Արա Շիրազ

Արա Շիրազ; Արամազդ Կարապետյան
Ծնվել է	հունիսի 8, 1941
Ծննդավայր	Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ
Մահացել է	մարտի 18, 2014 (72 տարեկան)
Վախճանի վայրը	Երևան, Հայաստան
Քաղաքացիություն	Հայաստան
Կրթություն	Երևանի պետական գեղարվեստա-թատերական ինստիտուտ (1966)
Ստեղծագործություն(ներ)	Անդրանիկ Օզանյանի հուշարձան, Ալեքսանդր Մյասնիկյանի հուշարձան, Հովհաննես Շիրազի հուշարձան, Տիգրան Պետրոսյանի հուշարձան և Պարույր Սևակի հուշարձան
Մասնագիտություն	քանդակագործ և նկարիչ
Ծնողներ	հայր՝ Հովհաննես Շիրազ, մայր՝ Սիլվա Կապուտիկյան
Պարգևներ և ; մրցանակներ
	Ara Shiraz Վիքիպահեստում

Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Շիրազ (այլ կիրառումներ)

Արա Շիրազ, Արամազդ Հովհաննեսի Կարապետյան (հունիսի 8, 1941(1941-06-08), Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ - մարտի 18, 2014(2014-03-18), Երևան, Հայաստան), հայ քանդակագործ, Հայաստանի ժողովրդական նկարիչ։

Կենսագրություն

Արա Շիրազը 20-րդ դարի հայտնի բանաստեղծ Հովհաննես Շիրազի և բանաստեղծուհի Սիլվա Կապուտիկյանի որդին է։

1966 թվականին ավարտել է Երևանի գեղարվեստա-թատերական ինստիտուտը։

1987-1993 թվականներին Հայաստանի նկարիչների միության նախագահ։

Մահացել է «Նաիրի» բժշկական կենտրոնում ծանր հիվանդությունից հետո։ Քանդակագործը ծայրահեղ ծանր վիճակում հիվանդանոց էր տեղափոխվել 2014 թվականի փետրվարի 24-ին։ Բժիշկներն ախտորոշել էին գլխուղեղի արյան շրջանառության սուր խանգարում, զարգացել էր պոլիօրգանային անբավարարություն^[1]։

Սիլվա Կապուտիկյանի և Արա Շիրազի հուշատախտակը Երևանի Սիլվա Կապուտիկյան փողոցում

Կոչումներ

Պողոսյան մրցանակ (2008)^[2]
Հայաստանի ժողովրդական նկարիչ (2009)^[3]

Ստեղծագործություններ

1960-ական թվականներին հայ կերպարվեստում գեղարվեստական ձևերի թարմացման« պլաստիկայի ազգային ավանդույթների յուրացման միտումներն արտահայտվել են Շիրազի գործերում^[4]։

«Անտունի», 1969, թուջ, ԺԱԹ, Երևան
«Ներբող» 1970, թրծակավ, ԺԱԹ, Երևան
«Վահանով կինը», 1970, դրվագված պղինձ
«Անի» հյուրանոց, Երևան

1970-ական թթ. Շիրազի արտահայտչամիջոցները դարձել են առավել վավերագրական, բազմազան։

«Վիլյամ Սարոյան» 1975, դիմաքանդակ, թուջ, ԺԱԹ
«Պաբլո Պիկասսո», 1976, դիմաքանդակ, թուջ, ԺԱԹ
«Հրաչյա Ներսիսյան», 1976, դիմաքանդակ, թուջ, ԺԱԹ
«Ֆիդայի», 1976, երանգավորված գիպս, ՀԱՊ

Մոնումենտալ և մոնումենտալ դեկորատիվ գործերից են՝

«Պարույր Սևակի» (1974, բրոնզ, ճարտարապետ՝ Ջիմ Թորոսյան, Երևան, Պարույր Սևակի անվան դպրոցի պատին) հուշարձան
«Եղիշե Չարենցի» (Չարենցավանի կենտրոնական զբոսայգում, թուջ, 1979, Չարենցավան) հուշարձան
«Ալեքսանդր Մյասնիկյանի» (1981, գրանիտ, ճարտարապետ՝ Ջիմ Թորոսյան, Երևան) հուշարձան
Անդրանիկ Օզանյանի հուշարձանի (2002, բրոնզ, բազալտ, ճարտարապետ՝ Ասլան Մխիթարյան, Երևան) հուշարձան
Մ. Մկրտչյանի (2004, Գյումրի) հուշարձան
«Դվին» հյուրանոցի ճակատի «Դվին» հարթաքանդակը (1978, ՀՀ Պետական մրցանակ՝ 1979, Երևան)

