Ապարների ջրաթափանցություն

Ապարների ջրաթափանցություն, ապարների ջուր անցկացնելու հատկությունը։

Ապարների ջրաթափանցությունը կախված է

• ապարների ճեղքերի ու ծակոտիների չափերից ու բնույթից
• ջրի ճնշման մեծությունից։

Բացարձակ ջրամերժ ապարներ չկան, մեծ ճնշման դեպքում, երկրաբանական երկարատև ժամանակի ընթացքում բոլոր ապարներն էլ ջրաթափանց են։ Սակայն, այն ապարները, որոնց ծակոտիները շատ փոքր են, ընդունված է անվանել ջրամերժ։

Ապարների ջրաթափանցություն չափում

Ապարների ջրաթափանցությունը չափվում է ժամանակի միավորի ընթացքում ապարի միավոր ընդլայնական կտրվածքով անցնող ջրի շարժման արագությամբ և արտահայտվում է ծծանցման գործակցով (միավորներն են՝ սմ/վրկ, մ/օր ևն)։ Ծծանցման գործակիցը որոշվում է Դարսիի օրենքով՝ V = kl, որտեղ V-ն ծծանցման արագությունն Է, k–ն՝ ծծանցման գործակիցը, l-ը՝ ճնշման գրադիենտը, որը հավասար Է ճնշման անկման և ծծանցման ճանապարհի երկարության հարաբերությանը՝ h/l։

Տեսակներ

Ըստ ջրաթափանցության, ապարները բաժանվում են երեք խմբի

• ջրաթափանց (գլաքարեր, կոպիճ, ավազ)
• կիսաթափանց (լյոս, տորֆ)
• ջրամերժ (կավեր, զանգվածային բյուրեղային ապարներ ևն)։

Շերտավոր և թերթավոր, ապարները տարբեր ուղղություններով ունեն տարբեր ջրաթափանցություն։ Ծծանցման գործակիցը որոշվում է լաբորատոր և բնական պայմաններում, վերջին դեպքում հետազոտվում է ներծծումը շուրֆերում, կատարվում են փորձնական արտամղումներ հորատանցքերից և շուրֆերից։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 1, էջ 506)։