Բեռլինի ազատ համալսարան

Բեռլինի ազատ համալսարան; գերմ.՝ Freie Universität Berlin
Տեսակ	հանրային հետազոտությունների համալսարան, ազատ հասանելիության հրատարակություն, լրիվ համալսարան և University of Excellence?
Կարգախոս	Veritas, Iustitia, Libertas
Հիմնադրված է	դեկտեմբերի 4, 1948
Ռեկտոր	Günter M. Ziegler?
Ընդհանուր անձնակազմ	▼7856 մարդ (2022)
Անդամակցություն	Գերմանացի ռեկտորների կոնֆերանս, Գերմանիայի համալսարանական սպորտային ֆեդերացիա, Եվրոպայի համալսարանների միություն, Informationsdienst Wissenschaft?, Բեռլինի համայնքային գործատուների միություն, Գերմանիայի համալսարանների գերազանցության նախաձեռնություն, Բեռլինի համալսարանների դաշինք, UFA / DFH / FGU?, ArXiv, German National Research Data Infrastructure (NFDI) e.V.? և ORCID
Երկիր	Գերմանիա
Տեղագրություն	Բեռլին
Հասցե	Kaiserswerther Str. 16-18, 14195 Berlin
Կայք	fu-berlin.de(գերմ.)(անգլ.)
	Բեռլինի ազատ համալսարան (Գերմանիա) Բեռլինի ազատ համալսարան, Գերմանիա
	Freie Universität Berlin Վիքիպահեստում

Բեռլինի ազատ համալսարան (ֆր.՝ Université libre de Berlin, անգլ.՝ Free University of Berlin) Գերմանիայի ամենակարևոր համալսարաններից մեկը և Բեռլինի չորս համալսարաններից ամենամեծը։ Կենտրոնացված հումանիտար, հասարակական գիտությունների, առողջապահության և բնական գիտությունների վրա` համալսարանը առանձնանում է իր ժամանակակից և միջազգային բնույթով։

Բեռլինի ազատ համալսարանը գերմանական առաջատար համալսարաններից մեկն է, որն ընտրվել է գերմանական գերազանցության նախաձեռնության համար (ազգային մրցույթ համալսարանների համար, որը կազմակերպվել է Գերմանիայի Դաշնային կառավարության կողմից)^[17]։

Միջազգային վարկանիշային աղյուսակում Բեռլինի ազատ համալսարանը դասվում է լավագույն համալսարանների շարքին։

Հիմնադրված Սառը պատերազմի տարիներին, համալսարանի անունը արտացոլում է այդ քաղաքի կարգավիճակը՝ որպես ազատ աշխարհի մաս, ի տարբերություն Արևելյան Բեռլինի և Գերմանիայի դեմոկրատական հանրապետության, որի կոմունիստական իշխանությունը ղեկավարում էր Բեռլինի Հումբոլդտի համալսարանը^[18]։

Համալսարանը հայտնի է նաև իր օդերևութաբանական ինստիտուտով ։

Պատմություն խմբագրել

Հետպատերազմյան Գերմանիայում դաշնակիցների տարաբնույթ գաղափարախոսությունները և քաղաքական ծրագրերը հանգեցրեցին տարաձայնությունների, որոնք տեղի տվեցին Արևելքի և Արևմուտքի միջև սառը պատերազմին։ Այդ պատճառով կոմունիզմը ավելի ուժեղ ազդեցություն ունեցավ Բեռլինի համալսարանի վրա։ Հակառակ նրան, ինչ տեղի ունեցավ Նացիստական Գերմանիայի օրոք, սա առանց արձագանքի չէր, և ուսանողների և դասախոսների շրջանում տեղի ունեցան ուժեղ բողոքներ։ Իշխանությունները պատասխանեցին, ի թիվս այլ բաների, սովետական գաղտնի ոստիկանության կողմից ԽՍՀՄ Ներքին գործերի ժողովրդական կոմիսարիատի կողմից բազմաթիվ ուսանողների ձերբակալության միջոցով, 1947 թվականի մարտին։ Բեռլին-Լիխտենբերգում անցկացվող սովետական ռազմական դատարանը նրանցից յուրաքանչյուրին պատճառեց պատրվակով քսանհինգ տարվա հարկադիր աշխատանք։ «Բեռլինի համալսարանի ներսում ստորգետնյա ագիտացիա» կամ նույնիսկ լրտեսության մեղադրանքով։

