Բաբկեն Ամատունի
Բաբկեն Վահանի Ամատւնի (հունիսի 15, 1898, Ալեքսանդրապոլ, Երևանի նահանգ, Ռուսական կայսրություն - փետրվարի 28, 1938, Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ), հայ պետական գործիչ, Հայաստանի երկաթուղային տրանսպորտի վարչության պետ, Հայաստանի Կենտգործկոմի անդամ (1935-1937)[1]։.
| Բաբկեն Ամատունի | ||
| ||
|---|---|---|
| Կուսակցություն՝ | Հայաստանի կոմունիստական (բոլշևիկյան) կուսակցություն | |
| Կրթություն՝ | ԽՍՍՀ երկաթուղային տրանսպորտի Ժողովրդական կոմիսարների բարձրագույն հրամանատարական դասընթացներ | |
| Գործունեություն՝ | Հայաստանի երկաթուղային տրանսպորտի նախարար | |
| Ազգություն | հայ | |
| Դավանանք | աթեիզմ | |
| Ծննդյան օր | հունիսի 15, 1898 | |
| Ծննդավայր | Ալեքսանդրապոլ, Ռուսական կայսրություն | |
| Վախճանի օր | փետրվարի 28, 1938 (39 տարեկան) | |
| Վախճանի վայր | Երևան, ԱԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ | |
| Հայր | Վահան Ամատունի | |
| Մայր | Շուշանիկ Չարչօղլյան | |
| Ամուսին | Եղսաբերթ (Ելիզավետա) Ավետիսյան-Ամատունի | |
| Զավակներ | Վահան Ամատունի, Սուսաննա Ամատունի, Ռուբեն Ամատունի, Իվետա Ամատունի | |
Կենսագրություն խմբագրել
Բաբկեն Ամատունին ծնվել է հունիսի 15, 1898 թվականին Ալեքսանդրոպոլում, ծառայողի ընտանիքում։ 1905 թվականին վախճանվում է նրա հայրը՝ Կարապետ Ամատունին, և որոշ ժամանակ Բաբկեն Ամատունին բնակվում է Ռուսաստանի Նորիլսկ քաղաքում։ Այնտեղ նա հաճախում է տարրական դպրոցը։ 1912 թվականին Բաբկեն Ամատունին վերադառնում է հայրենի քաղաք։ Ուսումը նա շարունակում է Ալեքսանդրոպոլի ռեալական ուսումնարանում, որը հաջողությամբ ավարտում է 1918 թվականին։ 1915 թվականից ուսման հետ աշխատում է Ալեքսանդրոպոլի երկաթուղային կայարանում[1]։
Աշխատանք խմբագրել
Եղել է Ալեքսանդրապոլի բոլշևիկյան կազմակերպության անդամ։ Նշանակվել է Հայաստանի տարբեր քաղաքների, այդ թվում նաև Երևանի, երկաթուղու կայարանապետ 1921-1926 թվականներին։ 1926 թվականին Բաբկեն Ամատւնին նշանակվում է Անդրկովկասյան երկաթուղային տրանսպորտի երկրորդ տեղամասի պետի տեղակալ։ 1928-1930 թվականներին մեկնում է Մոսկվա ԽՍՍՀ երկաթուղային տրանսպորտի Ժողովրդական կոմիսարների բարձրագույն հրամանատարական դասընթացներում ուսանելու։
1930 թվականին վերադառնում է Հայաստան և նշանակվում Անդրկովկասյան երկաթուղային տրանսպորտի չորրորդ, հետո հինգերորդ բաժանմունքների պետ։ 1935 թվականից մինչև 1937 թվականի հունիս ամիսը զբաղեցրել է Անդրկովկասյան երկաթուղային տրանսպորտի վեցերրորդ բաժանմունքի պետի պաշտոն։ Բաժանմունքի կենտրոնը այդ տարիներին տեղակայված էր Լենինականում, իսկ վեցերրորդ բաժանմունքը ընդգրկում էր ամբողջ Հայաստանի երկաթուղին Սանահինից մինչև Ջուղա[1]։
Բաբկեն Ամատունին դառնում է Լենինականի քաղաքային կուսակցական կոմիտեի պլենումի և քաղկոմի բյուրոյի ադամ։
Երկաթուղային տրանսպորտը ամուր հիմքերի վրա դնելու համար Հայաստանի կոմկուսի Կենտկոմի առաջին քարտողար Աղասի Խանջյանի առաջարկությամբ 1930 թվականին պագևատրվում է անձնական ավտոմեքենայով։ 1935 թվականին արդյունաբերության մեջ ցուցաբերած աննձնվեր աշխատանքի համար Բաբկեն Ամատուուն պարգևատրում են ՀՍԽՀ Կենտգործկոմի պատվոգրով[1]։
Բաբկեն Ամատունին դարձավ անհատի պաշտամունքի և Ստալինյան բռնաճնշումների ժամանակաշրջանի զոհ։ Ձերբակալվել է 1937 թվականի հուլիսի 24 Երևանում, որտեղ էլ Եռյակի որոշմամբ գնդակահարվել է 1938 թվականի փետրվարի 28։ Արդարացվել է 1956 թվականին[1]։