Առանց արևի (ֆիլմ, 1983)

<img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Nuvola_apps_kaboodle.svg/20px-Nuvola_apps_kaboodle.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" data-file-width="128" data-file-height="128"> Արտաքին տեսաֆայլեր
<img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Nuvola_apps_kaboodle.svg/15px-Nuvola_apps_kaboodle.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" data-file-width="128" data-file-height="128">	Смотреть фильм

Առանց արևի; ֆր.՝ Sans soleil
Երկիր	Ֆրանսիա
Ժանր	վավերագրական ֆիլմ
Թվական	հոկտեմբերի 28, 1983 և 1983
Լեզու	ֆրանսերեն
Ռեժիսոր	Քրիս Մարկեր
Պրոդյուսեր	Քրիս Մարկեր
Սցենարի հեղինակ	Քրիս Մարկեր
Դերակատարներ	Ֆլորանս Դելե, Արիել Դոմբալ, Ռիյոկո Իկեդա, Կիմ Նովակ և Ալեքսանդրա Սթյուարտ
Երաժշտություն	Քրիս Մարկեր
Մոնտաժ	Քրիս Մարկեր
Պատմվածքի վայր	Ճապոնիա
Նկարահանման վայր	Սան Ֆրանցիսկո, Իսլանդիա և Փարիզ
Տևողություն	100 րոպե և 103 րոպե

«Առանց արևի» (ֆր.՝ Sans Soleil), Քրիս Մարկերի վավերագրական ֆիլմը (1983), անվանված է ի պատիվ Մոդեստ Մուսորգսկու համանուն վոկալ ցիկլի։

Բովանդակություն խմբագրել

Փոքր մասերի բաժանված «ըստ Վերտովի» տեսանյութը (ինչպես հենց ռեժիսորի կողմից նկարված, այնպես և վիդեոբանկից ստացված) ուղեկցում է կանացի ձայն, որը դատողություններ է անում ազատ թեմաներով դիմելով մահացած ռեժիսորին (մտածածին)։ Պատկերագրական շարքը հիմնականում ձևավորվում է Տոկիոյի ֆուտուրիստական կյանքի տեսարաններից և Գվինեա Բիսաույի էսքիզներից (ըստ ռեժիսորի՝ «Աֆրիկայի ամենամոռացված երկիրը»)^[4]։ Կադրից դուրս ձայնը բացատրում է, որ այս երկու աշխարհագրական բևեռները մոտեցնում է հակվածությունը անիմիզմին, արխաիկ հավատը դեպի աշխարհում ամեն բանի շնչավորվածությունը։

Անսպասելի, երբեմն պարադոքսալ միավորումը անհամատեղելի, առաջին հայացքից, իմաստային շարքերը բնորոշ են ոչ միայն կադրից դուրս տեքստին, այլ նաև մոնտաժային մասերին^[5]։ Օրինակ, մետրոյում ննջող ուղևորների դեմքերը համակցված ճապոնական կինոմակուլատուրայից վերցված տեսարանների հետ։ Ժամանակ առ ժամանակ ռեժիսորը խորասուզվում է լիրիկական շեղումների մեջ ինչպես հիչկոկյան «Գլխապտույտ» ֆիլմի հերոսների երթուղու կրկնությունը Սան Ֆրանցիսկոյի փողոցներով^[6]։

Համբավ խմբագրել

Մարկերի կողմից մշակված կինոակնարկի մոդելը մեծ պահանջարկ ստացավ հաջորդ սերունդների դոկումենտալիստների կողմից, հատկապես ամերիկյան (Էրրոլ Մորրիս, Մայքլ Մուր)^[7]։ «Առանց արևի» ֆիլմը ընդունված է համարել վավերագրական այդ ժանրի գագաթնակետը^[8]։ Քննադատ Սեմ Ադամսը Մարկերի ֆիլմը անվանել է «կինոի միջոցներով մտածելու ընթացքը պատկերելու ամենահաջողված փորձ»^[7]։

