Բակուր (արձակագիր)

հայ արձակագիր, հրապարակախոս

Բակուր (Բորիս Ավանեսի Կարապետյան[1], հունիսի 9, 1941(1941-06-09), Մարտակերտի շրջան, Արցախ), հայ արձակագիր, հրապարակախոս, ինժեներ-տեխնոլոգ, Հայաստանի գրողների միության անդամ (1986)[2]։

Բակուր
Ծնվել էհունիսի 9, 1941(1941-06-09) (82 տարեկան)
ԾննդավայրՄարտակերտի շրջան, Արցախ
Մասնագիտությունարձակագիր, հրապարակախոս և ճարտարագետ
Քաղաքացիություն ԽՍՀՄ և  Հայաստան
ԿրթությունՀԱՊՀ
ԱնդամակցությունՀԳՄ, Հայաստանի ժուռնալիստների միություն և Հայաստանի նկարիչների միություն
Պարգևներ
Հայաստանի վարչապետի հուշամեդալ

Կենսագրություն խմբագրել

Բորիս Կարապետյանը ծնվել է 1941 թվականի հունիսի 9-ին, ԼՂՀ Մարտակերտի շրջանի Մարգուշավան գյուղում (այժմ՝ օկուպացված Ադրբեջանի բանակի կողմից)։ Ավարտել է Երևանի պոլիտեխնիկական ինստիտուտը։ Նրա հոդվածները, հրապարակախոսական նյութերն ու պատմվածքները հանրապետական մամուլում տպագրվել են 1967 թվականից, հեռուստատեսությամբ հաղորդվել են հանրապետության սոցիալ-տնտեսական, մշակութային խնդիրներին, հայ ժողովրդի արցախյան հատվածի կյանքին, միջնադարյան հուշարձաններին նվիրված նրա ակնարկները։ Ստեղծել է բազմաթիվ վավերագրական ֆիլմեր՝ նվիրված 1988 թվականից Արցախյան գոյամարտի թեժ կետերին[3]։

Եղել է «Ազատամարտ» թերթի արցախյան բաժնի վարիչ, հրապարակել ռազմաճակատային ռեպորտաժներ, տեղեկատվական և վերլուծական նյութեր։ Բազմաթիվ գրքերի հեղինակ է։ Հանդես է եկել գեղանկարչական և լուսանկարչական աշխատանքների ցուցահանդեսներով[4]։

Գեղանկարչական գործունեություն խմբագրել

1970-2000-ականներին իր գործերը ցուցադրել է խմբակային և անհատական ցուցահանդեսներում։ Լուսանկարչությամբ Կարապետյանը տարվել է դեռ երիտասարդ տարիքից։ Նրա բնանկարչական ու ժանրային աշխատանքներն առաջին անգամ լույս են տեսել «Գարուն» ամսագրում, 1960-ականների վերջերին։ Կարապետյանը ձգտել է վերհանել լուսանկարչության նովելիստական հատկությունները։ Նրան հետաքրքրել է հատկապես մանկության և բնական միջավայրի հարաբերակցությունների թեման, որտեղ քնարական տրամադրությունը հանգեցնում է ոչ թե իրատեսական-քննադատական, այլ խորհրդանշական-պատումային դիտարկումների՝ շեշտադրելով մարդու և հողի անքակտելի միասնությունը[5]։

Ցուցահանդեսներ խմբագրել

Անդամակցություն խմբագրել

Երկեր խմբագրել

  • Շուշեցու հիշատակարանը, Երևան, 2013[6]։
  • Նեռը իմ մեջ, Երևան, 2010, նաև անգլերեն (Devil in me, www.amazon.com, 2013, novelle)[7]։
  • Արցախյան գոյամարտի համահավաք (մատենաշար 5 հատորով), Երևան, 2008-2011[8][8]։
  • Նզովյալներ, Երևան, 2008[9]։
  • Գյուլիստան նամե։ 2 հ., 2005[10]:
  • Հեռուստագիշատիչը։ Վեպ։ 2004[11]։
  • Երկխոսություն Քարվաճառի ճանապարհին։ 2003[12]։
  • Ճողոպրիկի և փոքրիկ Հովիկի արկածները։ 2003[13]։
  • Շուշի բերդաքաղաքը։ (Պատմությունը մինչև 1920թ.): 2000[14]:
  • Անգլուհու արցախեան ոդիսականը։ 1994[15]։
  • Ճերմակ անդունդ։ Վիպակներ, պատմվածքներ։ 1991[16]։
  • Աղետ։ (Վավերագիր)։ 1990[17]։
  • Հարյուր տարվա երկխոսություն։ 1990[18]։
  • ...Եվ նրա շուրջ ։ Կղզիացող երկիր / Գիրք 1։ 1990[19]։
  • Հարյուր տարվա երկխոսություն, (վիպակ), Թեհրան, 1986, էսսե, Երևան, 1989։
  • Վերագտնված օրեր։ Վիպակ։ 1988[20]։

Պարգևներ խմբագրել

  • Հայաստանի վարչապետի հուշամեդալ, 2012
  • ՀԳՄ «Գրական վաստակի համար» մեդալ, 2011
  • Հայաստանի վարչապետի հուշամեդալ, 2010
  • ՀԳՄ Միքայել Նալբանդյանի անվան մրցանակ՝ «Հարյուր տարվա երկխոսություն» գիրքի համար, 1990
  • ԼՂՀ «Երախտիք» մեդալ՝ Արցախյան գործունեության համար

