Վիքիպեդիա

Ալդա Մերինի

իտալացի գրող, բանաստեղծ

Ալդա Մերինի (իտալ.՝ Alda Merini, մարտի 21, 1931(1931-03-21)[1][2][3][…], Միլան, Իտալիայի թագավորություն[4] - նոյեմբերի 1, 2009(2009-11-01)[5][1][2][…], Միլան, Իտալիա[4]), իտալացի գրող ու բանաստեղծ։

Ալդա Մերինի
Ծնվել էմարտի 21, 1931(1931-03-21)[1][2][3][…]
ԾննդավայրՄիլան, Իտալիայի թագավորություն[4]
Վախճանվել էնոյեմբերի 1, 2009(2009-11-01)[5][1][2][…] (78 տարեկան)
Վախճանի վայրՄիլան, Իտալիա[4]
ԳերեզմանՄիլանի մոնումենտալ գերեզմանատուն
Մասնագիտությունբանաստեղծուհի և գրող
Լեզուիտալերեն
Քաղաքացիություն Իտալիա և  Իտալիայի թագավորություն
Ստեղծագործական շրջան1953-2008
Պարգևներ
ԱմուսինEttore Carniti?[7]
ԱզգականներPierre Carniti?[7]
Կայքaldamerini.it
 Alda Merini Վիքիպահեստում
Ալդա Մերինին միլանյան սրճարանի մոտ, ուր հաճախ այցելում էր
Միլվան և Մերինին համերգի ժամանակ
Ալդա Մերինիի տապանաքարը, Միլանի մոնումենտալ գերեզմանատուն, 2015թ.

Կենսագրություն խմբագրել

Ծնվել է 1931 թվականի մարտի 21-ին, Միլանում, ապահովագրական գործակալի համեստ ընտանիքում, տան ամենափոքր զավակն էր։ Չի ստացել բարձրագույն կրթություն։ Վաղ հասակից սկսել է գրել և հրապարակվել։ Կրել է Ռիլկեի, Պիեռ Պաոլո Պազոլինիի, Սալվատորե Քվազիմոդոյի ազդեցությունը։

1947 թվականին ունեցել է հոգեկան հիվանդության առաջին բռնկումները, բուժվել է մի քանի հոգեբույժների մոտ։

1950 թվականին իր բանաստեղծությունները ներառվել են իտալական պոեզիայի անթոլոգիայում։ Ստացել է Էուջենիո Մոնտալեի, Սալվատորե Քվազիմոդոյի աջակցությունը։ Բանաստեղծությունների առաջին գիրքը՝ «Օրփեոսի ներկայությունը» լույս է ընծայվել 1953 թվականին, 1955 թվականին հաջորդել են ևս երկու գիրք։ 1964 թվականից սկսած տասներկու տարի անցկացրել է հոգեբուժական հիվանդանոցներում, ոչինչ չի գրել։ 1970 թվականի վերջերին սկսել է ստեղծագործել։ 1996 թվականին Դարիո Ֆոյի նախաձեռնությամբ և աջակցությամբ Ֆրանսիական ակադեմիայի[8] կողմից նրա թեկնածությունը առաջադրվել է Նոբելյան մրցանակի[9]։

2004 թվականից ունեցել է առողջական լուրջ խնդիրներ, և քանի որ ապրել է մենակության և աղքատության մեջ, մշտապես բուժվել է բազմաքանակ ընթերցողների ֆինանսական աջակցությամբ։ Մահացել է քաղցկեղից։

