Ալեքսանդր Թալալյան

հայ մաթեմատիկոս
Վիքիպեդիայում կան հոդվածներ Թալալյան ազգանունով այլ մարդկանց մասին։

Ալեքսանդր Անդրանիկի Թալալյան (սեպտեմբերի 19, 1928(1928-09-19)[1][2], Գետք, Ալեքսանդրապոլի գավառ, Հայկական ԽՍՀ, ԱԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ[1][2] - օգոստոսի 9, 2016(2016-08-09), Երևան, Հայաստան[4]), հայ մաթեմատիկոս, ֆիզիկա-մաթեմատիկական գիտությունների դոկտոր (1962), պրոֆեսոր (1965), ՀՀ Գիտությունների Ազգային Ակադեմիայի ակադեմիկոս (1994, թղթակից անդամ՝ 1965)։ Հիմնական հետազոտությունների բնագավառներն են հարմոնիկ անալիզ, օրթոգոնալ և եռանկյունաչափական շարքեր։

Ալեքսանդր Թալալյան
Ծնվել էսեպտեմբերի 19, 1928(1928-09-19)[1][2]
Գետք, Ալեքսանդրապոլի գավառ, Հայկական ԽՍՀ, ԱԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ[1][2]
Մահացել էօգոստոսի 9, 2016(2016-08-09) (87 տարեկան)
Երևան, Հայաստան
Քաղաքացիություն ԽՍՀՄ և  Հայաստան
Մասնագիտությունմաթեմատիկոս
Հաստատություն(ներ)Երևանի պետական համալսարան, Հայաստանի ԳԱԱ մաթեմատիկայի ինստիտուտ[1] և Երևանի պետական համալսարան[1][2]
Պաշտոն(ներ)տնօրեն
ԱնդամակցությունՀՀ ԳԱԱ
Ալմա մատերԵրևանի պետական համալսարան (1951)[1], ՌԳԱ Ստեկլովի անվան մաթեմատիկական ինստիտուտ (1956) և ՌԳԱ Ստեկլովի անվան մաթեմատիկական ինստիտուտ[3]
Կոչումպրոֆեսոր[2] և ակադեմիկոս[2]
Գիտական աստիճանֆիզիկամաթեմատիկական գիտությունների դոկտոր[1][2] (1962)
Գիտական ղեկավարԴմիտրի Մենշով
Եղել է գիտական ղեկավարFeliks G. Harutyunyan?[3], Khazaros Khazaryan?[3], Henrik Musheghyan?[3], Robert Davtyan?[3], Norik Sinanyan?[3] և Sedrak Hovhannisyan?[3]
Հայտնի աշակերտներGegham Gevorkian?[3], Grigori A. Karagulyan?[3] և Martin Grigorian?[3]
Պարգևներ
Անանիա Շիրակացու մեդալ
ԿուսակցությունԽՄԿԿ[1]

Կենսագրություն

խմբագրել

Ծնվել է Շիրակի շրջանի Գետք գյուղում (Հայկական ԽՍՀ)։ 1946-1951 թվականներին սովորել է Երևանի պետական համալսարանի ֆիզիկայի և մաթեմատիկայի ֆակուլտետում։ 1952 թվականին, որպես ասպիրանտ ընդունվել է Վ. Ստեկլովի անվան մաթեմատիկական ինստիտուտ։ 1956 թվականին հայտնի ռուս մաթեմատիկոս Դ. Մենշովի ղեկավարությամբ պաշտպանել է թեկնածուական թեզը, որը վերաբերում էր օրթոգոնալ շարքերի զուգամիտությանը։ 1956 թվականից աշխատել է Հայաստանի Հանրապետության Գիտությունների Ազգային Ակադեմիայի մաթեմատիկայի ինստիտուտում։ 1991-1997 թթ. զբաղեցրել է ինստիտուտի տնօրենի պաշտոնը, 1971 թվականից ղեկավարել է Մաթեմատիկայի ինստիտուտի Իրական անալիզի բաժանմունքը։ 1966-1968, 1970-1973 և 1988-1991 թվականներին եղել է ԵՊՀ մաթեմատիկայի և մեխանիկայի ֆակուլտետի դեկան[5][6]։

Պարգևներ

խմբագրել

Անանիա Շիրակացու մեդալ, 2003

  • Представление измеримых функций рядами, 1960.
  • О системах, ряды по которым представляют функции классов, 1969.
  • Об аппроксимационных свойствах некоторых неполных систем, 1981.
  • О связи свойств полноты и безусловной сходимости для ортогональных систем , 1982.
  • О единственности кратных тригонометрических рядов, 1987.
  • О некоторых свойствах единственности кратных тригонометрических рядов и гармонических функций, 1988.
  • Некоторые вопросы единственности кратных рядов по системе Хаара и тригонометрической системе, 1989.

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 Հայկական սովետական հանրագիտարան (հայ.) / Վ. Համբարձումյան, Կ. ԽուդավերդյանՀայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 2,8 Հայկական համառոտ հանրագիտարան (հայ.)Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1990. — հատոր 2.
  3. 3,00 3,01 3,02 3,03 3,04 3,05 3,06 3,07 3,08 3,09 Mathematics Genealogy Project — 1997.
  4. 168.am. «Մահացել է ակադեմիկոս Ալեքսանդր Թալալյանը». 168 Ժամ. Վերցված է 2016 թ․ օգոստոսի 12-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ թվային անուններ: authors list (link)
  5. Armenia, National Academy of Sciences of. «National Academy of Sciences of Armenia». www.sci.am. Վերցված է 2016 թ․ հուլիսի 27-ին.
  6. Հայկական համառոտ հանրագիտարան, 1995։ Հ. 2:

Արտաքին հղումներ

խմբագրել
 Վիքիդարանն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ալեքսանդր Թալալյան» հոդվածին։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 4, էջ 124