Անահիտ Բայանդուր

հայ թարգմանիչ
(Վերահղված է Ա. Բայանդուրից)

Անահիտ Սարգսի Բայանդուր (փետրվարի 15, 1940(1940-02-15), Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ - հունվարի 7, 2011(2011-01-07), Երևան, Հայաստան), հայ թարգմանչուհի, ԽՍՀՄ գրողների միության անդամ 1970 թվականից։

Անահիտ Բայանդուր
Ծնվել էփետրվարի 15, 1940(1940-02-15)
ԾննդավայրԵրևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ
Վախճանվել էհունվարի 7, 2011(2011-01-07) (70 տարեկան)
Վախճանի վայրԵրևան, Հայաստան
Մասնագիտությունթարգմանչուհի
Քաղաքացիություն ԽՍՀՄ և  Հայաստան
ԿրթությունՄաքսիմ Գորկու անվան գրականության ինստիտուտ (1962)
ԱնդամակցությունՀԳՄ
Պարգևներ
Անահիտ Բայանդուր Վիքիդարանում

Կենսագրություն խմբագրել

Ծնվել է Երևանում։ 1962 թվականին ավարտել է Մոսկվայի Մաքսիմ Գորկու անվան գրականության ինստիտուտի թարգմանչական բաժինը։ 1967 թվականին, տարվա լավագույն թարգմանության համար, արժանացել է «Դրուժբա նարոդով» ամսագրի մրցանակին (Հրանտ Մաթևոսյանի պատմվածքների թարգմանության համար)։

Նրա թարգմանությամբ (հայերենից) ռուսերեն առանձին գրքով լույս են տեսել Դերենիկ Դեմիրճյանի «Պատմվածքների ժողովածուն», (Մոսկվա, 1964, ժողովածուի մեջ մտնող մանրապատումները թարգմանել է Անահիտ Բայանդուրը), Գուրգեն Մահարու «Չարենց-Նամե» (Մոսկվա, 1966, 1967), Գեղամ Սևանի «Բյուրեղյա դղյակ» (Մոսկվա, 1966), Հրանտ Մաթևոսյանի «Մենք ենք, մեր սարերը» (Մոսկվա, 1967), «Օգոստոս» (Մոսկվա, 1973), «Հացը և բառը» (Մոսկվա, 1974), Կամարի Տոնոյանի «Անիծյալ անձրևը» (Մոսկվա, 1976), Զորայր Խալափյանի «Որտե՞ղ էիր, մարդ աստծո» (Մոսկվա, 1971), Հրաչյա Քոչարի «Նահապետը» (Մոսկվա, 1974, թարգմանության հեղինակակաից Հակոբ Սալախյան), «Ավանդապատումը» (Երևան, 1979), Աղասի Այվազյանի «Սինյոր Մարտիրոսի արկածները» (Մոսկվա, 1976), Հրանտ Մաթևոսյանի «Հատընտիրը» (Մոսկվա, 1980), Ստեփան Զորյանի «Պատմվածքները» (Մոսկվա, 1977), Հովհաննես Թումանյանի նամականին, պատմվածքներն ու հեքիաթները (Երևան, 1969)[2]։

Ա. Բայանդուրը եղել է Հայաստանի Հանրապետության առաջին գումարման Գերագույն Խորհրդի պատգամավոր, Արտաքին հարաբերությունների հարցերի մշտական հանձնաժողովի անդամ։ ՀՀՇ խմբակցության անդամ[3]։ Զբաղվել նաև իրավապաշտպան[4] և խաղաղասեր[5] գործունեությամբ։ 1992 թ. Անահիտ Բայանդուրին շնորհել է Ուլոֆ Պալմեի անվան խաղաղության միջազգային մրցանակ[6]։

Ա. Բայանդուրի անունով անվանված է 2011 թ. դեկտեմբերին հիմնադրված պարգև «Կովկասի երիտասարդ կին խաղաղասեր»[7]։