Գրքերը խմբագրել

  • La presenza di Orfeo, Schwarz, Milano, 1953.
  • Paura di Dio, All'Insegna del Pesce d'Oro, Milano, 1955.
  • Nozze romane, Schwarz, Milano, 1955.
  • La pazza della porta accanto, Bompiani, Milano, 1955.
  • Tu sei Pietro. Anno 1961, All'Insegna del Pesce d'Oro, Milano, 1962.
  • Destinati a morire. Poesie vecchie e nuove, Lalli, Poggibonsi, 1980.
  • Poesie, edizione privata, Milano 1981.
  • Le rime petrose, edizione privata, 1983.
  • Le satire della Ripa, Laboratorio Arti Visive, Taranto, 1983.
  • Le più belle poesie, edizione privata, 1983.
  • La Terra Santa, Scheiwiller, Milano, 1984 (премия Эудженио Монтале).
  • La Terra Santa e altre poesie, Lacaita, Manduria 1984.
  • L'altra verità. Diario di una diversa, Libri Scheiwiller, Milano, 1986.
  • Fogli bianchi. 23 inediti, Biblioteca Bartolini, Biblioteca Cominiana, Cittadella 1987.
  • Testamento, Crocetti Editore, Milano 1988.
  • Delirio amoroso, il melangolo, Genova 1989.
  • Le pietre, autoedizione, Milano 1989.
  • Balocchi e poesie, Tommaso Spaini, Belgioioso 1991.
  • Canzone dell'amore spento, Tommaso Spaini, Belgioioso 1991.
  • Il tormento delle figure, il melangolo, Genova 1990.
  • Delirio amoroso, il melangolo, Genova, 1990.
  • Le parole di Alda Merini, Stampa Alternativa, Roma, 1991.
  • Valzer, Tommaso Spaini, Belgioioso 1991.
  • Vuoto d'amore, Einaudi, Torino 1991.
  • 5 poesie, Biblioteca Comunale, Mariano Comense 1992.
  • Aforismi, Nuove Scritture, Milano 1992.
  • Cinque poesie, Mariano Comense, Biblioteca Comunale, 1992.
  • Ipotenusa d'amore, La Vita felice, Milano 1992.
  • La vita facile. Aforismi, Pulcinoelefante, Osnago 1992.
  • La palude di Manganelli o il monarca del re, La Vita felice, Milano 1992.
  • La vita felice: aforismi, Osnago, Pulcinoelefante, 1992.
  • La vita più facile: Aforismi, Osnago, Pulcinoelefante, 1992.
  • La presenza di Orfeo (Paura di Dio, Nozze Romane, Tu sei Pietro), Milano, Scheiwiller, 1993.
  • Le zolle d'acqua. Il mio naviglio, Montedit, Cernusco sul Naviglio (Milano), 1993.
  • Rime dantesche, Divulga, Crema, 1993.
  • Se gli angeli sono inquieti. Aforismi, Shakespeare and Company, Magreglio 1993.
  • Titano amori intorno, Milano, La Vita Felice, 1993.
  • Ulisse.Poesie, Divulga, Crema 1993.
  • 25 poesie autografe, La città del sole, Torino 1994.
  • Reato di vita. Autobiografia e poesia, Milano, Melusine, 1994.
  • Il fantasma e l'amore. Un monologo, tre poesie e... , La Vita Felice, Milano 1994.
  • Lettera ai figli LietoColle, Faloppio 1994.
  • Reato di vita. Autobiografia e poesia, Melusine, Milano 1994.
  • Ballate non pagate Einaudi, Torino 1995 (Վիարոջո մրցանակ).
  • Delirio amoroso. Un monologo di Licia Maglietta su testi di Alda Merini, Dante & Descartes, Napoli 1995.
  • Doppio bacio mortale, Lietocolle, Faloppio 1995; 2005; 2010.
  • La pazza della porta accanto, Bompiani, Milano 1995.
  • Lettera a Maurizio Costanzo, LietoColle, Faloppio 1995.
  • Sogno e poesia, La Vita Felice, Milano 1995.
  • La terra Santa. 1980-1987 (contiene Destinati a morire, La Terra Santa, Le Satire della Ripa, Le rime petrose, Fogli bianchi), Libri Scheiwiller, Milano 1996.
  • La vita facile. Sillabario, Bompiani, Milano 1996.
  • Refusi, Vittorio Zanetto, Montichiari 1996.
  • Un'anima indocile. Parole e poesie, La vita Felice, Milano 1996; 2006.
  • Aforismi, Milano, Pulcinoelefante, 1996.
  • La pazza della porta accanto, Milano, Mondadori, 1996.
  • La Terra Santa: (Destinati a morire, La Terra Santa, Le satire della Ripa, Le rime petrose, Fogli bianchi) 1980-987, Milano, Scheiwiller, 1996.
  • Un poeta rimanga sempre solo, Scheiwiller, Milano 1996.
  • Immagini a voce, Motorola, 1996
  • Aforismi, Pulcinoelefante, Osnago 1997.
  • Curva di fuga, edizioni dell'Ariete, Crema 1997.
  • Il dono. Due poesie e una incisione all'acquaforte, edizioni dell'Ariete, Crema 1997.
