Անիծյալ օրեր

«Անիծյալ օրեր», ռուս գրող Իվան Ալեքսեևիչ Բունինի գիրքը, որը բովանդակում է հուշատետրի գրառումներ, որոնք հեղինակը կատարել է 1919-1920 թվականներին՝ Մոսկվայում և Օդեսսայում։

Անիծյալ օրեր ռուս.՝ Окаянные дни
Հեղինակ	Իվան Բունին
Տեսակ	գրավոր աշխատություն
Ժանր	օրագիր
Բնօրինակ լեզու	ռուսերեն
Ստեղծման տարեթիվ	1918
Նախորդ	Միտյայի սերը
Երկիր	Ֆրանսիա
Հրատարակիչ	Q118733261?
Հրատարակման տարեթիվ	1926

Հրատարակության պատմություն

Հատվածներն առաջին անգամ տպագրվել են 1925-1927 թվականներին՝ Փարիզի ռուս ներգաղթյալների «Վերածնունդ» («Возрождение») թերթում։

Բովանդակություն

«Անիծյալ օրերը» գեղարվեստական և փիլիսոփայական-հրապարակախոսական ստեղծագործություն է, որն արտացոլում է հեղափոխական դարաշրջանը և նրան հաջորդած քաղաքացիական պատերազմը։ Ճշգրտության շնորհիվ, որով Բունինին հաջողվել է նկարագրել այն ժամանակվա Ռուսաստանում տիրող ապրումները, մտորումները և աշխարհընկալումը, գիրքը պատմական մեծ հետաքրքրություն է ներկայացնում։ «Անիծյալ օրերն» օժտված է նաև Բունինի ողջ արվեստն ընկալելու կարևորությամբ, քանի որ արտացոլում է անցումային շրջան ինչպես կյանքում, այնպես էլ գրողի ստեղծագործական կյանքում։ Ստեղծագործության հիմքը կազմում է 1918 թվականին Մոսկվայում և 1919 թվականին Օդեսսայում ծավալված հեղափոխական դեպքերի փաստագրումը և իմաստավորումը Բունինի կողմից, որին ինքը ականատես է եղել։ Հեղափոխությունն ընդունելով որպես ազգային աղետ՝ Բունինը ծանր էր տանում Ռուսաստանում տեղի ունեցած իրադարձությունները, ինչով բացատրվում է ստեղծագործության մռայլ, ճնշված հնչերանգը։ Գալինա Անդրեևնան, որը մտերիմ հարաբերություններ ուներ Բունինի հետ, իր օրագրում գրել է.

Մթնշաղին Իվան Ալեքսեևիչը եկավ ինձ մոտ և տվեց իր «Անիծյալ օրերը»։ Ի՜նչ ծանր է այս օրագիրը։ Ինչ-որ առումով նա ճշմարիտ է. երբեմն ծանր է այդ զայրույթի, ցասման, կատաղության կուտակումը։ Կարճ արտահայտվեցի այդ ամենի մասին՝ բարկացավ։ Իհարկե, մեղավոր եմ։ Նա այդ ամենին տառապանքով է հասել, եղել է գիտակից հասակում, երբ գրել է այդ…

«Անիծյալ օրերի» էջերում Բունինը եռանդով, կատաղությամբ արտահայտում է իր ծայրահեղ մերժողական վերաբերմունքը բոլշևիկների և նրանց պարագլուխների՝ «Տրոցկու, Ձերժինսկու նկատմամբ… Ո՞վ է ավելի ստոր, արյունարբու»,-հռետորական հարց է բարձրացնում Բունինը։ Սակայն, չի կարելի «Անիծյալ օրերը» դիտարկել բացառապես բովանդակության, պրոբլեմատիկության տեսակետից՝ որպես սոսկ հռետորական բնույթի ստեղծագործություն։ Բունինի ստեղծագործությունն իր մեջ ներառում է ինչպես փաստագրական ժանրին բնորոշ գծեր, այնպես էլ վառ արտահայտված գեղարվեստական տարրեր։

Կինո

• «Արևային հարված» ֆիլմը (2014)՝ մասամբ ստեղծված «Անիծյալ օրեր» գրքի մոտիվներով։

Գրականություն

Шленская Г. М. Виктор Астафьев и Иван Бунин // Сибирские огни. — № 6. — 2008.
Литвинова В. И. Окаянные дни в жизни И. А. Бунина. — Абакан, 1995.