Ալֆոնս Դոդե

ֆրանսիացի գրող
(Վերահղված է Ա. Դոդեից)

Ալֆոնս Դոդե (ֆր.՝ Alphonse Daudet, մայիսի 13, 1840(1840-05-13)[2][3][1][…], Նիմ[3][2][4][…] - դեկտեմբերի 16, 1897(1897-12-16)[4][1][5][…], Փարիզ[3][2][4][…]), ֆրանսիացի վիպասան և թատերագիր, Պրովանսի կյանքից վերցրած վառ պատմվածքների հեղինակ, պարծենկոտ Տարասկոնցի Տարտարենի կերպարի ստեղծողը։ Գրական ճանաչման է արժանացել «Նամակներ իմ հողմաղացից» (1869) պատմվածքների ու ակնարկների գրքով։ 1870-ական թվականներին հարել է Էմիլ Զոլայի գլխավորած նատուրալիստական դպրոցին, ստեղծել սուր քննադատական վեպեր՝ «Ֆրոմոն Կրտսերը և Ռիսլեր Ավագը» (1874), «Նաբաբը» (1877), «Նումա Ռումեստան» (1881), «Սաֆո» (1884), որտեղ մերկացված են բարձր խավի բարքերը։

Ալֆոնս Դոդե
ֆր.՝ Alphonse Daudet[1]
Ծննդյան անունֆր.՝ Louis Marie Alphonse Daudet[1]
Ծնվել էմայիսի 13, 1840(1840-05-13)[2][3][1][…]
ԾննդավայրՆիմ[3][2][4][…]
Վախճանվել էդեկտեմբերի 16, 1897(1897-12-16)[4][1][5][…] (57 տարեկան)
Վախճանի վայրՓարիզ[3][2][4][…]
ԳերեզմանՊեր Լաշեզ[6] և Grave of Alphonse Daudet
Գրական անունPiccolo
Մասնագիտությունգրող, դրամատուրգ, բանաստեղծ, վիպասան, ինքնակենսագիր, սցենարիստ և արձակագիր
Լեզուֆրանսերեն[7] և պրովանսիալի բարբառ[7]
Քաղաքացիություն Ֆրանսիա[1]
Ժանրերվեպ, պոեզիա, պատմազրույց, դրամա և պատմվածք
Ուշագրավ աշխատանքներTartarin of Tarascon?, Նամակներ իմ հողմաղացից, Le petit chose?, Monsieur Seguin's Last Kid Goat? և L'Arlésienne?
ԱնդամակցությունՆիմի ակադեմիա
Պարգևներ
ԱմուսինՋուլիա Դոդե
ԶավակներԼեոն Դոդե, Լուսիեն Դոդե և Էդմե Դոդե
Изображение автографа
Ալֆոնս Դոդե Վիքիքաղվածքում
Ալֆոնս Դոդե Վիքիդարանում
 Alphonse Daudet Վիքիպահեստում

Ստեղծագործությունների հայերեն թարգմանություններ խմբագրել

Հայերեն են թարգմանվել և հրապարակվել նրա հետևյալ ստեղծագործությունները.

  • «Ջեկ» (վեպ)[8]
  • «Պստիկը» (վեպ)[9]
  • «Ֆրոմոն Կրտսերը և Ռիսլեր Ավագը» (վեպ)
  • «Տարասկոնցի Տարտարենը» (վիպակ)[10]
  • «Նամակներ իմ հողմաղացից» (Տպավորություններ Պրովանսից)[11]
  • «Լրտես տղան» (պատմվածք)[12]
  • «Կորնել պապի գաղտնիքը» (պատմվածք)[13]
  • «Պատմվածքների ընտրանի»
  • «Խոչընդոտ» (L'obstacle, կատակերգություն 4 արարով)[14]
  • «Գեղեցիկ Նիւերնեզա»[15] ։

Վեպեր խմբագրել

Պիեսներ խմբագրել

  • «Առլեցի աղջիկը» 1872
  • «Պայքար գոյության համար» 1889
  • «Խոչընդոտ»։

Պատկերասրահ խմբագրել

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 Daudet, Alphonse // Encyclopædia Britannica: a dictionary of arts, sciences, literature and general information / H. Chisholm — 11 — New York, Cambridge, England: University Press, 1911.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 3,7 Тейтельбаум Ф. М. Доде // Краткая литературная энциклопедия (ռուս.)М.: Советская энциклопедия, 1962. — Т. 2.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 4,6 4,7 4,8 Додэ, Альфонс (ռուս.) // Энциклопедический словарьСПб.: Брокгауз — Ефрон, 1893. — Т. Xа. — С. 855—856.
  5. 5,0 5,1 5,2 Bornecque J. Encyclopædia Britannica
  6. Էստոներեն Վիքիպեդիա — 2002.
  7. 7,0 7,1 Fourié J. Dictionnaire des auteurs de langue d'Oc de 1800 à nos jours (ֆր.)Aix-en-Provence: Felibrige edicioun, 2009. — P. 103. — 369 p. — ISBN 978-2-9533591-0-7
  8. Ջեկ։ [Վեպ] / Ա. Դոդե; Ռուս. թարգմ.՝ Վլ.Դանիելյան; Խմբ.՝ Ջ. Ղազարյան; Նկ.՝ Գ. Յարալյան. - Երևան։ Սովետական գրող, 1981. - 400 էջ
  9. Պստիկը։ [Վեպ] / Ա. Դոդե; Ֆրանս. թարգմ.՝ Վ. Միքայելյան ; Խմբ.՝ Ավ. Իսահակյան. - Երևան։ Հայպետհրատ , 1946. - 307 էջ
  10. Տարասկոնցի Տարտարենը։ Վիպակ / Ալ. Դոդե; Խմբ.՝ Ն.Հ. Մանուկյան. - Երևան։ Արևիկ, 1988. - 128 էջ
  11. Նամակներ իմ հողմաղացից։ [Տպավորություններ Պրովանսից] / Ա. Դոդե (1840-1897); Ֆրանս. թարգմ.՝ Ն. Վարդանյան; Խմբ.՝ Վ.Հ. Բաբայան. - Երևան։ Հայաստան, 1976. - 166 էջ
  12. Լրտես տղան։ [Պատմվածք] / Ալֆոնս Դոդե; Թարգմ. ֆրանս.՝ Վ. Միքայելյան; Նկ.՝ Բ. Մազմանյան. - Երևան։ Հայպետհրատ, 1942. - 24 էջ։
  13. Կորնել պապի գաղտնիքը։ Պատմվածք / Ա. Դոդե; Թարգմ.՝ Աթ. Խնկոյան; Խմբ.՝ Է. Չալիկյան; Նկ.՝ Ն. Գյուլամիրյան. - Երևան։ Լույս, 1983. - 16 էջ
  14. «Ալֆոնս Դոդե». haygirk.nla.am.
  15. Դոդե, Ալֆոնս. «Գեղեցիկ Նիւերնեզա» (PDF). haygirk.nla.am.

Արտաքին հղումներ խմբագրել

 
Վիքիքաղվածքն ունի քաղվածքների հավաքածու, որոնք վերաբերում են
Ալֆոնս Դոդե հոդվածին
 Վիքիքաղվածքն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ալֆոնս Դոդե» հոդվածին։
 Վիքիդարանն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ալֆոնս Դոդե» հոդվածին։
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ալֆոնս Դոդե» հոդվածին։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 3, էջ 429