knowledge of cell chemistry made through his work on proteins, including the nucleic substances |
[11] |
| 1911 | 
|
 Ալվար Գուլստրանդ(շվեդ.՝ Allvar Gullstrand) |
Աչքի դիօպտիկայում կատարած աշխատանքի համար։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for his work on the dioptrics of the eye |
[12] |
| 1912 | 
|
Կապպել Ալեքսիս (ֆր.՝ Alexis Carrel) |
Անոթային կարերի, արյունատար անոթների և օրգանների փոխպատվաստման աշխատանքների ուսումնասիրությունների համար։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
in recognition of his work on vascular suture and the transplantation of blood vessels and organs |
[13] |
| 1913 | 
|
Շարլ Ռիշե (ֆր.՝ Charles Robert Richet) |
Ի նշան անաֆիլակսիայում կատարած աշխատանքների ճանաչման։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
in recognition of his work on anaphylaxis |
[14] |
| 1914 | 
|
.svg){kind=small} Ռոբերտ Բարանին(պարգևատրվել 1915 թվականին) (գերմ.՝ Róbert Bárány) |
Ֆիզոլոգիայում և վերտիկուլյար ապարատի պաթոլոգիայում կատարած աշխատանքի համար։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for his work on the physiology and pathology of the vestibular apparatus |
[15] |
| 1915 | Դրամական պարգև չշնորհվեց | Դրամական միջոցները միացվեցին հիմնադրամի բաժնին | [16] | |
| 1916 | Դրամական պարգև չշնորհվեց | Դրամական միջոցները միացվեցին հիմնադրամի բաժնին | [17] | |
| 1917 | Դրամական պարգև չշնորհվեց | Դրամական միջոցները միացվեցին հիմնադրամի բաժնին | [18] | |
| 1918 | Դրամական պարգև չշնորհվեց | Դրամական միջոցները միացվեցին հիմնադրամի բաժնին | [19] | |
| 1919 | 
|
.svg){kind=small} Ժյուլ Բորդե(պարգևատրվել 1920 թվականին) (ֆր.՝ Jules Jean-Baptiste Vincent Bordet) |
Դիմադրողականության հետ կապված բացահայտումների համար։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for his discoveries relating to immunity |
[20] |
1920-ական թվականներ խմբագրել
| Տարի | Նկար | Հաղթող երկիր | մրցանակների հիմնավորումը | # |
|---|---|---|---|---|
| 1920 | 
|
Ավգուստ Կրոգ (դան․՝ Schack August Steenberg Krogh) |
Կապիլյարների ռեգուլյացիայի մեխանիզմի ստեղծման համար։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for his discovery of the capillary motor regulating mechanism |
[21] |
| 1921 | Դրամական պարգև չշնորհվեց | Դրամական միջոցները միացվեցին հիմնադրամի բաժնին | [22] | |
| 1922 | 
|
.svg){kind=small} Արչիբալդ Հիլլ (անգլ.՝ Archibald Vivian Hill) |
Մկաներում ջերմառաջացման շրջանում կատարած բացահայտումների համար։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for his discovery relating to the production of heat in the muscle |
[23] |
| 1922 | 
|
Օտտո Մեյերգոֆ (գերմ.՝ Otto Fritz Meyerhof) |
Թթվածնի կլանման գործընթացի և մկաններում կաթնաթթվի նյութափոխանակության միջև սերտ կապի բացահայտումների համար։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for his discovery of the fixed relationship between the consumption of oxygen and the metabolism of lactic acid in the muscle |
[23] |
| 1923 | 
|
 Ֆրեդերիկ Բանտինգ(անգլ.՝ Frederick Grant Banting) |
Ինսուլինի բացահայտման համար։
Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for the discovery of insulin Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for the discovery of insulin |
[24] |
| 1923 | 
|
Ջոն Մակլեոդ (անգլ.՝ John James Rickard Macleod) |
Ինսուլինի բացահայտման համար։
Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for the discovery of insulin | |
| 1924 | 
|
 Վիլլեմ Էյնտհովեն (հոլ.՝ Willem Einthoven) |
Էլեկտրասրտագրի բացահայտման համար։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for his discovery of the mechanism of the electrocardiogram |
[25] |
| 1925 | Դրամական պարգև չշնորհվեց | Դրամական միջոցները միացվեցին հիմնադրամի բաժնին | [26] | |
| 1926 | 
|
Յոհաննես Ֆիբիգեր (դան․՝ Johannes Andreas Grib Fibiger) |
Կարցինոմայի (ուռուցք) բացահայտման համար, որը կոչվում է Spiroptera։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for his discovery of the Spiroptera carcinoma |
[27] |
| 1927 | 
|
 Յուլիուս Վագներ-Յաուրեգ(գերմ.՝ Julius Wagner Ritter von Jauregg) |
մալարիայի հարուցիչի թերապևտիկ ազդեցության բացահայտման համար։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for his discovery of the therapeutic value of malaria inoculation in the treatment of dementia paralytica |
[28] |
| 1928 | 
|
Շարլ Նիկոլ (ֆր.՝ Charles Jules Henry Nicolle) |
Բծավոր տիֆի հաղորդիչի բացահայտման համար։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for his work on typhus |
[29] |
| 1929 | 
|
Քրիստիան Էյկման (հոլ.՝ Christiaan Eijkman) |
Վիտամինների բացահայտման համար։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for his discovery of the antineuritic vitamin |
[30] |
1930-ական թվականներ խմբագրել
| Տարի | Նկար | Հաղթող երկիր | մրցանակների հիմնավորումը | # |
|---|---|---|---|---|
| 1930 | 
|
Կարլ Լանդշտեյներ (գերմ.՝ Karl Landsteiner) |
Մարդու արյան խմբերի բացահայտման համար։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for his discovery of human blood groups |
[31] |
| 1931 | .jpg)
|
Օտտո Հենրիխ Վարբուրգ (գերմ.՝ Otto Heinrich Warburg) |
