Ահաբեկչության զոհերի հուշահամալիր
Ահաբեկչության զոհերի հուշահամալիր (եբրայերեն՝ אנדרטת חללי פעולות האיבה, Andartat Halalei Pe'ulot HaEiva, lit. "Monument to the Victims of Hostile Acts"[1]), հուշահամալիր ժամանակակից Իսրայելում և Իսրայելի նախապատմական հողում՝ նվիրված 1851 թվականից մինչև մեր օրեր ահաբեկչության հրեա և հրեա խաղաղ բնակչության զոհերին[2]։ Հուշահամալիրը ստեղծվել է 1998 թվականին Իսրայելի Պետական քաղաքացիական գերեզմանատանը Հերցլի լեռան վրա, Երուսաղեմ[1]։ Միևնույն ժամանակ, Յոմ Հազիկարոն՝ Իսրայելում հիշատակի օրը, պաշտոնապես վերանվանվել է Ահաբեկչության զոհերի և զինվորների հիշատակի օր[3]։
 | |
|---|---|
 | |
 | |
 | |
| Տեսակ | հուշարձան |
| Ստեղծում | 1998 |
| Բարձրություն | 3 մետր |
| Երկիր |  Իսրայել |
| Բնակավայր | Երուսաղեմ |
 Memorial to the Victims of Acts of Terror (Jerusalem) Վիքիպահեստում | |
Պատմություն խմբագրել
Հուշաhամալիրի ստեղծումն ինքնաբուխ զանգվածային շարժման արդյունք էր՝ ստիպելու Իսրայելի կառավարությանը հարգանքի տուրք մատուցել ահաբեկչության խաղաղ բնակիչ զոհերին, ճիշտ այնպես, ինչպես դա արվում է զինծառայողների նկատմամբ[3][4][5]։ Մինչև հուշահամալիրի ստեղծումը, հարազատների ընտանիքները տեղադրել են հուշահարձաններ ու հուշատախտակներ այն վայրերում, որտեղ տեղի են ունեցել ահաբեկչական գործողություններ[4]։ 1970-ական թվականներին կարողանալով կառավարությունից կենսաթոշակ ստանալ ահաբեկչության զոհերի ընտանիքների համար, քարոզարշավը լոբբինգ կազմակերպեց ահաբեկչության քաղաքացիական զոհերի հիշատակի արարողությունը ներառելու Հերցլի լեռան ռազմական գերեզմանատան պաշտոնական պետական հիշատակի օրվա արարողություններում։ Այս գաղափարին կտրականապես դեմ արտահայտվեցին ընկած զինվորների ընտանիքները, սակայն փոխզիջման հասան 2000 թվականին՝ ահաբեկչության զոհերի հիշատակի արարողությունն անցկացնել զոհված զինվորների արարողությունից երկու ժամ առաջ[4]։ Երկու արարողությունները տեղի են ունենում առանձին[6]։
Դիզայն խմբագրել
Քարե պատերի հերթականությամբ ստեղծված ահաբեկչության զոհերի հուշահամալիրը նախագծել են ճարտարապետներ Մոշե և Ռիտա Օրենները։ Այն կառուցվել է Ազգային ապահովագրական ինստիտուտի և Իսրայելի պաշտպանության նախարարության կողմից` Իսրայելի ահաբեկչության զոհերի ասոցիացիայի, ահաբեկչության զոհերի իրավական ներկայացուցիչների և նրանց ընտանիքների հետ համատեղ[1]։ Հուշարձանի դիզայնը նախատեսված է խորհրդանշելու «հրեա ժողովրդի դիմադրությունը նրանց, ովքեր ցանկանում են վերջ դնել իրենց գոյությանը»[7]։ Հուշահամալիրը տեղակայված է զինվորականների և Իսրայելի սպանված վարչապետ Իցհակ Ռաբինի գերեզմանի միջև[8]։
Քարե պատերի վրա ամրացված 78[2] սև մարմարե հուշատախտակներին[8] փորագրված են Իսրայելում ահաբեկչական հարձակումների հրեա և ոչ հրեա զոհերի անունները[7]։ Հուշատախտակները խմբավորված են ըստ հետևյալ ժամանակաշրջանների՝ 1851-1919, 1920-1929, 1930-1939, 1940-1947, 1947-1949, 1950-1959, 1960-1969, 1970-1979, 1980-1989, 1990-1999, 2000-2009, 2009 թվականի հոկտեմբերից մինչև այժմ[2]։ 1-60 հուշատախտակները, որոնք հավերժացնում են ահաբեկչության խաղաղ բնակիչ զոհերի հիշատակը, փորագրվել են 2006 թվականին Յոմ Հազիկարոնի նախօրեին։ 2000 թվականից հետո ահաբեկչության քաղաքացիական զոհերի հիշատակը հավերժացնող հուշատախտակները կփորագրվեն զոհերի ընտանիքների կողմից հաստատումից հետո[2]։
Հակասություններ խմբագրել
