Այծեղջյուր

Այծեղջյուր, կենդանակերպի համաստեղություն։ Նրա սիմվոլն է (Յունիկոդ #2651)։ Այծեղջյուրը 2-րդ դարում Պտղամեոսի նշած 48 համաստեղություններից է եղել, և ժամանակակից 88 համաստեղություններից է համարվում։ Այս նշանը համապատասխանում է խավարման 270°-300°, հաշված գարնանային հասարակածից։ Արևմտյան աստղագուշակով հաշվում են՝ արևը գտնվում է այդ նշանի տակ դեկտեմբերի 22-ից մինչև հունվարի 20-ը, իսկ վեդայականով՝ հունվարի 15-ից մինչև փետրվարի 14-ը։

Այծեղջյուր

Համաստեղություն
Այծեղջյուրի աստղերի ցանկ
Լատիներեն անվանում	Capricornus
Հապավում	Cap
Մասն է	Հարավային երկնային կիսագունդ
Հակում	−20
Մակերես	414 քառակուսի աստիճան
Հիմնական աստղեր	9, 13
Բայեր/Ֆլեմստիդ աստղեր	49
Ճանաչված մոլորակներով աստղեր	2
Պայծառ աստղեր	1
Մոտակա աստղեր	4
Ամենապայծառ աստղ	δ Cap (Deneb Algedi) (3.0մ)
Ամենամոտիկ աստղ	LP 816-060 (17.9 լտ)
Ասուպային հոսքեր	Alpha Capricornids Chi Capricornids Sigma Capricornids Tau Capricornids Capricorniden-Sagittariids
Հարևան համաստեղությունները	Ջրհոս Արծիվ Աղեղնավոր Մանրադիտակ Հարավային Ձուկ
Տեսանելի է +60° և −90°. լայնությունների միջև: Ամենատեսանելին է սեպտեմբեր ամսում ժամը 21:00-ին (երեկոյան 9-ին):

Դիցաբանություն

Հին հունական դիցաբանությունում այծեղջյուրը նույնացնում էին Ամաֆլեայի այծի հետ, որը կաթով կերակրել է մանկիկ Զևսին Կրետե կղզում։ Ի երախտագիտություն Զևսի համաստեղությունում վերափողվեց որպես բուժքույր։ Կա մեկ այլ վարկած ևս, անալոգային դիցաբանությունում այծեղջյուրը համարվում էր Պանի անտառի և որսի աստված, Դիոնեսի ուղեկիցը՝ ծնված այծի նման ոտքերով, մորուքով և կոտոշներով։ Պանը աստվածներին օգնել է մարտերում, մասնավորապես Զևսին՝ տիտանների դեմ պայքարին։ Աստծո օգնությունը վերածվել է համաստեղությունում։

Այծեղջյուրում է գտնվում M-30 գնդային աստղաբույլը։

Կոզլով Ալեքսանդր, ՌԴ բնական պաշարների և բնապահպանության նախարար

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Այծեղջյուր» հոդվածին։