Արման Գոթիե
Արման Գոթիե (ֆր.՝ Armand Gautier, 1837-1920, սեպտեմբերի 23, 1837[1][2][3][…], Նարբոն - հուլիսի 27, 1920[1][4], Կանն), ֆրանսիացի քիմիկոս, Փարիզի բժշկական համալսարանում՝ օրգանական և բժշկական քիմիայի պրոֆեսոր։
Արման Գոթիե ֆր.՝ Armand Gautier | |
|---|---|
.jpg) | |
| Ծնվել է | սեպտեմբերի 23, 1837[1][2][3][…] Նարբոն |
| Մահացել է | հուլիսի 27, 1920[1][4] (82 տարեկան) Կանն |
| Գերեզման | Մոնպարնաս գերեզմանատուն |
| Քաղաքացիություն | .svg){kind=small} Ֆրանսիա |
| Մասնագիտություն | քիմիկոս և կենսաքիմիկոս |
| Հաստատություն(ներ) | Փարիզի համալսարան |
| Պաշտոն(ներ) | նախագահ |
| Անդամակցություն | Ֆրանսիական գիտությունների ակադեմիա |
| Ալմա մատեր | Մոնպելիեի համալսարան |
| Տիրապետում է լեզուներին | ֆրանսերեն[1] |
| Գիտական ղեկավար | Շառլ Ադոլֆ Վյուրց |
| Եղել է գիտական ղեկավար | Louis Camille Maillard? |
| Պարգևներ |  |
 Armand Gautier (chemist) Վիքիպահեստում | |
Կենսագրություն խմբագրել
Արման Գոթիեն ծնվել է 1837 թվականի սեպտեմբերի 23-ին Նարբոն քաղաքում[5]։ 1862 թվականին Մոնպելիեի համալսարանն ավարտելուց հետո Գոթիեն ընդունվում է Փարիզի բժշկական համալսարան «agrégés»-ի թվում (1869)[6]։
1879 թվականից Գոթիեն Փարիզի բժշկական ակադեմիայի անդամ էր, իսկ հետագայում դարձավ նրա ղեկավարը։
Նրա բազմաթիվ քիմիական աշխատանքներից հրապարակված են «Compt. rend.», «Ann. de Ch.», «Bull. de la Soc. Ch. de Paris», «Dictionnaire des sciences de Bouillet» աշխատանքները, որոնք կապված են նրա գիտական գործունեության սկզբին։ Կարելի է տեսնել, որ հիգիենիկ և քիմիական հետազոտությունների հետ մեկտեղ («Études sur les eaux potables» Մոնպելիե, 1862) նրան հետաքրքրում էր նաև ֆերմենտացման գործընթացների քիմիական կողմը («Études sur les fermentations proprement dites», Փարիզ, 1869), ինչպես նաև տարբեր օրգանական, ամինոածանցյալներ(«Sur les nitriles des acides gros et les carbylaminés», 1869)[6]։
Հետագայում Գոթիեն հստակ ընդգծում է գրքի անվանումը («Chimie appliquée à la physiologie, à la pathologie et à l’hygiène»), որը նա գրել էր 1874 թվականին։ Գոթիեի հետազոտությունները, որոնք վերաբերում էին տարբեր օրգանական նյութերին, որոնք առաջանում էին, երբ որ քայքայվում էին կենդանի հյուսվածքները (հուշեր, որոնք կարդացվեցին Ֆրանսիայի գիտությունների ակադեմիայում 1882 թվականին) երևան բերեցին այսպես կոչված պտոամիններին և դրանց թունավոր հատկությունները։
1884 թվականին Գոթիեն սինթեզեց քսանտինը, որը պատկանում էր ալկոլոիդների, թեոբրոմիդների, կոֆեինների և թեինների դասին, որոնք թեյի և սուրճի ակտիվ բաղադրիչներն են։
Որպես քիմիկ-հիգիենիստ Գոթիեն ակտիվ պայքարում էր օրեցօր աճող սննդի կեղծարարության դեմ («De la coloration artificielle des vins», 1876; «La Sophistication des vins», 1877; «Le cuivre et le plomb dans l’alimentation et l’industrie», 1883)[6]։
Արման Գոթիեն մահացել է 1920 թվականի հուլիսի 27-ին Կաննում։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 2,0 2,1 Base Léonore (ֆր.) — ministère de la Culture.
- ↑ 3,0 3,1 Amigo J. Sciences de la vie et la terre — Publications de l'olivier, 2017. — Vol. 3. — 915 p. — ISBN 978-2-908866-50-6
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Base biographique (ֆր.)
- ↑ Notice de personne "Gautier, Armand (1837-1920)" | BnF Catalogue général - Bibliothèque nationale de France
- ↑ 6,0 6,1 6,2 Яковлев В. А. (1890–1907). «Готье, Арман». Բրոքհաուզի և Եֆրոնի հանրագիտական բառարան: 86 հատոր (82 հատոր և 4 լրացուցիչ հատորներ). Սանկտ Պետերբուրգ.
{{cite book}}: CS1 սպաս․ location missing publisher (link)
Գրականություն խմբագրել
- Winfried Pötsch u.a. Lexikon bedeutender Chemiker, Harri Deutsch, 1989.
- Josette Fournier, «Armand Gautier», dans Laurence Lestel, Itinéraires de chimistes 150 ans de chimie en France, Sofedis, 3 décembre 2012.
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Արման Գոթիե» հոդվածին։ |