Պատմության մեջ լավագույն ֆիլմի համար քվեարկության ժամանակ 846 քննադատներ (Sight & Sound, 2012) «Առանց արևի» ֆիլմի համար տվել են նույնքան ձայներ, որքան Ռիդլի Սքոթի «Սայրի վազորդ» և Դեյվիդ Լինչի «Կապույտ թավիշ» ֆիլմերի համար^[9]։

2007 թվականին Մարկերի ֆիլմը թողարկվեց անգլերեն լեզվով (փոքր-ինչ տարբեր Ֆրանսիական օրիգինալից) DVD ֆորմատով Criterion Collection ընկերության կողմից («Թռիչքուղի» ֆիլմի հետ մեկ սկավառակի վրա)^[10]։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

↑ ^1,0 ^1,1 http://www.imdb.com/title/tt0084628/
↑ https://www.zweitausendeins.de/filmlexikon/?sucheNach=titel&wert=38630
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 http://www.imdb.com/title/tt0084628/fullcredits
↑ Статья Дж. Розенбаума
↑ Обзор М. Трофименкова
↑ Очерк Дж. Хобермана
↑ ^7,0 ^7,1 Рецензия Дэйва Кера в The New York Times
↑ «Sans Soleil | BFI | British Film Institute». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ սեպտեմբերի 5-ին. Վերցված է 2018 թ․ հոկտեմբերի 4-ին.
↑ «Sight & Sound 2012 critics top 250 films | BFI | British Film Institute». Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հոկտեմբերի 26-ին. Վերցված է 2018 թ․ հոկտեմբերի 4-ին.
↑ La Jetée/Sans Soleil - The Criterion Collection

Արտաքին հղումներ խմբագրել

Английский текст фильма-эссе
«Без солнца»(անգլ.) ֆիլմը Internet Movie Database կայքում
«Без солнца»(անգլ.) ֆիլմը Allmovie կայքում:

[_e7b64d9796d7ae59-1] 1,0 ^1,1 http://www.imdb.com/title/tt0084628/

[_d870ee55f3044783-2] ttps://www.zweitausendeins.de/filmlexikon/?sucheNach=titel&wert=38630

[_2c8aba13db4d3893-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 http://www.imdb.com/title/tt0084628/fullcredits

[4] Статья Дж. Розенбаума

[5] Обзор М. Трофименкова

[6] Очерк Дж. Хобермана

[nytimes-7] 7,0 ^7,1 Рецензия Дэйва Кера в The New York Times

[8] «Sans Soleil | BFI | British Film Institute». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ սեպտեմբերի 5-ին. Վերցված է 2018 թ․ հոկտեմբերի 4-ին.

[9] «Sight & Sound 2012 critics top 250 films | BFI | British Film Institute». Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հոկտեմբերի 26-ին. Վերցված է 2018 թ․ հոկտեմբերի 4-ին.

[10] La Jetée/Sans Soleil - The Criterion Collection

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

Առանց արևի ֆր.՝ Sans soleil

Երկիր	Ֆրանսիա
Ժանր	վավերագրական ֆիլմ^[1]
Թվական	հոկտեմբերի 28, 1983^[2] և 1983
Լեզու	ֆրանսերեն
Ռեժիսոր	Քրիս Մարկեր^[1]
Պրոդյուսեր	Քրիս Մարկեր
Սցենարի հեղինակ	Քրիս Մարկեր
Դերակատարներ	Ֆլորանս Դելե^[3], Արիել Դոմբալ^[3], Ռիյոկո Իկեդա^[3], Կիմ Նովակ^[3] և Ալեքսանդրա Սթյուարտ^[3]
Երաժշտություն	Քրիս Մարկեր
Մոնտաժ	Քրիս Մարկեր
Պատմվածքի վայր	Ճապոնիա
Նկարահանման վայր	Սան Ֆրանցիսկո, Իսլանդիա և Փարիզ
Տևողություն	100 րոպե և 103 րոպե