Վիտորիո Ալֆիերի (հունվարի 16, 1749(1749-01-16)[2][3][4][…], Աստի, Պիեմոնտ, Իտալիա[5][4][6][…] - հոկտեմբերի 8, 1803(1803-10-08)[2][3][4][…], Ֆլորենցիա, Էտրուրիայի թագավորություն[5][4][6][…]), իտալացի բանաստեղծ, թատերագիր։

Վիտորիո Ալֆիերի
իտալ.՝ Vittorio Alfieri[1]
Ծնվել էհունվարի 16, 1749(1749-01-16)[2][3][4][…]
ԾննդավայրԱստի, Պիեմոնտ, Իտալիա[5][4][6][…]
Վախճանվել էհոկտեմբերի 8, 1803(1803-10-08)[2][3][4][…] (54 տարեկան)
Վախճանի վայրՖլորենցիա, Էտրուրիայի թագավորություն[5][4][6][…]
ԳերեզմանՍանտա Կրոչե եկեղեցի[4][7][8]
Մասնագիտությունդրամատուրգ, բանաստեղծ, գրող, դերասան, թարգմանիչ, թատրոնի դերասան, փիլիսոփա, արվեստագետ և ազնվական
Լեզուիտալերեն[1]
ՔաղաքացիությունKingdom of Sardinia
Գրական ուղղություններկլասիցիզմ
Ուշագրավ աշխատանքներAgamemnon?, Antigone?, Saul? և Myrrha?
ԱնդամակցությունԹուրինի գիտությունների ակադեմիա[9]
Համատեղ ապրողPrincess Louise of Stolberg-Gedern?
Изображение автографа
Կայքfondazionealfieri.it
 Vittorio Alfieri Վիքիպահեստում

Կենսագրություն

խմբագրել

Ծնվել է հունվարի 16-ին, Աստի քաղաքում։ Ազգային կլասիցիստական ողբերգության հիմնադիր։ «Կլեոպատրա», «Անտիգոնե», «Ագամեմնոն», «Օրեստ», «Մարիա Ստյուարտ» ողբերգությունների թեման սերն է, ընտանիքը և սոցիալական պայքարը։

Ստեղծագործություններ

խմբագրել

1785-1792 թվականներին ապրել է Փարիզում, համակրել ֆրանսիական բուրժուական հեղափոխությանը։ Սակայն Յակոբինյան հեղաշրջումից հետո «Սիզոգալլո» (1799) պամֆլետների ժողովածուում հանդես է եկել դրա դեմ։ Գրականության մեջ մեծ ճանաչում է գտել «Աստիացի Ալֆիերի Վիտորիոյի կյանքը, որ գրել է ինքը» (1804, հայերեն հրատարակվել է 1873 թվականին) ինքնակենսագրական արձակ երկով։

Քնարական ստեղծագործություններում և դրամաներում Ալֆիերին ձգտել է վերականգնել Իտալիայի ազգային ոգին։ «Մեկը», «Քչերը», «Շատերը» կատակերգություններում ժողովրդին պայքարի է կոչել ընդդեմ բռնակալների։ Մահացել է հոկտեմբերի 8-ին, Ֆլորենցիայում։

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. 1,0 1,1 Λεξικό Νεοελληνικής Λογοτεχνίας (հուն.): Πρόσωπα, Έργα, Ρεύµατα, ΌροιΑθήνα: 2007. — P. 65. — ISBN 978-960-16-2237-8
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Fubini M. Dizionario Biografico degli Italiani (իտալ.) — 1960. — Vol. 2.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  4. 4,00 4,01 4,02 4,03 4,04 4,05 4,06 4,07 4,08 4,09 4,10 4,11 Roux P. d. Nouveau Dictionnaire des œuvres de tous les temps et tous les pays (ֆր.) — 2 — Éditions Robert Laffont, 1994. — Vol. 1. — P. 60. — ISBN 978-2-221-06888-5
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 Альфьери Витторио // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 6,5 Archivio Storico Ricordi — 1808.
  7. Альфиери (ռուս.) // Энциклопедический лексиконСПб.: 1835. — Т. 2. — С. 45—47.
  8. Альфиери, Витторио (ռուս.) // Энциклопедический словарь / под ред. И. Е. АндреевскийСПб.: Брокгауз — Ефрон, 1890. — Т. Iа. — С. 587—588.
  9. www.accademiadellescienze.it (իտալ.)

Գրականություն

խմբագրել
  • Альфиери В. Орест. Саул. Мирра. Брут Второй / Пер. с итальян. // Гольдони К. Комедии. Гоцци К. Сказки для театра. Альфьери В. Трагедии. — М., Художественная литература, 1971.
  • Гливенко И. И., Витторио Альфьери. Жизнь и произведения, т. 1, СПБ. 1912;
  • Дживелегов А. К. и Мокульский С. С., История западноевропейского театра, т. 2, М., 1957;
  • Де Санктис Ф., История итальянской литературы, т. 2, М., 1964;
  • Мокульский С. С., Итальянская литература…, М., 1966;
  • Реизов Б. Г., Итальянская литература XVIII в., [Л.], 1966:
  • Maier В., Alfieri, [Palermo], [1957]:
  • Bustico G., Bibliografia di V. Alfieri, 3 ed., interamente rifatta e continuata sino al 1926, Firenze, 1927;
  • Fabrizi A., Rassegna alfieriana (1961 — 67), «Lettere italiane», 1968, № 1.
  • Томашевский Н. Витторио Альфьери // Гольдони К. Комедии. Гоцци К. Сказки для театра. Альфьери В. Трагедии. — М., Художественная литература, 1971.
  • Стендаль. Рим, Неаполь и Флоренция. 1978.

Արտաքին հղումներ

խմբագրել
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Վիտորիո Ալֆիերի» հոդվածին։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 1, էջ 195