1947թվականի վերջից կար պահանջ` ստեղծել «անվճար համալսարան»։ 1945-1948 թվականներիՆ տասնութ ուսանողներ և ուսուցիչներ ձերբակալվեցին կամ տեղահանվեցին, շատերն էլ անհետացան շաբաթների ընթացքում։ Ոմանք նույնիսկ առևանգվել և դատվել են Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միությունում։ 1948 թվականի գարնանը համալսարանի ղեկավարությունը արգելեց շատ ուսանողների ուսումը՝ նույնիսկ առանց դատական գործընթացների։ Պրոֆեսորների և ուսանողների մի մասնը բաժանվեց և հիմնեց Բեռլինի ազատ համալսարանը ։

Լատինական «Veritas - Iustitia - Libertas» նշանաբանը (ճշմարտություն, արդարադատություն, ազատություն) նշանավորեց գաղափարական հեռավորությունը Բեռլինի հին համալսարանից։

Ֆակուլտետներ խմբագրել

Համալսարանում գործում է 12 ֆակուլտետ.

Կենսաբանության, քիմիայի և Դեղաբանության ֆակուլտետ
Երկրագիտության ֆակուլտետ
Մշակութային ուսումնասիրությունների և Պատմության ֆակուլտետ
Իրավագիտության ֆակուլտետ
Տնտեսագիտության ֆակուլտետ
Մաթեմատիկայի և ինֆորմատիկայի ֆակուլտետ
Մանկավարժության և Հոգեբանության ֆակուլտետ
Փիլիսոփայության և Հասարակական գիտությունների ֆակուլտետ
Ֆիզիկայի ֆակուլտետ
Քաղաքագիտության և Հասարակագիտության ֆակուլտետ
Բեռլինի ազատ համալսարանի և Հումբոլդտի համալսարանի համատեղ բժշկական դպրոց` Եվրոպայի ամենամեծ համալսարանական հիվանդանոց։
Անասնաբուժության ֆակուլտետ

Համալսարանի տարածք խմբագրել

Համալսարանական համալիրների մեծ մասը գտնվում է քաղաքի հարավ-արևմուտքում գտնվող Դահլեմ շրջանում, Ստեգլից-Զեհլենդորֆի Բեռլինի շրջանում (նախկին ամերիկյան հատվածում)։

1948 թվականին կառուցվեց համալսարանի տարածքում գործող առաջին անկախ կառույցը՝ Հենրի-Ֆորդ շենքը, որը ֆինանսավորվում էր ամերիկյան Ֆորդ հիմնադրամի կողմից։ Այնուհետև կառուցվեցին այլ շենքեր՝ ներառյալ ամենամեծ համալսարանական համալիրը՝ Ռոստ-Ուդ Սիլբերլաուբը, որը բաղկացած էր մի շարք փոխկապակցված կառույցներից։ 2005 թվականի վերջին այն ավարտվեց նոր գլուխգործոցով՝ բանասիրական գրադարանով, նախագծված անգլիացի ճարտարապետ Նորման Ֆոսթերի կողմից։

Ընդունելություն խմբագրել

Համալսարանը ընտրովի համալսարան է։ 2013-ին համալսարան է ընդունվել 4,300 ուսանող, կամ դիմորդների մոտ 13% -ը։

Միջազգային համագործակցություններ խմբագրել

Բեռլինի ազատ համալսարանը միջազգային կապերի լայն շրջանակ է պահպանում միջազգային դիրքի այլ համալսարանների հետ։ 1950-ական թվականներին համալսարանը արդեն համագործակցություն էր հաստատել ԱՄՆ-ի հեղինակավոր համալսարանների հետ, ինչպիսիք են Կալիֆոռնիայի համալսարանը, Չիկագոյի համալսարանը, Կոռնելի համալսարանը, Սթենֆորդի համալսարանը, Փրինսթոնի համալսարանը, Եյլի համալսարանը, ինչպես նաև Արևմտյան Եվրոպայի Քեմբրիջի համալսարանի, Լոնդոնի համալսարանական քոլեջի Բրյուսելի Ազատ համալսարանի հետ ։