Շնչառական ֆերմենտի գործողության մեխանիզմի բացահայտման համար։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for his discovery of the nature and mode of action of the respiratory enzyme |
[32] |
| 1932 | 
|
Չարլզ Սկոտ Շերինգթոն (անգլ.՝ Charles Scott Sherrington) |
Նեյրոնների ֆունկցիաներին վերաբերվող բացահայտումների համար։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for their discoveries regarding the functions of neurons |
[33] |
| 1932 | 
|
Էդգար Դուգլաս Էդրիան (անգլ.՝ Edgar Douglas Adrian) |
Նեյրոնների ֆունկցիաներին վերաբերվող բացահայտումների համար։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for their discoveries regarding the functions of neurons |
[33] |
| 1933 | 
|
Թոմաս Մորգան (անգլ.՝ Thomas Hunt Morgan) |
Քրոմոսոմային ժառանգության դերի բացահայտման համար։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for his discoveries concerning the role played by the chromosome in heredity |
[34] |
| 1934 | 
|
Ջորջ Ուիպլ (անգլ.՝ George Hoyt Whipple) |
Սակավարյունության բացահայտման համար։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for their discoveries concerning liver therapy in cases of anaemia |
[35] |
| 1934 | 
|
Ջորջ Մինոտ (անգլ.՝ George Richards Minot) |
Սակավարյունության բացահայտման համար։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for their discoveries concerning liver therapy in cases of anaemia |
[35] |
| 1934 | 
|
Ուիլյամ Մերֆի (անգլ.՝ William Parry Murphy) |
Սակավարյունության բացահայտման համար։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for their discoveries concerning liver therapy in cases of anaemia |
[35] |
| 1935 | 
|
Հանս Շպեման (գերմ.՝ Hans Spemann) |
Սաղմնային զարգացման հետ կապված բացահաըտումների համար։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for his discovery of the organizer effect in embryonic development |
[36] |
| 1936 | 
|
Հենրի Դեյլ (անգլ.՝ Henry Hallett Dale |
Քիմիական ազդակների փոխանցմումը նյարդային իմպուլսներին բացահայտման համար։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for their discoveries relating to chemical transmission of nerve impulses |
[37] |
| 1936 | 
|
Օտտո Լևի (գերմ.՝ Otto Loewi) |
Քիմիական ազդակների փոխանցմումը նյարդային իմպուլսներին բացահայտման համար։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for their discoveries relating to chemical transmission of nerve impulses |
[37] |
| 1937 | 
|
 Ալբերտ Սենտ-Գիորգի(հունգ.՝ Albert Szent-Györgyi) |
Կենսաբանական գործընթացների օքսիդացման պրեցեսների, ինչպես նաև վիտամին C-ի և ֆումարաթթվի ուսումնասիրությունների համար։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for his discoveries in connection with the biological combustion processes, with special reference to vitamin C and the catalysis of fumaric acid |
[38] |
| 1938 | 
|
Կոռնեյլ Ժան Ֆրանսուա Հեյմանս (ֆր.՝ Corneille Jean François Heymans) |
Շնչառության կարգավորման, աորտայի մեխանիզմների բացահայտման համար։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for the discovery of the role played by the sinus and aortic mechanisms in the regulation of respiration |
[39] |
| 1939 | 
|
Հերհարդ Դոմագկ (գերմ.՝ Gerhard Johannes Paul Domagk) |
Պրոնտոզիլի հակաբակտերիալ ազդեցության բացահայտման համար։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for the discovery of the antibacterial effects of prontosil |
[40] |
1940-ական թվականներ խմբագրել
| Տարի | Նկար | Հաղթող երկիր | մրցանակների հիմնավորումը | # |
|---|---|---|---|---|
| 1940 | Դրամական պարգև չշնորհվեց | Դրամական միջոցները միացվեցին հիմնադրամի բաժնին (⅔) և Նոբելյան հիմնադրամին (⅓) | [41] | |
| 1941 | Դրամական պարգև չշնորհվեց | Դրամական միջոցները միացվեցին հիմնադրամի բաժնին (⅔) և Նոբելյան հիմնադրամին (⅓) | [42] | |
| 1942 | Դրամական պարգև չշնորհվեց | Դրամական միջոցները միացվեցին հիմնադրամի բաժնին (⅔) և Նոբելյան հիմնադրամին (⅓) | [43] | |
| 1943 |  
|
Հենրիկ Կարլ Պյոտր Դամ (դան․՝ Carl Peter Henrik Dam) Էդուարդ Ադալբերտ Դոյզի (անգլ.՝ Edward Adelbert Doisy) |
Վիտամին K-ի քիմիական բաղադրության բացահայտման համար։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for his discovery of the chemical nature of vitamin K |
[44] |
| 1944 |  
|
Ժոզեֆ Էրլանգեր (անգլ.՝ Joseph Erlanger) Գերբերտ Սպենսեր Գասսեր(անգլ.՝ Herbert Spencer Gasser) |
Նյարդային մանրաթելերի տարբերակված ֆունկցիաների բացահայտման համար։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for their discoveries relating to the highly differentiated functions of single nerve fibres |
[45] |
| 1945 |  
|
Ալեկսանդր Ֆլեմինգ (անգլ.՝ Sir Alexander Fleming Էրնեստ Բորիս Չեյն(անգլ.՝ Ernst Boris Chain) |
Պինիցիլինի և նրա բուժիչ ազդեցությունները տարբեր վարակիչ հիվանդությունների դեմ պայքարի բացահայտման համար։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for the discovery of penicillin and its curative effect in various infectious diseases |
[46] |
| 1946 | Հերման Ժոզեֆ Մյուլեր (անգլ.՝ Hermann Joseph "H. J." Muller |
Ռենտգենյան ճառագայթների ազդեցության տակ մուտացիաների առաջացման բացահայտման համար։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for the discovery of the production of mutations by means of X-ray irradiation |
