Արկադային խաղ
Արկադային խաղ (անգլ.՝ arcade game) է կոչվում է այն խաղային համակարգը, որը խաղալու համար անձը պետք է օգտագործի ժետոններ կամ մետաղադրամներ։ Այդպիսի խաղերը սովորաբար լինում են փինբոլային խաղեր, տեսախաղեր, կամ էլ էլեկտրամեխանիկական խաղեր։ Այս տիպի խաղերի ապարատները սովորաբար տեղադրված են լինում սրճարաններում, ակումբներում և այլ տեսակի ժամանցային վայրերում։
Արկադային խաղերի ոսկեդարը համարվում է ուշ 70-ականներից մինչև 80-ականների ավարտը և 90-ականների սկիզբը։ Սակայն դրանց ժողովրդայնությունը խիստ պակասեց, երբ առաջ եկան նոր խաղային պլատֆորմներ, որոնք էլ թողարկեցին իրենց խաղերը երկչափ (2D) և եռաչափ (3D) անիմացիոն ռեժիմներով։
Պատմություն խմբագրել
Հմտության խաղերը 19-րդ դարից ի վեր հանրաճանաչ զվարճանքների պարկի կենտրոնական տեսարժան վայրեր էին։ Էլեկտրաէներգիայի և մետաղադրամով աշխատող մեքենաների ներդրմամբ նրանք նպաստեցին կենսունակ բիզնեսին։ Երբ 1933-ին ներկայացվեցին էլեկտրական լույսերով և դիսփլեյներով փինբոլի մեքենաները, բայց առանց օգտագործողի կարգավորիչի ֆլիպերների, որոնք մինչև 1947 թվականը չէին հայտնագործվի, այս մեքենաները համարվում էին բախտի խաղեր։ Բազմաթիվ նահանգներ և քաղաքներ դրանք վերաբերվում էին որպես ապստամբ երիտասարդների անբարոյական խաղալիքների և արգելում էին դրանք 1960-ական և 1970-ական թվականներին[1]։
Էլեկտրամեխանիկական խաղերը (EM խաղեր) արկադներում հայտնվեցին 20-րդ դարի կեսերին։ Sega-ի EM Periscope (1966) խաղից հետո արկադային արդյունաբերությունը ապրեց «տեխնոլոգիական վերածնունդ»՝ պայմանավորված «աուդիո-վիզուալ» EM նորույթ խաղերով, որոնք արկադները հաստատեցին որպես առողջ միջավայր 1970-ականների սկզբին կոմերցիոն տեսախաղերի ներդրման համար[2]։ 1960-ականների վերջին քոլեջի ուսանող Նոլան Բուշնելը կես դրույքով աշխատանք ուներ արկադում, որտեղ նա ծանոթացավ EM խաղերին, ինչպիսին է Chicago Coin-ի մրցարշավային խաղը Speedway (1969), դիտելով հաճախորդների խաղը և օգնելով պահպանել մեքենաները՝ միաժամանակ սովորելով խաղը։ բիզնես[3]։
Վաղ հիմնական համակարգչի խաղ Spacewar! (1962) ոգեշնչեց առաջին կոմերցիոն արկադային տեսախաղը՝ Computer Space (1971), ստեղծված Նոլան Բուշնելի և Թեդ Դաբնիի կողմից և թողարկված Nutting Associates-ի կողմից[4]։ Այն ցուցադրվել է Զվարճանքի և երաժշտության օպերատորների ասոցիացիայի (AMOA) շոուում 1971 թվականի հոկտեմբերին[5]։ Մեկ այլ Տիեզերական պատերազմից ոգեշնչված մետաղադրամներով շահագործվող տեսախաղ՝ Galaxy Game, ցուցադրվեց 1971 թվականի նոյեմբերին Սթենֆորդի համալսարանում։ Բուշնելը և Դաբնին հետևեցին Computer Space-ի իրենց հաջողությանը Ալան Ալկորնի օգնությամբ՝ ստեղծելով սեղանի թենիսի Pong խաղը, որը թողարկվել է 1972 թվականին։ Pong խաղը եղավ առևտրային հաջողություն՝ բերելով բազմաթիվ այլ մետաղադրամների արտադրությամբ զբաղվող արտադրողների մուտքի շուկա[4]։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ Kocurek Carly (2015)։ Coin-Operated Americans: Rebooting Boyhood at the Video Game Arcade։ էջ 91։ ISBN 9780816691821
- ↑ Smith Alexander (19 November 2019)։ They Create Worlds: The Story of the People and Companies That Shaped the Video Game Industry, Vol. I: 1971-1982։ CRC Press։ էջեր 119–20, 188–91։ ISBN 978-0-429-75261-2
- ↑ The Great Videogame Swindle?։ Next Generation (23) (Imagine Media)։ November 1996: 211–229
- ↑ 4,0 4,1 June Laura (January 16, 2013)։ «For Amusement Only: the life and death of the American arcade»։ The Verge։ Վերցված է August 13, 2020
- ↑ Smith Alexander (November 27, 2019)։ They Create Worlds: The Story of the People and Companies That Shaped the Video Game Industry։ 1: 1971 – 1982։ CRC Press։ էջեր 129–135։ ISBN 978-1-138-38990-8
Արտաքին հղումներ խմբագրել
- Արկ. խաղերը պահպանումը
- System 16 - Արկադայի թանգարան
- 41,000-ից ավելի արկադային խաղերի արխիվ
- Սովետական արկադային խաղերի թանգարան Archived 2010-09-15 at the Wayback Machine.
- Դասական Խաղեր Archived 2016-04-01 at the Wayback Machine.