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. «Koha online catalog › Entry». haygirk.nla.am. Վերցված է 2020 թ․ փետրվարի 16-ին.
  2. Բորիս Ավանեսի Կարապետյանի մասին ՀԳՄ կայքում
  3. «Ավետիս». Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ փետրվարի 16-ին. Վերցված է 2020 թ․ փետրվարի 16-ին.
  4. «ԿԱՐԱՊԵՏՅԱՆ, ԲՈՐԻՍ | Հայ լուսանկարչական արվեստների հետազոտական շտեմարան». www.lusarvest.org. Վերցված է 2020 թ․ փետրվարի 16-ին.
  5. «ԿԱՐԱՊԵՏՅԱՆ, ԲՈՐԻՍ | Հայ լուսանկարչական արվեստների հետազոտական շտեմարան». www.lusarvest.org. Վերցված է 2020 թ․ փետրվարի 16-ին.
  6. Կարապետյան, Բակուր Ավանեսի (2013). Շուշեցու հիշատակարանը։ Պատմավեպ. Երևան: Անտարես. ISBN 978-9939-51-431-4.
  7. Կարապետյան, Բակուր Ավանեսի (2010). Պարսամյան, Անահիտ Հարությունի (ed.). Նեռը իմ մեջ։ Վեպ. ժամանակակից հայ արձակ. Երևան: ՀԳՄ հրատարակչություն. ISBN 978-9939-58-089-0.
  8. 8,0 8,1 Կարապետյան, Բակուր Ավանեսի (2008). Ասատրյան, Անահիտ (ed.). Արցախյան գոյամարտի համահավաք. Գիրք 1. Արցախյան գոյամարտի համահավաք մատենաշար. Երևան: «Շուշի» ԲՀ հրատարակչություն.
  9. Կարապետյան, Բակուր Ավանեսի (2008). Նզովյալները: Պատմվածքներ և նովելներ. Երևան: "Շուշի". ISBN 978-99941-2-117-5.
  10. Կարապետյան, Բակուր Ավանեսի (2005). Գյուլիստան նամե։ 2 հ. Երևան: Տիգրան Մեծ. ISBN 978-99941-0-119-1.
  11. Կարապետյան, Բակուր Ավանեսի (2004). Անանյան, Լևոն Զաքարի (ed.). Հեռուստագիշատիչը: Վեպ. Երևան: ՀԳՄ. ISBN 978-99941-34-36-6.
  12. Կարապետյան, Բակուր Ավանեսի (2003). Երկխոսություն Քարվաճառի ճանապարհին. Երևան: Անտարես.
  13. Կարապետյան, Բակուր Ավանեսի; Հակոբյան, Խորեն Զավենի (2003). Գրիգորյան, Կ (ed.). Ճողոպրիկի և փոքրիկ Հովիկի արկածները։ Հեքիաթ. Երևան: Առերեսում-Անի. ISBN 978-99930-887-2-1.
  14. Կարապետյան, Բակուր Ավանեսի (2000). Ուլուբաբյան, Բագրատ Արշակի; Խուրշուդյան, Լենդրուշ Արշակի (eds.). Շուշի բերդաքաղաքը։ Պատմությունը մինչև 1920թ.) = Fortress city Shushi: (History untill 1920. Translated by Մուրադյան, Գայանե. Երևանի պետական համալսարան. Երևան: Երևանի համալսարանի հրատ.
  15. Կարապետյան, Բակուր Ավանեսի (1994). Համբարձումյան, Վազգեն Գուրգենի (ed.). Անգլուհու արցախեան ոդիսականը։ Բարեգործական ուղևորություններ. Երևան: Եղիա Բաբումեան գրակ. հրատ. ֆոնդ. ISBN 978-5-8079-0950-3.
  16. Կարապետյան, Բակուր Ավանեսի; Գրիգորյան Ս. Վ (1991). Կարճիկյան, Համլետ Թորգոմի; Արիստակեսյան, Մ Ա (eds.). Ճերմակ անդունդ։ Վիպակներ, պատմվածքներ. Երևան: Նաիրի. ISBN 978-5-550-00573-6.
  17. Կարապետյան, Բակուր Ավանեսի (1990). Հովնանյան, Մ Օ; Անանյան, Լևոն Զաքարի (eds.). Աղետ: Վավերագիր. Երևան: Գիտելիք.
  18. Կարապետյան, Բակուր Ավանեսի (1990). Հարյուր տարվա երկխոսություն. Երևան: Հայաստան.
  19. Կարապետյան, Բակուր Ավանեսի; Հակոբյան, Խորեն Զավենի (1990). Ղուկասյան, Ամալյա Արմենակի (ed.). Եվ նրա շուրջ։ Կղզիացող երկիր. Գիրք 1. Երևան: Արևիկ. ISBN 978-5-8077-0481-8.
  20. Կարապետյան, Բակուր Ավանեսի (1988). Վերագտնված օրեր։ Վիպակ. Երևան: Սովետական գրող.

Աղբյուրներ խմբագրել

  • Սանթրյան, Վանիկ։ «Բակուր Կարապետյանի յոթ կյանքը», www.hhpress.am, 17.06.2011:
  • Սանթրյան, Վանիկ։ «Մարգուշավանի կորած անուրջները»։
  • Հայաստանի Գրողների միության տեղեկատու, 1995։
  • Հովակիմյան Բ. Մ. Հայոց ծածկանունների բառարան, 2005։ էջ 629։

Արտաքին հղումներ խմբագրել