Անարխիստական ինտերնացիոնալ
«Անարխիստական ինտերնացիոնալ» (նաև՝ «Հակաավտորիտար ինտերնացիոնալ»[1], «Ֆեդերալիստական ինտերնացիոնալ»[2]), միջազգային անարխիստական ասոցիացիա, որը ձևավորվել է 1872 թվականի սեպտեմբերի 15-17-ին Առաջին Ինտերնացիոնալի պառակտումից հետո, որը տեղի է ունեցել Հաագայի կոնգրեսում 1872 թվականի սեպտեմբերի 2-7-ին[3]։
Նկարագրություն խմբագրել
Առաջին ինտերնացիոնալում ներքին ինտրիգների[4] արդյունքում նրանից դուրս մնացին հակաավտորիտար թևի առաջնորդներ Միխայիլ Բակունինը և Ջեյմս Գիլյոմը[5], ինչը պառակտում էր առաջացրել Ինտերնացիոնալում[3]։ Դրանից հետո Բակունինի համախոհները հավաքվել են կոնգրեսի Սեն Իմյեում (Շվեյցարիա), որտեղ ստեղծվել է Հակաավտորիտար ինտերնացիոնալը։
Շուտով ֆեդերացիաների մեծ մասը (իսպանական, իտալական, բելգիական, բրիտանական, հոլանդական, որը «հյուրընկալող» էր Հաագայում) միավորվեց Ֆեդերալիստական ինտերնացիոնալում։ Այս բոլոր երկրներում մարքսիստներին մնացել են փոքրամասնությունների մի քանի հատվածներ։ Ֆրանսիացիներն ու շվեյցարացիները բաժանվեցին. Մարքսիստները շարունակում էին մեծամասնություն ունենալ Ավստրիայում, Պորտուգալիայում և Դանիայում Գերմանիայում լասալյանները (որոնք նույնպես շուտով աջակցեցին հակաավտորիտար ինտերնացիոնալին) մնացին ավելի ուժեղ հոսանք, քան մարքսիզմը[6]։
Ճիշտ է, բելգիացիները, հոլանդացիները և բրիտանացիներն ավելի մոտ էին Մարքսի գաղափարներին, և պառակտումից անմիջապես հետո նրանք անցել են Ինտերնացիոնալի «բեկորին»[7]։
Սենթ Իմյեում ստեղծված հակաավտորիտար շարժումը հռչակել է հեղափոխական անարխիստական ծրագիր, որտեղ ասվում էր.
|
1. Քաղաքական իշխանության ոչնչացումը պրոլետարիատի առաջին պարտականությունն է։
2. Քաղաքական իշխանության ցանկացած կազմակերպություն, իբր ժամանակավոր և հեղափոխական այս կործանման համար, կարող է լինել միայն հերթական խաբեությունը և կդառնա նույնքան վտանգավոր պրոլետարիատի համար, որքան այսօր գոյություն ունեցող բոլոր կառավարությունները։ 3. Հրաժարվելով ցանկացած փոխզիջումից, սոցիալական հեղափոխություն իրականացնելու համար, բոլոր երկրների պրոլետարները պետք է բոլոր բուրժուական քաղաքականությունից դուրս հաստատեն հեղափոխական գործողությունների համերաշխություն[8]։ |
|
Դրանից հետո «Անարխիստական ինտերնացիոնալը» գոյություն է ունեցել ևս մի քանի տարի՝ հավաքելով չորս համագումար՝ Ժնևում (1873), Բրյուսելում (1874), Բեռնում (1876) և Վերվյեում (1877), որից հետո այն դադարեց գոյություն ունենալ[9]՝ դրանով իսկ մեկ տարի գոյատևելով Առաջին Ինտերնացիոնալի մարքսիստական մասը, որը 1876 թվականի հուլիսին լուծարել է նրանց ասոցիացիան[10]։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ Скирда А. Индивидуальная автономия и коллективная сила. Обзор либертарных идей и практик от Прудона до 1939 г. — Париж: ГРОМАДА, 2002. С. 43
- ↑ Шубин А. В. Социализм. «Золотой век» теории. — М.: Новое литературное обозрение, 2007. С. 342
- ↑ 3,0 3,1 Там же. С. 342
- ↑ Гильом Дж. Интернационал (воспоминания и материалы 1864—1878 гг.). Том I—II. — Пб.-М.: Голос Труда, 1922. С. 228—230, 292—293
- ↑ Шубин А. В. Социализм. «Золотой век» теории. С. 336—342
- ↑ Там же. С. 342-343
- ↑ Скирда А. Индивидуальная автономия и коллективная сила. С. 44
- ↑ Там же.
- ↑ Там же. С. 50.
- ↑ Шубин А. В. Социализм. «Золотой век» теории. С. 345.
Գրականություն խմբագրել
- «Интернационал анархистский» // Излучение плазмы — Исламский фронт спасения. — М. : Большая российская энциклопедия, 2008. — С. 446. — (Большая российская энциклопедия : [в 35 т.] / гл. ред. Ю. С. Осипов ; 2004—2017, т. 11). — ISBN 978-5-85270-342-2.(ռուս.)
- «Интернационал анархистский» // Ива — Италики. — М. : Советская энциклопедия, 1972. — С. 329. — (Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров ; 1969—1978, т. 10).(ռուս.)