Այսօր համալսարանն ունի 130 համագործակցություն ամբողջ աշխարհում, և ամեն տարի գիտնականների մոտ 600 այց նպաստում է համալսարանական կրթությանն ու հետազոտությանը։

Արտասահմանցի ուսանողների համար ստեղծվել է ամառային դպրոց։ Այն թույլ է տալիս ձեռք բերել միջազգայնորեն ընդունված համալսարանական վարկեր։

Բացի այդ, համալսարանն առաջարկում է կրկնակի դիպլոմներ ֆրանսիական մեծ դպրոցների հետ մասնավորապես Քաղաքական հետազոտությունների ինստիտուտի (Փարիզ) հետ։

Բեռլինի ազատ համալսարանը ունի նաև ներկայացուցչություններ Նյու Յորքում, Բրյուսելում, Մոսկվայում, Պեկինում, Կահիրեում։ Արտերկրում գործող մասնաճյուղերը օգնում են ընդլայնել համագործակցությունը տվյալ երկրների համալսարանների հետ։

Հայտնի դասախոսներ խմբագրել

Հերտա Մյուլլեր- Գրականության Նոբելյան մրցանակիր
Գերհարդ Էրթլ- Քիմիայի Նոբելյան մրցանակակիր
Ռեյնհարդ Զելտեն- Տնտեսագիտության բնագավառում Նոբելյան մրցանակիր
Կենձաբուրո Օէ- Գրականության Նոբելյան մրցանակակիր
Էրնստ Բենդա
Հերբերտ Մարկուզե
Կլաուս Վովերայթ
Հագեն Շուլցե
Բերնդ Ռաբեհլ

Պատկերասրահ խմբագրել

Հենրի Ֆորդի շենքը մեծ դահլիճով
Համալսարանը 1900-ական թվականներին
Համալսարանի գրադարանը

Ծանոթագրություններ խմբագրել

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Բեռլինի ազատ համալսարան» հոդվածին։

[_18e826421bc51c35-1] ttps://www.fu-berlin.de/sites/open_access/refubium/Rundschreiben_Affiliationsrichtlinie-v-06-2017.pdf

[_087837302fe5ef8b-2] ttps://www.fu-berlin.de/en/universitaet/leitbegriffe/zahlen/index.html

[_4948fb39fede7b13-3] ttps://www.berlin.de/sen/wissenschaft/service/leistungsberichte/fu_leistungsbericht_2022.pdf

[_0b357c4653b751e7-4] ttps://www.hrk.de/mitglieder/mitgliedshochschulen/universitaeten-technische-hochschulen/

[_2b339fc884e55cc9-5] ttps://www.adh.de/ueber-uns/mitgliedshochschulen.html

[_5d10f296a5bd665b-6] ttps://eua.eu/about/member-directory.html

[_373535b51ea354eb-7] ttps://idw-online.de/de/institution9

[_6c66f4895256813b-8] ttps://www.kavberlin.de/index.php?id=390

[_bfc698f85d901c23-9] ttps://www.berlin.de/sen/wissenschaft/politik/exzellenz/

[_28738d5ff3f645eb-10] ttps://www.berlin-university-alliance.de/en/about/

[_82db013f4494f9c3-11] ttps://www.dfh-ufa.org/die-dfh/die-dfh-im-ueberblick/netzwerk

[_93602486c6d7094e-12] Our Members / Tier 4

[_da2505c60a484057-13] ttps://www.nfdi.de/verein/#mitglieder

[_acc788088d6a06ed-14] ttps://web.archive.org/web/20231020113811/https://orcid.org/members

[_507e843b0ee9c538-15] Բաց մատչելիության ամսագրերի տեղեկատու — 2003.

[_413a07467b7fa335-16] ttps://www.fu-berlin.de/en/redaktion/impressum/index.html

[17] ttps://blognews.am/arm/news/263429/hetaqrqir-paster-germaniayi-masin-oronq-dzez-kzarmacnen.html

[18] «ԲԵՌԼԻՆՅԱՆ ՊԱՏ. 20 ՏԱՐԻՆԵՐԻ ՀԵՌՎԻՑ». www.ysu.am. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ հունվարի 27-ին. Վերցված է 2020 թ․ օգոստոսի 20-ին.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]