Աննա (վրաց թագուհի)
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Աննա (այլ կիրառումներ)
Աննա Մեգալ Կոմնեն (ապրիլի 6, 1357 կամ ապրիլի 6, 1357, Տրապիզոն, Տրապիզոնի կայսրություն - ոչ վաղ քան նոյեմբերի 30, 1406), վրաց թագուհի։
| Աննա Մեգալե Կոմնենե | |
|---|---|
| Ծնվել է | 1357 թվականի ապրիլի 6 |
| Ծննդավայր | Տրապիզոն |
| Մահացել է | 1406 |
| Քաղաքացիություն | .png){kind=small} Բյուզանդական կայսրություն |
| Կրոն | հույն օրթոդոքս |
| Ամուսին | Բագրատ 5-րդ |
| Ծնողներ | Ալեքսիոս 3-րդ արքա և Թեոդորա Կանտակուձենե |
| Երեխաներ | Կոնստանտին I[1], Ուլումիա Բատոնիշվիլի և Դավիթ Բագրատիոն[1] |
Բագրատ 5-րդ թագավորի երկրորդ կինը։ Վրաց Կոնստանտին 1-ինի մայրն է, ով 1407 թվականին թագադրվեց որպես արքա։
Աննան եղել է հունական Կոմնենոսներ արքայատոհմի անդամ, որը հիմնադրել է Իսահակ 1-ինը 1057 թվականին։
Ընտանիք և նշանադրություն խմբագրել
Աննան ծնվել է Տրապիզոնում 1357 թվականի ապրիլի 6-ին։ Նա Տրապիզոնի Ալոքսիոս 3-րդ արքայի և Թեոդորա Կանտակուձենեի դուստրն է[2]։ Նա ուներ երկու փոքր եղբայրներ՝ Բասիլը և Մանուելը, և երեք փոքր քույրեր՝ Էուդոկիան, Մարիան և ևս մեկը, ում անունը հայտնի չէ (նրանք երեքն էլ հետագայում ամուսնացել են մուսուլման Օգյուզ Թուրքի իշխանների հետ)։ Աննան նաև ունեցել է մեկ խորթ եղբայր՝ Անդրանիկոսը, ով ծնվել է Աննայի հոր ոչ պաշտոնական հարաբերություններից։
1362 թվականին Վրաստանից մի պատվիրակություն է ուղարկվում Կոստանդնուպոլիս, որ բանակցություններ վարի Աննայի հետ նշանված Անդրանիկոս Պալայոլոգոսի հետ, ով ավելի ուշ դարձավ Բյուզանդական Կայսրության թագավոր և կնքվեց Անդրանիկոս 4-րդ անունով[3]։ Անհայտ պատճառներով նշանադրությունը չեղյալ է համարվում, և Աննայի համար ուրիշ փեսացու է ընտրվում։
Աննան՝ Վրաստանի թագուհի խմբագրել
1367 թվականին 10 տարեկան և 2 ամսական տարիքում[4] Աննան դարձավ Բագրատ 5-րդ թագավորի երկրորդ կինը, ով նաև հայտնի էր որպես Բագրատ Մեծ։ Թագավորի առաջին կինը՝ Ելենան, մահացել էր մեկ տարի առաջ ժանտախտից՝ թողնելով երկու երեխաների։
1369 թվականից հետո Աննան տղա է ունենում, ում կնքում են Կոնստանտին անունով, իսկ հետագայում նա կնքվում է որպես Կոնստանտին 1-ին։ Ըստ Կիրիլ Տումանովի՝ Աննան ուներ ևս երկու երեխա Բագրատից՝ Օլիմպիասը և Դավիթը[5][6]։
1386 թվականին Թբիլիսին պաշարվեց մոնղոլների կողմից, իսկ Աննան իր ամուսնու և երեխայի հետ աքսորվեց բանտ։ Ազատ արձակվելու համար Բագրատը համաձայնվեց դառնալ մուսուլման։ Նրանք ազատ արձակվեցին և քսանհազարանոց զորքի հետ ուղարկվեցին հետ՝ Վրաստան[7]։ Սակայն Գեորգի թագավորը՝ Աննայի առաջին ամուսնության երեխան, ի վիճակի եղավ ամբողջովին ջախջախելու մոնղոլական բանակը և ազատ արձակեց թագուհուն գերությունից։ Վերջում նրանք հայտարարեցին, որ չեն ընդունել իսլամը։
Աննայի ամուսինը մահացավ 1393 թվականին, իսկ Աննան՝ 1406 թվականին։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 Lundy D. R. The Peerage
- ↑ Michael Panaretos, Chronicle, 22. Greek text in Original-Fragmente, Chroniken, Inschiften und anderes Materiale zur Geschichte des Kaiserthums Trapezunt, p.2; in Abhandlungen der historischen Classe der königlich bayerischen Akademie 4 (1844), abth. 1, p. 27; German translation, p. 55
- ↑ Panaretos, Chronicle, 32. Greek text in Original-Fragmente, pp. 30f; German translation, p. 59
- ↑ Anthony Bryer, Greeks and Turkmens: The Pontic Exception(չաշխատող հղում), p.148, ft.80, 141, published by Dumbarton Oaks, Trustees for Harvard University, retrieved 6 May 2010
- ↑ Cyril Toumanoff, "The Fifteenth-Century Bagratids and the Institution of Collegial Sovereignty in Georgia" Traditio, 7 (1949-1951), p. 171
- ↑ Toumanoff, "Fifteenth-Century Bagratids", p. 172
- ↑ Panaretos, Chronicle, 53. Greek text in Original-Fragmente, p. 39; German translation, p. 67