[47] | |
| 1947 |  
|
Կառլ Ֆերդինանդ Կորի(¼ վճռի) (անգլ.՝ Carl Ferdinand Cori)
|
Գլիկոգենի կատալիտիկ փոխակերպման բացահայտման համար Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for their discovery of the course of the catalytic conversion of glycogen |
[48] |
| 1947 | 
|
 Բերնարդո Ալբերտո Ուսայ (½ վճռի)(իսպ.՝ Bernardo Alberto Houssay) |
Գլյուկոզի նյութափոխանակությունում առաջնային մասի հիպոֆիզի հորմոնների դերի բացահայտման համար։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for his discovery of the part played by the hormone of the anterior pituitary lobe in the metabolism of sugar |
[48] |
| 1948 | 
|
Պաուլ Գերման Մյուլլեր (գերմ.՝ Paul Hermann Müller) |
ԴԴՏ-ի բարձր արդյունավետության բացահայտման համար, որպես կոնտակտային թույն։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for his discovery of the high efficiency of DDT as a contact poison against several arthropods |
[49] |
| 1949 | 
|
Ուոլտեր Գեսս (½ վճռի) (գերմ.՝ Walter Rudolf Hess) |
Մինջանկյալ ուղեղի ֆունկցիոնալ կազմակերպման բացահայտման համար, որպես ներքին օրգանների ակտիվության կորդինատոր։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for his discovery of the functional organization of the interbrain as a coordinator of the activities of the internal organs |
[50] |
1950-ական թվականներ խմբագրել
| Տարի | Նկար | Հաղթող երկիր | մրցանակների հիմնավորումը | # |
|---|---|---|---|---|
| 1950 |  
|
Էդուարդ Կենդալլ (անգլ.՝ Edward Calvin Kendall) |
Վերերիկամային կեղևի հորմոնների, դրանց կառուցվածքի և կենսաբանական ազդեցությունների հայտնաբերման համար Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for their discoveries relating to the hormones of the adrenal cortex, their structure and biological effects |
[51] |
| 1951 | 
|
Մաքս Տեյլեր (անգլ.՝ Max Theiler) |
Դեղին տենդի և դրա դեմ պայքարի բացահայտմնան համար։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for his discoveries concerning yellow fever and how to combat it |
[52] |
| 1952 | 
|
Զելման Վակսման (անգլ.՝ Selman Abraham Waksman) |
Ստրեպտոմիցինի բացահայտման համար, առաջին հակաբորբոքային, որը արդյունավետ է տուբերկոիլյոզի բուժման համար։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for his discovery of streptomycin, the first antibiotic effective against tuberculosis |
[53] |
| 1953 | 
|
Հանս Ադոլֆ Կրեբս (գերմ.՝ Hans Adolf Krebs) |
Կիտրոնաթթվի փուլերի բացահայտման համար։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for his discovery of the citric acid cycle |
[54] |
| 1953 | ,_Biochemist_(2551001689).jpg)
|
Ֆրից Ալբերտ Լիպման (անգլ.՝ Fritz Albert Lipmann) |
Կոֆերմենտ A-ի և նյութափոխանակության միջանկյալ փուլերում նրա նշանակության բացահայտման համար։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for his discovery of co-enzyme A and its importance for intermediary metabolism |
[54] |
| 1954 |  
|
Ջոն Ֆրանկլին Էնդերս (անգլ.՝ John Franklin Enders) Թոմաս Ուելլեր Հակլ(անգլ.՝ Thomas Huckle Weller) Ֆրեդերիկ Չապմեն Ռոբբինս(անգլ.՝ Frederick Chapman Robbins) |
Տարբեր հյուսվածքներում Փոլիոմելիտի վարակի աճի հնարավորությունների բացահայտման համար։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for their discovery of the ability of poliomyelitis viruses to grow in cultures of various types of tissue |
[55] |
| 1955 | 
|
Ակսել Հյուգո Թեոլեր (շվեդ.՝ Axel Hugo Teodor Theorell) |
Ֆերմենտների օքսիդացման գործունեության բնույթի և մեխանիզմի բացահայտման համար։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for his discoveries concerning the nature and mode of action of oxidation enzymes |
[56] |
| 1956 | 
|
Անդրեյ Ֆրեդերիկ Կուրնան (ֆր.՝ André Frédéric Cournand) Վերներ Ֆորսման(գերմ.՝ Werner Forßmann) Դիկինսոն Ռիչարդս(անգլ.՝ Dickinson Woodruff Richards, Jr.) |
Սրտի զոնդավորման և արյան շրջանառության համակարգում ախտաբանական փոփոխություններին վերաբերվող բացահայտումների համար։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
their discoveries concerning heart catheterization and pathological changes in the circulatory system |
[57] |
| 1957 | 
|
Դանիելե Բովե (իտալ.՝ Daniel Bovet) |
Բացահայտման համար, որոնք վերաբերվում են սինթետիկ միացություններին, որոնք արգելափակում են օրգանիզմի որոշ նյութերը և նրանց գործողության հայտնաբերումը անոթային համակարգում և մկաններում։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for his discoveries relating to synthetic compounds that inhibit the action of certain body substances, and especially their action on the vascular system and the skeletal muscles |
[58] |
| 1958 |
|
Ջորջ Ուէլս Բիդլ (անգլ.՝ George Wells Beadle) Էդուարդ Տեյտեմ(անգլ.՝ Edward Lawrie Tatum) |
Հատուկ կենսաքիմիական պրոցեսնեորմ գենի դերի բացահայտման համար։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
their discovery that genes act by regulating definite chemical events |
[59] |
| 1958 | 
|
Ջոշուա Լեդերբերգ (անգլ.՝ Joshua Lederberg) |
