Արշակ Ադամյան

Արշակ Աբգարի Ադամյան (ապրիլի 22, 1884(1884-04-22), Բաքու, Ռուսական կայսրություն - փետրվարի 17, 1956(1956-02-17), Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ), հայ երաժշտագետ։ ՀԽՍՀ արվեստի վաստակավոր գործիչ (1945)։

Արշակ Ադամյան
Հիմնական տվյալներ
Ծնվել է	ապրիլի 22, 1884(1884-04-22) Բաքու, Ռուսական կայսրություն
Մահացել է	փետրվարի 17, 1956(1956-02-17) (71 տարեկան) Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ
Մասնագիտություն	դիրիժոր և կոմպոզիտոր
Աշխատավայր	Սանկտ Պետերբուրգի կոնսերվատորիա, Հայաստանի գիտությունների ազգային ակադեմիա, Երևանի պետական գեղարվեստա-թատերական ինստիտուտ, Երևանի Կոմիտասի անվան պետական կոնսերվատորիա և Երևանի Կոմիտասի անվան պետական կոնսերվատորիա
Կրթություն	Շտերնի անվան կոնսերվատորիա (1906) և Սանկտ Պետերբուրգի համալսարան (1910)
Անդամակցություն	Հայարտուն
Պարգևներ	Հայկական ԽՍՀ արվեստի վաստակավոր գործիչ

Կենսագրություն

Ծնվել է Բաքվում, որտեղ ստացել է կրթությունը, հետևել երաժշտության։ Աշակերտել է Քրիստափոր Կարա Մուրզային և Ռեժինսկուն։ 1904-1906 թթ. դաշնամուրի և կոմպոզիցիայի դասեր է առել Բեռլինի Շտերնի կոնսերվատորիայում։ 1910 թվականին ավարտել է Սանկտ Պետերբուրգի համալսարանի իրավագիտության ֆակուլտետը։ 1921-1924 թթ. գլխավորել է Թբիլիսիի Հայարտունը (Հայ արվեստի տուն), 1924-1926 թթ. եղել է Երևանի կոնսերվատորիայի ռեկտորը և Հայաստանի պետական ֆիլհարմոնիկ նվագախմբի գեղարվեստական ղեկավարն ու գլխավոր դիրիժորը։

Խորհրդային իշխանության հաստատումից հետո Բաքվի և Աստրախանի համալսարաններում դասավանդել է փիլիսոփայություն։

Նվագախմբի կանոնավոր գործունեության շնորհիվ Հայաստանում տարածվել և արմատավորվել է սիմֆոնիկ երաժշտությունը։ 1926-1936 թթ. եղել է Անդրկովկասյան կենտրոնական գործադիր խորհրդի գեղարվեստական խորհրդականը, 1936-43 թթ՝ Լենինգրադի կոնսերվատորիայի կոմպոզիցիայի և երաժշտագիտության բաժնի, ինչպես նաև Թատրոնի և երաժշտության ինստիտուտի դեկանը, 1944-1949 թթ.՝ Հայաստանի գիտությունների ակադեմիայի փիլիսոփայության ֆակուլտետի գիտքարտուղարը։ Տարբեր տարիների գեղագիտություն է դասավանդել Երևանի բուհերում։ 1950-1956 թթ. դասավանդել է Երևանի կոնսերվատորիայում և Երևանի գեղարվեստաթատերական ինստիտուտում։

Պարբերական մամուլում տպագրել է մի շարք հոդվածներ արվեստի տարբեր ճյուղերի վերաբերյալ։

Առանձին գրքերով լույս են տեսել «Բեթհովենը և հեղափոխությունը» (1927), «Միջնադարյան Հայաստանի գեղագիտական հայացքները» (Երևան, 1956), «Հոդվածներ արվեստի մասին» ռուսերեն աշխատությունները։

Տես նաև

• Հայաստանի ազգային ֆիլհարմոնիկ նվագախումբ

Երկեր

• Միջնադարյան Հայաստանի գեղագիտական հայացքները, 1955 (ռուսերեն)։
• Բեթհովենը և հեղափոխությունը, 1927 (ռուսերեն)։
• Հոդվածներ արվեստի մասին (ռուսերեն)։
• Эстетические воззрения средневековой Армении: Ադամյան Արշակ Աբգարի, Ереван, Армгиз, 1955. 224 с., Краткие сведения о древних авторах: с. 213-215, 1955.
• Статьи по эстетике. Ադամյան Արշակ Աբգարի, Ереван, Айастан, 1967. 456 с.
• Вопросы эстетики и теории искуства. Ադամյան Արշակ Աբգարի, Москва, Искусство, 1978. 301 с.

Ծանոթագրություններ

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 1, էջ 63)։