Բեատրիս Հովհաննիսյան (Բեատրիս Օհանեսյան, անգլ.՝ Beatrice Ohanessian, մարտի 15, 1927(1927-03-15), Բաղդադ, Mandatory Iraq - հուլիսի 17, 2008(2008-07-17), Բլումինգտոն, Հենեպին շրջան (Մինեսոտա), Մինեսոտա, ԱՄՆ), իրաքահայ դաշնակահարուհի։ Իրաքի առաջին համերգային դաշնակահարուհին և առաջին կին կոմպոզիտորն է[1]։

Բեատրիս Հովհաննիսյան
Ծնվել էմարտի 15, 1927(1927-03-15)
Բաղդադ, Mandatory Iraq
Երկիր ԱՄՆ
Մահացել էհուլիսի 17, 2008(2008-07-17) (81 տարեկան)
Բլումինգտոն, Հենեպին շրջան (Մինեսոտա), Մինեսոտա, ԱՄՆ
Մասնագիտությունկոմպոզիտոր, երաժիշտ և դաշնակահարուհի
Գործիքներդաշնամուր
ԿրթությունՋուլիարդ դպրոց և Երաժշտության թագավորական ակադեմիա

Կենսագրություն խմբագրել

Վաղ կյանք և կրթություն խմբագրել

Բեատրիս Հովհաննիսյանը ծնվել է 1927 թվականին, Բաղդադում, հայ ընտանիքում։ Հայրը ծնվել էր Պարսկաստանում և Բաղդադ էր տեղափոխվել բրիտանացիների հետ Հնդկաստանում աշխատելուց հետո[2]։ Մայրը և երկու քեռիները որբացել էին Հայոց ցեղասպաության ժամանակ։ Ծնողները խրախուսել են, որ Բեատրիսը զբաղվի երաժշտությամբ[1]։ Ավարտել է Գեղարվեստի ինստիտուտը՝ ստանալով դաշնակահարի հատուկ հիշատակմամբ որակավորում[3]։ Ավարտելուց հետո եղել է իրեն դասավանդած ռումինացի պրոֆեսոր Ջուլիեն Հերցի օգնականը[4]։ Իրաքի կառավարությունից ստացել է կրթաթոշակ և ուսումը շարունակել Լոնդոնի Երաժշտության թագավորական ակադեմիայում, սովորել պրոֆեսոր Մաքս Պիրանիի մոտ[3]։ Չորս տարի ուսանելուց հետո ստացել է դաշնակահարի և մանկավարժի, իսկ երկրորդ մասնագիտությամբ՝ երգչուհու որակավորումներ[4]։ Ստանալով Ֆուլբրայթի կրթաթոշակ՝ սովորել է Նյու Յորքի Ջուլիարդ դպրոցում, որն ավարտելուց հետո դեբյուտային համերգով հանդես է եկել Քարնեգի հոլում։ Իրաքում հուլիսի 14-ի հեղափոխության պատճառով նրա կրթաթոշակը երկարաձգվել է ևս մեկ տարով[4]։

Վերադարձ Իրաք խմբագրել

ԱՄՆ-ում ապրելու տարիներին Մինեսոտայում Հովհաննիսյանն այցելել է եղբորը՝ Արշամին և նրա կնոջը։ Այնտեղ նա հանդես է եկել Մինեսոտայի նվագախմբի հետ և խրախուսվել է մնալ Ամերիկայում։ Սակայն Հովհաննիսյանը զգում էր, որ ինքը պետք է Իրաքում լինի։

  Բոլորն ինձ ասում էին, որ պետք է մնամ Ամերիկայում, բայց ներքին ձայնս ասում էր, որ պետք է վերադառնամ Իրաք և իմ հայրենակիցներին սովորեցնեմ երաժշտություն սիրել։ Դասական երաժշտությունը նոր պետք է ներթափանցեր Իրաք, և ինձ պես մարդկանց կարիք էր զգացվում այն ուսուցանելու համար[4]։
- Բեատրիս Հովհաննիսյան
 

Այնուհետև Հովհաննիսյանը նշանակվել է Բաղդադի գեղարվեստի ինստիտուտի դաշնամուրային բաժնի վարիչ։ Ամառային արձակուրդների ընթացքում նա վարպետության դասերի և երաժշտական սեմինարների էր մասնակցում տարբեր երկրներում[3]։ 1961 թվականին Հովհաննիսյանը դարձել է Իրաքի ազգային սիմֆոնիկ նվագախմբի գլխավոր համերգային դաշնակահարը և պաշտոնավարել ավելի քան երեսուն տարի[1]։ 1969-1972 թվականներին, միաժամանակ, դասավանդել է Մինեսոտայի համալսարանում և Մաքալիսթեր քոլեջում[3]։ 1980 թվականին՝ Իրան-իրաքյան պատերազմի ժամանակ, նա գրեց առաջին իրաքյան արևմտյան ստեղծագործությունը[4], որն արժանացավ Իրաքի պաշտոնյաների, այդ թվում՝ նախագահ Սադդամ Հուսեյնի ուշադրությանը։ Հարցին, թե ինչ պարգև կցանկանար իր ձեռքբերումների համար, նա խնդրեց ավելի լավ դաշնամուր[5]։ Հովհաննիսյանին նվիրեցին Steinway & Sons մակնիշի մեծ դաշնամուր, որը նա թողեց Իրաքում, առաջին Իրաք-քուվեյթյան պատերազմից հետո ԱՄՆ-ում հաստատվելուց հետո։ Հովհաննիսյանի մահվանից առաջ, Իրաքի ազգային սիմֆոնիկ նվագախմբի իր ընկերներից մեկի կողմից պահվող դաշնամուրը, վերջապես, հասել է Մինեսոտա՝ պատված նրա գիշերազգեստներով[6]։

Հետագա կյանք, մահ խմբագրել

1994 թվականին Հովհաննիսյանը մշտապես տեղափոխվել է Միացյալ Նահանգներ՝ բնակություն հաստատելով Միննեապոլիս-Սենտ Պոլում, միանալով եղբորը՝ Արշամին և քրոջը` Սիտային, այնուհետև կրկին սկսել է դասավանդել Մինեսոտայի համալսարանում, Մաքալիսթեր քոլեջում, ինչպես նաև Միննեապոլիսի Սուրբ Թոմաս համալսարանում[5]։ Եղել է Հայ առաքելական Սուրբ Պողոս եկեղեցու երգեհոնահարը[3]։ Հովհաննիսյանը մահացել է 2008 թվականի հուլիսի 17-ին, քաղցկեղից, Բլումինգտոնում, 81 տարեկան հասակում[5]։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 1,2 Combs, Marianne. Music in Baghdad: An Iraqi pioneer looks back. Minnesota Public Radio. Retrieved August 7, 2008.
  2. Windle, Holly. Baghdad Barcarolle: How Beatrice Ohanessian became Iraq's foremost classical pianist. Nodin Press, 2008, 978-1-932472-78-3, p. 10
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Obituaries. Star Tribune. Retrieved August 7, 2008.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 Boghosian Papas, Lisa. Twin Cities' Beatrice Ohanessian: A Famous Pianist and Pioneer of Music Արխիվացված 2007-10-21 Wayback Machine. Armenian General Benevolent Union. Retrieved August 7, 2008.
  5. 5,0 5,1 5,2 Cohen, Ben. Ohanessian was piano prodigy of Iraq, world. Star Tribune. Retrieved August 8, 2008.
  6. Klein, Allegra. Mission to Baghdad Արխիվացված 2008-05-15 Wayback Machine. Strings Magazine. Retrieved August 8, 2008.