Գենետիկական ռեկոմբինացիայի և բակտերիաների մոտ գենետիկական նյութի կազմակերպմանը վերաբերվող բացահայտումների համար։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for his discoveries concerning genetic recombination and the organization of the genetic material of bacteria |
[59] |
| 1959 |  .jpg)
|
Սևերով Օչոա (իսպ.՝ Severo Ochoa de Albornoz) Արթուր Կորնբերգ (անգլ.՝ Arthur Kornberg) |
ԴՆԹ-ի և ՌՆԹ-ի կենսաբանական սինթեզի պրոցեսների բացահայտման համար։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for their discovery of the mechanisms in the biological synthesis of ribonucleic acid and deoxyribonucleic acid |
[60] |
1960-ական թվականներ խմբագրել
| Տարի | Նկար | Հաղթող երկիր | մրցանակների հիմնավորումը | # |
|---|---|---|---|---|
| 1960 |  
|
 Ֆրենկ Մակֆարլեյն Բեյրնետ(անգլ.՝ Sir Frank Macfarlane Burnet) Պիտր Բրայան Մեդավար (անգլ.՝ Sir Peter Brian Medawar) |
Արհեստական վարակամերժ տոլերանտության (տանելիության) բացահայտման համար։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for discovery of acquired immunological tolerance |
[61] |
| 1961 | 
|
Դեյդ ֆոն Բեկեշի
|
Խխունջով գրգիռների ընկալման ֆիզիկական մեխանիզմների բացահայտման համար
Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for his discoveries of the physical mechanism of stimulation within the cochlea |
[61] |
| 1962 |   
|
Ֆրենսիս Կրիկ Ջեյմս Ուոտսոն Մորիս Ուիլկինս
|
Նուկլեինաթթուների մոլեկուլային կառուցվածքի և կենդանի համակարգերում ինֆորմացիայի փոխանցման մեջ դրանց դերի վերաբերյալ բացահայտման համարր
Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for their discoveries concerning the molecular structure of nucleic acids and its significance for information transfer in living material |
[62] |
| 1963 | 
|
Ջոն Էկկլս Կերյու Ալան Հոջկին Էնդրյու Ֆիլդինգ Հակսլի
|
Իոնային մեխանիզմների ներգրավման, գրգռման և արգելակումը ծայրամասային և կենտրոնական նյարդային բջիջներում հայտնագործությունների համար Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for their discoveries concerning the ionic mechanisms involved in excitation and inhibition in the peripheral and central portions of the nerve cell membrane |
[63] |
| 1964 | 
|
Կոնրադ Բլոխ
|
Խոլեստերինի և ճարպային թթուների հայտնաբերման համար Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for their discoveries concerning the mechanism and regulation of the cholesterol and fatty acid metabolism |
[64] |
| 1965 |  
|
Ֆրանսուա Յակոբ Ժակ Մոնո
|
Գենետիկական վերահսկողությունը ֆերմենտների սինթեզում և վիրուսներում
Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for their discoveries concerning genetic control of enzyme and virus synthesis |
[65] |
| 1966 |
|
Ֆրենսիս Պեյտոն Ռոուս Չարլզ Բրենտոն Հագգինս
|
Օնկոգենային վիրուսների հայտնաբերման համար
Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for his discovery of tumour-inducing viruses Շագանակագեղձի քաղցկեղի հումորալ բուժումը հայտնաբերելու համար Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for his discoveries concerning hormonal treatment of prostatic cancer |
[66] |
| 1967 |  
|
Ռագնար Գրանիտ Հոլդեն Հարտլայն
|
Աչքի տեսողություն քիմիական և ֆիզիոլոգիական գործընթացների բացահայտման համար։
Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for their discoveries concerning the primary physiological and chemical visual processes in the eye |
[67] |
| 1968 | 
|
Ռոբերտ Հոլլի
|
Գենետիկական կոդի և սպիտակուցների սինթեզման հարցում դրա դերի վերծանման համար։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for their interpretation of the genetic code and its function in protein synthesis |
[68] |
|
Հար Գոբինդ Կորանա
| |||
|
Մարշալ Նիրենբերգ
| |||
| 1969 | 
|
Ալֆրեդ Հերշի
|
Վիրուսների գենետիկ կառուցվածքին և պատասխան մեխանիզմներին վերաբերող հայտնագործությունների համար։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for their interpretation of the genetic code and its function in protein synthesis |
[68] |
| 1969 | 
|
Սալվադոր Լուրիյա
|
Վիրուսների գենետիկ կառուցվածքին և պատասխան մեխանիզմներին վերաբերող հայտնագործությունների համար։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for their interpretation of the genetic code and its function in protein synthesis |
[68] |
1970-ական թվականներ խմբագրել
| Տարի | Նկար | Երկիր, դափնեկիր | Մրցանակներ | # |
|---|---|---|---|---|
| 1970 | Բերնարդ Կաց
|
Հումորալ հաղորդակչական և նյարդային վերջավորություններ դրանց մեխանիզմների պահպանման, ապաակտիվացման համար։
Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for their discoveries concerning the humoral transmittors in the nerve terminals and the mechanism for their storage, release and inactivation |
[69] | |
| Ուլֆ ֆոն Էյլեր
| ||||
|
Ջուլիուս Ակսելրոդ
| |||
| 1971 |
|
Էրլ Սազեչլենդ
|
Հորմոնների գործունեության մեխանիզմների վերաբերյալ հայտնագործությունների համար։
Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for his discoveries concerning the mechanisms of the action of hormones |
[70] |
| 1972 |
|
Ջերալդ Էդելման
|
Հակամարմինների քիմիական կազմությանը վերաբերող հայտնագործությունների համար։
Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for their discoveries concerning the chemical structure of antibodies |
[71] |