Թարգմանություններ խմբագրել

  Այս հեղինակի կատարած թարգմանությունների ցանկը կարող եք որոնել «Թարգմանչաց արվեստ» շտեմարանի «Թարգմանիչներ» բաժնում
  • Հադենիուս Ստիգ։ Շվեդական քաղաքականությունը XX դարում։ Կոնֆլիկտ և համաձայնություն /Թարգմ.՝ Ա. Բայանդուր, Ա. Ջրբաշյան.- Երևան։ Զանգակ -97, 1999.- 192 էջ։
  • Վալլենստեեն Պետեր։ Դագ Համմարսկյոլդ /Թարգմ.՝ Ա. Բայանդուր, Ա. Ջրբաշյան.- Երևան։ Տիգրան Մեծ, 2004.- 54 էջ.- (Հայտնի շվեդները)։
  • Айвазян Агаси. Восьминожка: Сказка.- Ереван: Советакан грох, 1982.- 54 с.
  • Айвазян Агаси. Путешествие сеньора Мартироса: Повествование-притча об армянском путешественнике Мартиросе Ерзнкаци, прошедшем всю Европу и попавшем на корабль Христафора Колумба.- Б. м.: Кавказская здравница, 2009.- 146 с.
  • Альпийская фиалка: Сборник рассказов: Пер. с арм.- Ереван: Айастан, 1975.- 254 с.- Из содерж.: Тоноян Мари. Двое среди сумрачных холодных домов; Матевосян Грант. Чужак.
  • Даштенц Хачик. Зов пахарей: Роман-эпопея.- Москва: Советский писатель, 1984.- 416 с. См. также Зов пахарей.- Ереван: Советакан грох, 1986.- 400 с.
  • Демирчян Дереник. Во имя жизни: Рассказы.- Москва: Советский писатель, 1964.- 275 с.
  • Зейтунцян Перч. Легенда XX века.- Ереван: Айастан, 1969.- 224 с.- Из содерж.: Самый грустный человек. Повесть.
  • Зурабян Тельман. Волны счастья.- Ереван: Советакан грох, 1981.- 296 с.
  • Кочар Рачия, Ханзадян Серо. Наапет; Жажду - дайте воды.- Москва: Худож. лит., 1974.- 80 с.- (Роман-газета №6(748)):
  • Кочар Г. Наапет: Повесть.- Ереван: Айастан, 1988.- 94 с.
  • Маари Гурген. Первая встреча: Чаренц-намэ: Воспоминания: Перевод с армянского.- Ереван: Наири, 1997.- 62 с.
  • Матевосян Грант. Август.- Москва: Известия, 1972.- 286 с.- (Библиотека «Дружбы народов»):
  • Матевосян Грант. Алхо /Пер. Ю. Баласан, А. Баяндур.- Ереван: Айастан, 1969.- 84 с.- Из содерж.: Алхо.
  • Матевосян Грант. Деревья: Повести. Рассказы.- Москва: Известия, 1983.- 478 с.- (Б-ка советской прозы).
  • Матевосян Грант. Зеленая долина: Рассказы.- Ереван: Советакан грох, 1981.- 232 с.
  • Матевосян Грант. Избранное: Повести и рассказы.- Москва: Художественная литература, 1980.- 445 с.
  • Матевосян Грант. Мы и наши горы: Повести.- Москва: Молодая гвардия, 1967.- 319 с.
  • Матевосян Грант. Похмелье: Повести и рассказы.- Москва: Худож. лит., 1989.- 607 с.
  • Матевосян Грант. Твой род: Повести, рассказы.- Москва: Мол. гвардия, 1982.- 478 с. См. такжеТвой род.- Москва: Советский писатель, 1986.- 477 с.- (Библиотека произведений, удостоенных Государственной премии СССР).
  • Матевосян Грант. Тогда, зимою: Рассказы.- Москва: Дет. лит., 1987.- 176 с.
  • Матевосян Грант. Хлеб и слова: Повести.- Москва: Молодая гвардия, 1974.- 336 с.
  • Матевосян Грант. Хозяин: Повести.- Москва: Советский писатель 1989.- 328 с.
  • Севан Гегам. Хрустальный замок: Автобиографический роман: Рассказы.- Москва: Советский писатель, 1966.- 272 с.
  • Тоноян К. Проклятый дождь: Рассказы.- Москва: Молодая гвардия, 1967.- 140 с.- (Молодые писатели):
  • Туманян Ов. Гикор: Рассказ.- Ереван: Советакан грох, 1984.- 32 с.
  • Туманян Ов. Лгун: Сказка.- Ереван: Аревик, 1996.- 14 с.
  • Туманян Ов. Хозяин и работник: Сказка.- Москва: Аревик, 1996.- 15 с.
  • Туманян Ов. Храбрый Назар: Сказка.- Ереван: Аревик 1988.- 28 с.
  • Халафян Зорайр. Год, год, год...: Роман.- Москва: Молодая гвардия, 1971.- 320 с.: См. также Год, год, год...: Роман. 2-е изд.- Москва: Молодая гвардия, 1975.- 256 с.

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1992 – Arzu Abdullayeva and Anahit Bayandour(untranslated).
  2. Հայկ Խաչատրյան (1986). Գրական տեղեկատու. Երևան: «Սովետական գրող». էջ 99.
  3. Անահիտ Սերգեյի Բայանդուր ՀՀ ԱԺ պաշտոնական կայքում
  4. Այս մասին panorama.am կայքում
  5. Лейла и Ариф Юнусовы приговорены к 8,5 и 7 годам лишения свободы
  6. Արզու Աբդուլաևայի հրաժեշտի նամակը՝ ի հիշատակ Անահիտ Բայանդուրի
  7. Объявлены первые победители премии имени Анаит Баяндур «Молодая женщина-миротворец Кавказа»
 Վիքիդարանն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Անահիտ Բայանդուր» հոդվածին։