Ըստ իսրայելացի քաղաքագետ Մերոն Բենվենիցիի՝ հուշահամալիրն ավելի շատ հավաքական հիշողությունը վերափոխելու փորձ է, քան «ահաբեկչության զոհերի» ճշգրիտ ցանկը։ Օրինակ, զոհերից մեկը սպանվել է արաբների կողմից 1851 թվականին, երբ նա օսմանցիներին խնդրեց օսմանցի կառավարիչներին հեռանալ Երուսաղեմի հին քաղաքի տնից նախքան Հուրվա սինագոգի կառուցումը։ Մյուս մասը 1946 թվականին Դավիթ արքայի հյուրանոցի ահաբեկչության հետևանքով զոհված հրեաներն են։ «Թշնամական գործողությունների» հետևանքով զոհերին որոշում է Իսրայելի սոցիալական ապահովության գործակալության Ազգային ապահովագրական ինստիտուտը[8]։
Նամականիշ խմբագրել
Հուշարձանը պատկերված է 2003 թվականի փետրվարին թողարկված իսրայելական նամականիշի վրա[1]։
Ֆրանցիսկոսի այցելություն խմբագրել
2014 թվականի մայիսի 26-ին Մերձավոր Արևելք կատարած եռօրյա ուղևորության ընթացքում Հերցլի լեռ և Յադ Վաշեմ կատարած այցերի ժամանակ Հռոմի Պապ Ֆրանցիսկոսը համաձայնել է վարչապետ Բենյամին Նեթանյահուի առաջարկին այցելել ահաբեկչության զոհերի հուշարձանին, որտեղ Պապը շոշափել է հուշահամալիրի պատերը և աղոթել[9]։ Նեթանյահուն Հռոմի Պապին ցույց է տվել 1994 թվականին Բուենոս Այրեսում ահաբեկչական հարձակման 85 զոհերի համար տեղադրված հուշատախտակը[10]։
Պատկերասրահ խմբագրել
Տես նաև խմբագրել
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 «Monument for the Victims of Hostile Acts». boeliem.com. 2009 թ․ հունվարի 17. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ մայիսի 5-ին. Վերցված է 2013 թ․ հոկտեմբերի 15-ին.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 «Archived copy» האנדרטה לזכרם בהר הרצל [The Monument to Their Memory on Mount Herzl] (Hebrew). Memorial Site for Civilian Victims of Terror. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հուլիսի 12-ին. Վերցված է 2013 թ․ հոկտեմբերի 15-ին.
{{cite web}}: CS1 սպաս․ արխիվը պատճենվել է որպես վերնագիր (link) CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link) - ↑ 3,0 3,1 Norris, Jacob (2013). Land of Progress: Palestine in the Age of Colonial Development, 1905-1948. Oxford University Press. էջ 197. ISBN 0199669368.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Sivan, Emmanuel. "George Mosse and the Israeli Experience" in What History Tells: George L. Mosse and the Culture of Modern Europe, Stanley G. Payne, David J. Sorkin, and John S. Tortorice, eds. University of Wisconsin Press, 2004, pp. 253–254. 0299194132
- ↑ Cole, Leonard A. (2007). Terror: How Israel Has Coped and What America Can Learn. Indiana University Press. էջ 82. ISBN 0253000017.
- ↑ «Ceremonies». World Zionist Organization. 2013. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հոկտեմբերի 8-ին. Վերցված է 2013 թ․ հոկտեմբերի 16-ին.
- ↑ 7,0 7,1 «The Monument for Victims of Hostile Acts: Honor Inscribed In Stone». honormonument.org. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ դեկտեմբերի 16-ին. Վերցված է 2013 թ․ հոկտեմբերի 15-ին.
- ↑ 8,0 8,1 8,2 Benvenisti, Meron (2007). Son of the Cypresses: Memories, Reflections, and Regrets from a Political Life. University of California Press. էջեր 112–114. ISBN 0520930010.
- ↑ Sobelman, Batsheva; Chu, Henry (2014 թ․ մայիսի 26). «Pope Francis balances visits to Jewish, Muslim sites in Jerusalem». Los Angeles Times. Վերցված է 2014 թ․ մայիսի 27-ին.
- ↑ Rudoren, Jodi (2014 թ․ մայիսի 26). «Pope Lays Wreath at Tomb of Zionism's Founder». The New York Times. Վերցված է 2014 թ․ մայիսի 27-ին.
Արտաքին հղումներ խմբագրել
|
Վիքիպահեստ նախագծում կարող եք այս նյութի վերաբերյալ հավելյալ պատկերազարդում գտնել Ահաբեկչության զոհերի հուշահամալիր կատեգորիայում։ |