| Ռոդնի Պորտեր
| ||||
| 1973 |
|
Կարլ ֆոն Ֆրիշ
|
Կենդանիների անհատական և խմբային վարքի մոդելների ստեղծման և հաստատման հետ կապված հայտնագործությունների համար։
Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for their discoveries concerning organization and elicitation of individual and social behaviour patterns |
[72] |
|
Կոնրադ Լորենց
| |||
|
Նիկոլաս Տինբերգեն
| |||
| 1974 |
|
Ալբեր Կլոդ
|
Բջջի կառուցվածքային և գործառնական կազմությանը վերաբերող հայտնագործությունների համար։
Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for their discoveries concerning the structural and functional organization of the cell |
[73] |
| Քրիստիան դե Դյուվ
| ||||
| Ջորջ Պալադե
| ||||
| 1975 | 
|
Դեյվիդ Բալտիմոր
|
Բջջի գենետիկական նյութի և քաղցկեղածին վիրուսների միջև փոխհարաբերություններին վերաբերող հայտնագործությունների համար
Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for their discoveries concerning the interaction between tumour viruses and the genetic material of the cell |
[74] |
|
Ռենատո Դուլբեկկո
| |||
|
|
Հոուարդ Թեմին
| |||
| 1976 | .jpg)
|
Բարուխ Բլմբերգ
|
Ինֆեկցիոն հիվանդությունների ծագման և տարածման նոր մեխանիզմների վերաբերյալ հայտնագործությունների համար։
Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for their discoveries concerning new mechanisms for the origin and dissemination of infectious diseases |
[75] |
|
|
Կարլտոն Գեյդուշեկ
| |||
| 1977 |
|
Ռոժե Գիյմեն (1/4 վճռի) |
Ուղեղի պեպտիդային հորմոնների արտազատման հետ կապված հայտնագործությունների համար։
Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for their discoveries concerning the peptide hormone production of the brain |
[76] |
|
Էնդրյու Շալլի (1/4 վճռի) | |||
|
Ռոզալին Սասմեն Յալոու (½ վճռի) |
Պեպտիդային հորմոնների բացահայտման ռադիոիմունոլոգիական մեթոդների զարգացման համար
Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for the development of radioimmunoassays of peptide hormones | ||
| 1978 | 
|
Վերներ Արբեր
|
Մոլեկուլային գենետիկայում ֆերմենտների կիրառման բայահայտման համար։
Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for the discovery of restriction enzymes and their application to problems of molecular genetics |
[77] |
|
|
Դանիել Նատանս
| |||
|
Սմիթ Համիլթոն
| |||
| 1979 |
|
Ալլան Կորմակ
|
Համակարգչային տոմոգրաֆիայի բացահայտման համար։
Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for the development of computer assisted tomography |
[78] |
| Գոդֆրի Հաունսֆիդ
|
1980-ական թվականներ խմբագրել
| Տարի | Նկար | Երկիր, դափնեկիր | Մրցանակներ | # |
|---|---|---|---|---|
| 1980 |
|
Բարուխ Բենասերրաֆ
|
Իմունային պատասխանները կարգավորող, բջջի մակերևույթի վրա գտնվող գենետիկորեն որոշված իմունային կառուցվածքների վերաբերյալ հայտնագործությունների համար։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for their discoveries concerning genetically determined structures on the cell surface that regulate immunological reactions |
[79] |
|
Ժան Դասսե
| |||
|
|
Ջորջ Սնելլ
| |||
| 1981 |
|
Ռոջեր Սպերրի (½ վճռի) |
Գլխուղեղի կիսագնդերի ֆունկցիոնալ մասնագիտացմանը վերաբերող հայտնագործությունների համար։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for his discoveries concerning the functional specialization of the cerebral hemispheres |
[80] |
| Դեյվիդ Հյուբել (1/4 վճռի) |
Նեյրոնային կառույցներում ինֆորմացիայի մշակման սկզբունքներին առնչվող հայտնագործությունների համար։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for their discoveries concerning information processing in the visual system | |||
|
Թորստեն Վիզել (1/4 վճռի) | |||
| 1982 | 
|
Սունե Բերգստրեմ
|
Պրոստացիկլինի և նրան մոտ կենսաբանական ակտիվ նյութերի բացահայտման համար։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for their discoveries concerning prostaglandins and related biologically active substances |
[81] |
|
|
Բենգտ Սամուելսոն
| |||
| Ջոն Վեյն
| ||||
| 1983 | _shown_in_her_laboratory_in_1947.jpg)
|
Բարբարա Մակ Կլինտոկ
|
Տրանսպոզիցիայի գենետիկ համակարգերի հայտնագործման համար։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for her discovery of mobile genetic elements |
[82] |
| 1984 | 
|
Նիլս Էրնե
|
Հիբրիդների միջոցով մոնոկլոնալ հակամարմինների աշխատանքի սկզբունքների հայտնագործման և նախագծման համար։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for theories concerning the specificity in development and control of the immune system and the discovery of the principle for production of monoclonal antibodies |
[83] |
|
|
Գեորգ Քյոլեր
| |||
|
| |||
| 1985 | 
|
Մայքլ Բրաուն
|
Արյան մեջ խոլեստերինի քանակի կարգավորմանն ուղղված բուժմանը և խոլեստերինի փոխակերպմանը վերաբերող բացառիկ հայտնագործությունների համար։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for their discoveries concerning the regulation of cholesterol metabolism |
[84] |
|
Ջոզեֆ Գոլդշտեյն
| |||
| 1986 | 
|
Ստենլի Կոեն
|
Ի նշան բջիջների և օրգանների աճի կարգավորման մեխանիզմների բացահայտման համար կարևորագույն նշանակություն ունեցող հայտնագործությունների ճանաչման։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for their discoveries of growth factors |