Հեղինակ է բազմաթիվ այլ քանդակների՝

«Վիլյամ Սարոյանի» (1989, բրոնզ, գրանիտ, Կոմիտասի անվան զբոսայգու պանթեոն, ճարտարապետ՝ Ջիմ Թորոսյան) մահարձան
«Հովհաննես Շիրազի» (1994, բրոնզ, կրաքարային տուֆ, Կոմիտասի անվան զբոսայգու պանթեոն, ճարտարապետ՝ Ասլան Մխիթարյան) մահարձան
«Սերգեյ Փարաջանովի» (1999, բրոնզ, գրանիտ, Կոմիտասի անվան զբոսայգու պանթեոն, ճարտարապետ՝ Ասլան Մխիթարյան) մահարձան
«Վազգեն Սարգսյանի» հուշապատի (1999, տուֆ, ճարտարապետ՝ Ասլան Մխիթարյան) դիմաքանդակի
հոր՝ Հովհաննես Շիրազի հուշարձանի, որը տեղադրված է Երևանի Մալաթիա-Սեբաստիա վարչական շրջանում (2005)^[5]
Վազգեն Ա-ի արձանի, որն տեղադրված է Սևանի Վազգենյան հոգևոր դպրանոցի բակում (2008)^[6]։

Երևանի Գրիգոր Լուսավորիչ եկեղեցու դիմացի աջ անկյունում տեղադրված Անդրանիկ Օզանյանի հուշարձանի հեղինակն է (2002 թ.)։ Այն հարցին, թե ինչու է նա Անդրանիկին երկու ձիերի վրա է քանդակել, նա պատասխանել է, որ երկու ձիերը խորհրդանշում են Արևմտյան և Արևելյան Հայաստանները, «դարերով բաժանված երկիր, մեր միանալու պատգամը և ազգային ազատագրական պայքար՝ Անդրանիկը երդում է ուտում՝ հայացքը Մասիսին ուղղելով»^[7]։

Պատկերասրահ

Ալեքսանդր Մյասնիկյանի հուշարձան (Երևան)
Հովհաննես Շիրազի հուշարձան (Երևան)
Վրույր Գալստյան, 1984, Երևանի Ժամանակակից արվեստի թանգարան
Անդրանիկ Օզանյանի հուշարձան (Երևան, Կենտրոն)
Տիգրան Պետրոսյանի հուշարձան (Երևան, Օղակաձև զբոսայգի)
«Սերգեյ Փարաջանովի» մահարձանը Կոմիտասի անվան զբոսայգու պանթեոնում
Պարույր Սևակի հուշարձան (Երևան)

Ծանոթագրություններ

↑ Մահացել է Արա Շիրազը
↑ «Պողոսյան մրցանակ - 2008 թ․, «Կանչեր» հոգևոր 7 քանդակների համար». Արխիվացված է օրիգինալից 2023 թ․ նոյեմբերի 25-ին. Վերցված է 2023 թ․ նոյեմբերի 25-ին.
↑ Հայաստանի պատվավոր կոչումներ շնորհելու մասին
↑ Ով ով է. Հայեր. Կենսագրական հանրագիտարան, հատոր երկրորդ, Երևան, 2007.
↑ «AZG Armenian Daily - WAP-version». www.azg.am. Վերցված է 2016 թ․ հունիսի 8-ին.(չաշխատող հղում)
↑ «HHpress.am». www.hhpress.am. Վերցված է 2016 թ․ հունիսի 8-ին.
↑ https://www.a1plus.am/am/society/2002/12/25/2458

Արտաքին հղումներ

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 8, էջ 511)։

[1] Մահացել է Արա Շիրազը

[2] «Պողոսյան մրցանակ - 2008 թ․, «Կանչեր» հոգևոր 7 քանդակների համար». Արխիվացված է օրիգինալից 2023 թ․ նոյեմբերի 25-ին. Վերցված է 2023 թ․ նոյեմբերի 25-ին.

[3] Հայաստանի պատվավոր կոչումներ շնորհելու մասին

[4] Ով ով է. Հայեր. Կենսագրական հանրագիտարան, հատոր երկրորդ, Երևան, 2007.

[5] «AZG Armenian Daily - WAP-version». www.azg.am. Վերցված է 2016 թ․ հունիսի 8-ին.(չաշխատող հղում)

[6] «HHpress.am». www.hhpress.am. Վերցված է 2016 թ․ հունիսի 8-ին.

[7] ttps://www.a1plus.am/am/society/2002/12/25/2458

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

Արա Շիրազ Արամազդ Կարապետյան

Ծնվել է	հունիսի 8, 1941(1941-06-08)
Ծննդավայր	Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ
Մահացել է	մարտի 18, 2014(2014-03-18) (72 տարեկան)
Վախճանի վայրը	Երևան, Հայաստան
Քաղաքացիություն	Հայաստան
Կրթություն	Երևանի պետական գեղարվեստա-թատերական ինստիտուտ (1966)
Ստեղծագործություն(ներ)	Անդրանիկ Օզանյանի հուշարձան, Ալեքսանդր Մյասնիկյանի հուշարձան, Հովհաննես Շիրազի հուշարձան, Տիգրան Պետրոսյանի հուշարձան և Պարույր Սևակի հուշարձան
Մասնագիտություն	քանդակագործ և նկարիչ
Ծնողներ	հայր՝ Հովհաննես Շիրազ, մայր՝ Սիլվա Կապուտիկյան
Պարգևներ և մրցանակներ
Ara Shiraz Վիքիպահեստում