[85] |
|
Ռիտա Լևի-Մոնտալչինի
| |||
| 1987 |
|
 Սուդզումի Տոնեգավա
|
Տարատեսակ հակամարմինների վերարտադրման գենետիկ սկզբունքների հայտնագործման համար։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for his discovery of the genetic principle for generation of antibody diversity |
[86] |
| 1988 |
|
Ջեյմս Բլեկ
|
Թմրանյութերի թերապիայի սկզբունքների բացահայտման համար։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for their discoveries of important principles for drug treatment |
[87] |
|
Գերտրուդա Էլայն
| |||
|
|
Ջորջ Հիտչինգս
| |||
| 1989 | 
|
Ջոն Մայքլ Բիշոպ
|
Ռետրովիրուսային քաղցկեղածինների բջջային բնույթի հայտնագործման համար։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for their discovery of the cellular origin of retroviral oncogenes |
[88] |
|
Հարոլդ Վարմուս
|
1990-ական թվականներ խմբագրել
| Տարի | Նկար | Երկիր, դափնեկիր | Մրցանակներ | # |
|---|---|---|---|---|
| 1990 |
|
Ջոզեֆ Մյուեյ
|
Օրգանների տրանսպլանտացիայի և բջիջների հիվանդություների բուժման մեթոդների բացահայտման համար։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for their discoveries concerning organ and cell transplantation in the treatment of human disease |
[89] |
| Էդվարդ Դոննալ Թոմաս
| ||||
| 1991 | 
|
Էրվին Նեեր
|
Բջիջներում մեկուսի իոնային ուղիների գործառույթներին վերաբերող հայտնագործությունների համար։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for their discoveries concerning reversible protein phosphorylation as a biological regulatory mechanism |
[90] |
|
Բերտ Սակման
| |||
| 1992 |
|
Էդմոնդ Ֆիշեր
|
Փոխադարձ սպիտակուցային ֆոսֆորիլացումը՝ որպես կենսաբանական կարգավորման մեխանիզմին վերաբերող հայտնագործությունների համար։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for their discoveries of split genes |
[91] |
| Էդվին Կրեբս
| ||||
| 1993 | .jpg)
|
Ռիչարդ Ռոբերտս
|
Իրարից անկախ, գենի ընդհատվող կառուցվածքի հայտնագործման համար։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for their discoveries of split genes |
[92] |
|
Ֆիլիպ Շարպ
| |||
| 1994 | Ալֆրեդ Գիլման
|
G սպիտակուցների և բջջում ազդակների փոխանցման մեջ դրանց դերի բացահայտման համար։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for their discovery of G-proteins and the role of these proteins in signal transduction in cells |
[93] | |
.jpg)
|
Մարտին Ռոդբել
| |||
| 1995 |
|
Էդվարդ Լուիս
|
Էմբրիոնի զարգացման նախնական փուլերում գենետիկ վերահսկողությանը վերաբերող հայտնագործությունների համար։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for their discoveries concerning the genetic control of early embryonic development |
[94] |
|
Քրիստյան Նյուսլյան- Ֆոլհարդ
| |||
|
Էրիկ Վիշաուս
| |||
| 1996 |
|
Պիտր Դոերտի
|
Մարդու իմունային համակարգի, մասնավորապես՝ այդ համակարգի կողմից վիրուսով վարակված բջիջների հայտնաբերմանը վերաբերող հայտնագործությունների համար։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for their discoveries concerning the specificity of the cell mediated immune defence |
[95] |
|
Ռոլֆ Ցինկերնագել
| |||
| 1997 | 
|
Ստենլի Պրուզիներ
|
Պրիոնների վարակի նոր կենսաբանական սկզբունքի բացահայտման համար։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for his discovery of Prions - a new biological principle of infection |
[96] |
| 1998 | 
|
Ռոբերտ Ֆերչգոտ
|
Սիրտ-անոթային համակարգի կարգավորման մեջ ազոտի օքսիդի, որպես ազդանշանային մոլեկուլի, դերի հայտնագործման համար։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for their discoveries concerning nitric oxide as a signalling molecule in the cardiovascular system |
[97] |
|
Լուիս Իգնարրո
| |||
|
Ֆերիդ Մուրադ
| |||
| 1999 | 
|
Գյուհտեր Բլոբել
|
Սպիտակուցային մոլեկուլներում սպիտակուցների հասցեական տեղափոխման համար պատասխանատու ազդակային ամինաթթվային հաջորդականությունների հայտնագործման համար։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for the discovery that proteins have intrinsic signals that govern their transport and localization in the cell |
[98] |
2000-ական թվականներ խմբագրել
| Տարի | Նկար | Երկիր, դափնեկիր | Մրցանակներ | # |
|---|---|---|---|---|
| 2000 | 
|
Արբիդ Կարլսոն
|
Նյարդային համակարգում ազդակների հաղորդման հետ կապված հայտնագործությունների համար։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for their discoveries concerning signal transduction in the nervous system |
[99] |
|
Փոլ Գրինգարդ
| |||
|
Էրիկ Քենդել
| |||
| 2001 |
|
Լելանդ Հարտվել
|
Բջջային ցիկլի հիմնական կարգավորիչների բացահայտման համար։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for their discoveries of key regulators of the cell cycle |
[100] |
.jpg)
|
Տիմոտիբ Հանտ
| |||
|
Փոլ Ներս
| |||
| 2002 | 
|
Սիդնեյ Բրեններ
|
Ապոպտոզի օրգանների և մեխանիզմների զարգացման գենետիկ կարգավորման ոլորտում կատարած հայտնագործությունների համար։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for their discoveries concerning genetic regulation of organ development and programmed cell death' |
[101] |
|
|
Ռոբերտ Հորվից
| |||
|
Ջոն Սալստոն
| |||
| 2003 | 
|
Փոլ Լոտերբուր
|
Մագնիսա-ռեզոնանսային տոմոգրաֆիայի մեթոդի հայտնագործման համար։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for their discoveries concerning magnetic resonance imaging |
[102] |
|
Պիտրն Մենսֆիլդ
| |||
| 2004 | 
|
Ռիչրդ Էկսել
|
Հոտառական օրգանների համակարգի գործունեության և հոտառական ռեցեպտորների հետազոտման համար։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for their discoveries of odorant receptors and the organization of the olfactory system |
[103] |
|
Լինդա Բակ
| |||
| 2005 | 
|
Բարրի Մարշալ
|
Ստամոքսի և տասներկումատնյա աղու գաստրիտի առաջացման վրա Helicobacter pylori բակտերիայի ազդեցության ուսումնասիրության ուղղությամբ կատարված աշխատանքների համար Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for their discovery of the bacterium Helicobacter pylori and its role in gastritis and peptic ulcer disease |
[104] |
|
Ռոբին Ուորրեն
| |||
| 2006 | 
|
Էնդրյու Ֆայեր
|
ՌՆԹ-ինտերֆերենցիայի՝ որոշակի գեների ակտիվությունը մարող էֆեկտի հայտնագործման համար։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for their discovery of RNA interference - gene silencing by double-stranded RNA |
[105] |
|
Քրեյգ Մելլո
| |||
| 2007 | 
|
Մարիո Կապեկկի
|
Էմբրիոնի փողային բջիջների օգտագործմամբ մկների մոտ հատուկ մոդիֆիկացիոն գեների ներմուծման սկզբունքների բացահայտման համար։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for their discoveries of principles for introducing specific gene modifications in mice by the use of embryonic stem cells |
[106] |
|
Մարտին Էվանս
| |||
|
Օլիվեր Սմիթս
| |||
| 2008 | 
|
Հարալդ ցուր Հաուզեն (½ վճռի) |
Մարդու մոտ արգանդի վզիկի քաղցկեղ առաջացնող պապիլոմա վիրուսի հայտնագործման համար։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for his discovery of human papilloma viruses causing cervical cancer |
[107] |
|
Ֆրանսուազա Բարրե-Սինուսի (1/4 վճռի) |
ՄԻԱՎ վիրուսի հայտնաբերման համար։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for their discovery of human immunodeficiency virus | ||
|
Люк Монтанье (1/4 վճռի) | |||
| 2009 | 
|
Էլիզաբետ Բլեկբյորն
|
Տելոմերներով քրոմոսոմների պաշտպանության մեխանիզմների և տելոմերազի ֆերմենտի հայտնագործման համար։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for the discovery of how chromosomes are protected by telomeres and the enzyme telomerase |
[108] |
|
Քերոլ Գրեյդեր
| |||
|
Ջեկ Շոստակ
|
2010-ական թվականներ խմբագրել
| Տարի | Նկար | Երկիր, դափնեկիր | Մրցանակներ | # |
|---|---|---|---|---|
| 2010 |
|
Ռոբերտ Էդվարդս (անգլ.՝ Robert Geoffrey Edwards) |
Արհեստական բեղմնավորման in vitro տեխնոլոգիայի ուսումնասիրության համար։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for the development of in vitro fertilization |
[109] |
| 2011 | 
|
 Ժյու Հոֆֆման(1/4 վճռի) (ֆր.՝ Jules Alphonse Hoffmann) |
Բնածին իմունիտետի ակտիվացման ուսումնասիրությունների հայտբաբերման համար։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
their discoveries concerning the activation of innate immunity |
[110] |
|
Բրյուս Բյոտլեր (1/4 վճռի) (անգլ.՝ Bruce Alan Beutler) | |||
| Ռալֆ Ստայնման (½ վճռի[111]) (անգլ.՝ Ralph Marvin Steinman) |
Դենդրիտային բջիջների հայտնագործման և իմունիտետի ձեռքբերման հարցում դրանց նշանակության հետազոտման համար։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for his discovery of the dendritic cell and its role in adaptive immunity | |||
| 2012 | 
|
Ջոն Գորդոն (անգլ.՝ John Bertrand Gurdon) |
Դրդող փողային բջիջների ստացման և զարգացման, կենսաբանության բնագավառում կատարված աշխատանքների համար։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for the discovery that mature cells can be reprogrammed to become pluripotent |
[112] |
|
Սինյա Յամանակա (ճապ.՝ 山中 伸弥) | |||
| 2013 |
|
Ջեյմս Ռոտման (անգլ.՝ James Rothman) |
Վետիկուլյար տրանսպորտի՝ մեր բջիջների հիմնական տրանսպորտային համակարգի մեխանիզմների կարգավորումը բացահայտելու համար։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
their discoveries of machinery regulating vesicle traffic, a major transport system in our cells |
[113] |
|
Ռենդի Շեկման (անգլ.՝ Randy Wayne Schekman) | |||
|
|
Թոմաց Զյուդհոֆ (գերմ.՝ Thomas Christian Südhof) | |||
| 2014 | _2014b.jpg)
|
Ջոն Օ'Կիֆ (անգլ.՝ John O’Keefe) |
Գլխուղեղում դիրքավորող համակարգեր կազմող բջիջների հայտնագործման համար։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
for their discoveries of cells that constitute a positioning system in the brain |
[114] |
 Մեյր-Բրիտտ Մոզեր(նորվ.՝ May-Britt Moser) | ||||
| Էդվարդ Մոզեր (նորվ.՝ Edvard Ingjald Moser) |
1900-ական թթ. • 1910-ական թթ. • 1920-ական թթ. • 1930-ական թթ. • 1940-ական թթ. • 1950-ական թթ.
1960-ական թթ. • 1970-ական թթ. • 1980-ական թթ. • 1990-ական թթ. • 2000-ական թթ. • 2010-ական թթ.
Վիճակագրությունը ըստ երկրների խմբագրել
 |
 |
 |
 |
 |
 |
|
 |
|
 |
 |
 |
 |
|
|
 |
 |
|
|
|
 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
 | |||||||||||||||||||||
 | |||||||||||||||||||||
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ «Facts on the Nobel Prize in Physiology or Medicine» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Վերցված է 2012 թ․ նոյեմբերի 10–ին-ին.
- ↑ 2,0 2,1 «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1901» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 10–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1902» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 10–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1903» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 10–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1904» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 10–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1905» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 10–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1906» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 10–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1907» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 10–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1908» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 10–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1909» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 10–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1910» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 10–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1911» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 10–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1912» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 10–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1913» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 10–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1914» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 10–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1915» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 10–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1916» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 10–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1917» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 10–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1918» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 10–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1919» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 10–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1920» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 10–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1921» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 10–ին-ին.
- ↑ 23,0 23,1 «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1922» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 10–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1923» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 10–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1924» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 10–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1925» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 10–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1926» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 10–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1927» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 10–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1928» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 10–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1929» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 10–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1930» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 10–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1931» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 10–ին-ին.
- ↑ 33,0 33,1 «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1932» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 10–ին-ին. Քաղվածելու սխալ՝ Սխալ
<ref>թեգ. «Medicine1932» անվանումը սահմանվել է մի քանի անգամ, սակայն տարբեր բովանդակությամբ: - ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1933» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 10–ին-ին.
- ↑ 35,0 35,1 35,2 «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1934» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 10–ին-ին. Քաղվածելու սխալ՝ Սխալ
<ref>թեգ. «Medicine1934» անվանումը սահմանվել է մի քանի անգամ, սակայն տարբեր բովանդակությամբ: - ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1935» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 10–ին-ին.
- ↑ 37,0 37,1 «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1936» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 10–ին-ին. Քաղվածելու սխալ՝ Սխալ
<ref>թեգ. «Medicine1936» անվանումը սահմանվել է մի քանի անգամ, սակայն տարբեր բովանդակությամբ: - ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1937» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 10–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1938» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 10–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1939» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 10–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1940» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 10–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1941» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 10–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1942» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 10–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1943» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 10–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1944» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 10–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1945» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 10–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1946» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 10–ին-ին.
- ↑ 48,0 48,1 «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1947» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 10–ին-ին. Քաղվածելու սխալ՝ Սխալ
<ref>թեգ. «Medicine1947» անվանումը սահմանվել է մի քանի անգամ, սակայն տարբեր բովանդակությամբ: - ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1948» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 10–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1949» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 10–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1950» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 10–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1951» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 10–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1952» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 10–ին-ին.
- ↑ 54,0 54,1 «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1953» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 10–ին-ին. Քաղվածելու սխալ՝ Սխալ
<ref>թեգ. «Medicine1953» անվանումը սահմանվել է մի քանի անգամ, սակայն տարբեր բովանդակությամբ: - ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1954» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 10–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1955» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 10–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1956» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 10–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1957» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 10–ին-ին.
- ↑ 59,0 59,1 «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1958» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 10–ին-ին. Քաղվածելու սխալ՝ Սխալ
<ref>թեգ. «Medicine1958» անվանումը սահմանվել է մի քանի անգամ, սակայն տարբեր բովանդակությամբ: - ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1959» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 10–ին-ին.
- ↑ 61,0 61,1 «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1960» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 11–ին-ին. Քաղվածելու սխալ՝ Սխալ
<ref>թեգ. «Medicine1960» անվանումը սահմանվել է մի քանի անգամ, սակայն տարբեր բովանդակությամբ: - ↑ {{cite web|url=http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/medicine/laureates/1961/%7Cpublisher=Նոբելյան ֆոնդ|title=The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1961|accessdate=2012 թ․ հոկտեմբերի 11–ին|lang=en|archiveurl=http://www.webcitation.org/6BQYZT9L4%7Carchivedate=2012-10-15}}
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1963» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 11–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1964» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 11–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1965» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 11–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1966» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 11–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1967» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 11–ին-ին.
- ↑ 68,0 68,1 68,2 «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1968» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 11–ին-ին. Քաղվածելու սխալ՝ Սխալ
<ref>թեգ. «Medicine1968» անվանումը սահմանվել է մի քանի անգամ, սակայն տարբեր բովանդակությամբ: - ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1970» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 11–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1971» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 11–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1972» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 11–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1973» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 11–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1974» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 11–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1975» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 11–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1976» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 11–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1977» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 11–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1978» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 11–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1979» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 11–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1980» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 11–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1981» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 11–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1982» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 11–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1983» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 11–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1984» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 11–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1985» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 11–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1986» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 11–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1987» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 11–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1988» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 11–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1989» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 11–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1990» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 11–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1991» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 11–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1992» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 11–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1993» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 11–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1994» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 11–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1995» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 11–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1996» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 11–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1997» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 11–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1998» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 11–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1999» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 11–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 2000» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 11–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 2001» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 11–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 2002» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 11–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 2003» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 11–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 2004» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 11–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 2005» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 11–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 2006» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 11–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 2007» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 11–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 2008» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 11–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 2009» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 11–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 2010» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 11–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 2011» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 11–ին-ին.
- ↑ «Press Release — Ralph Steinman Remains Nobel Laureate». Նոբելյան ֆոնդ. 2011 թ․ հոկտեմբերի 3. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ նոյեմբերի 4-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 27–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 2012» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 11–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 2013» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ հունվարի 4-ին. Վերցված է 2013 թ․ հոկտեմբերի 7–ին-ին.
- ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 2014» (անգլերեն). Նոբելյան ֆոնդ. Վերցված է 2014 թ․ հոկտեմբերի 6–ին-ին.
Գրականություն խմբագրել
- Чолаков В. Нобелевские премии: учёные и открытия / Пер. с болг. А. С. Никольского; под ред. и с предисл. д-ра хим. наук А. Н. Шамина. — М.: Мир, 1987. — (Библиотечная серия). — 100 000 экз.