  • Ape Regina, Amiata Records, ARNR 2597, Firenze 1997.
  • L'altra verità. Diario di una diversa, Milano, Rizzoli, 1997.
  • La volpe e il sipario. Poesie d'amore, Legnago, Girardi, 1997.
  • Le più belle poesie di Alda Merini, Milano, La Vita Felice, 1997.
  • Orazioni piccole, Edizioni dell'Ariete, Crema 1997.
  • Ringrazio sempre chi mi dà ragione. Aforismi, Stampa Alternativa, Roma 1997.
  • Salmi della gelosia, edizioni dell'Ariete, Crema 1997.
  • 57 poesie, Milano, Mondadori, 1998.
  • Alda Merini & Enrico Baj. quattro poesie inedite, Giorgio Upiglio Grafica Uno, Milano 1998.
  • Eternamente vivo, L'Incisione, Corbetta 1998.
  • Favole, Orazioni, Salmi, La Libraria, Soncino 1998.
  • Fiore di poesia (1951-1997) Torino, Einaudi, 1998
  • Ladri di destini, edizioni dell'Ariete, Crema 1998.
  • Lettere a un racconto. Prose lunghe e brevi, Rizzoli, Milano 1998.
  • Aforismi e magie, Rizzoli, Milano 1999.
  • Figli e addii, F. Soldini, Novazzano 1999.
  • Il ladro Giuseppe. Racconti degli anni Sessanta, Libri Scheiwiller, Milano 1999.
  • La poesia luogo del nulla. Poesia e parole con Chicca Gagliardo e Guido Spaini, Piero Manni, Lecce 1999.
  • L'uovo di Saffo. Alda Merini e Enrico Baj, Proposte d'Arte Colophon, Belluno 1999.
  • L'intima morte della parola, Manni, Lecce 1999.
  • Le ceneri di Dante: con una bugia sulle ceneri, Osnago, Pulcinoelefante, 1999.
  • Vacanze 1999, Ballabo Clift, Torino 1999.
  • L'anima innamorata, Frassinelli, Milano 2000; 2007.
  • Sogno e poesia, L'incisione, Milano 2000.
  • Due epitaffi e un testamento, Osnago, Pulcinoelefante, 2000.
  • Vanità amorose, Sottoscala, Bellinzona 2000.
  • Vanni aveva mani lievi, Nino Aragno, Torino 2000.
  • Le poesie di Alda Merini, Milano, La Vita Felice, 2000.
  • Tre aforismi, Osnago, Pulcinoelefante, 2000.
  • Amore, Osnago, Pulcinoelefante, 2000.
  • Corpo d'amore. Un incontro con Gesù, Frassinelli, Milano 2001.
  • Requiem, LietoColle, Faloppio 2001.
  • Amore di carta, Lo Sciamano, Milano 2002.
  • Folle, folle, folle d'amore per te. Poesie per giovani innamorati, Salani, Milano 2002.
  • Gufo, Fabrizio Mugnaini per Luna e Gufo, Scandicci 2002.
  • Il maglio del poeta, Manni, Lecce 2002.
  • Magnificat. Un incontro con Maria, Frassinelli, Milano 2002.
  • Maledizioni d'amore, Acquaviva delle Fonti, Acquaviva, 2002.
  • Il paradiso, Osnago, Pulcinoelefante, 2002.
  • Anima, Osnago, Pulcinoelefante, 2002.
  • Ora che vedi Dio, Osnago, Pulcinoelefante, 2002.
  • Un aforisma, Osnago, Pulcinoelefante, 2002.
  • La vita, Osnago, Pulcinoelefante, 2002.
  • Una poesia, Osnago, Pulcinoelefante, 2002.
  • Invettive d'amore e altri versi, Torino, Einaudi, 2002.
  • Oggi come ieri, Dialogo Libri, Olgiate Comasco 2002.
  • Clinica dell'abbandono, Einaudi, Torino 2003, 2004.
  • Des Cartes (Descartes), Vicolo del Pavone, Piacenza 2003.
  • Dopo tutto anche tu, San Marco dei Giustiniani, Genova 2003.
  • La carne degli angeli, Frassinelli, Milano 2003, 2007.
  • Più bella della poesia è stata la mia vita, Torino, Einaudi, 2003.
  • Delirio Amoroso, Genova, Il Nuovo Melangolo, 2003.
  • Alla tua salute, amore mio: poesie, aforismi, Acquaviva delle Fonti, Acquaviva, 2003
  • Poema di Pasqua, Acquaviva delle Fonti, Acquaviva, 2003.
  • Il mascalzone veronese, Acquaviva delle Fonti, Acquaviva, 2003
  • Lettere d'amore di due poetesse, Dialogo libri, Olgiate Comasco 2003.
  • Writing-in-children, LietoColle, Faloppio 2003.
  • Carro d'amore, Lo Sciamano, Milano 2004.
  • Le briglie d'oro. Poesie per Marina 1984-2004, Libri Scheiwiller, Milano 2004.
  • Lettere ai bambini, LietoColle, Faloppio 2004.
  • El Disaster, Acquaviva delle Fonti, Acquaviva, 2004.
  • La volpe e il sipario. Poesie d'amore, Milano, Rizzoli, 2004.
  • La voce di Alda Merini. La dismisura dell'anima. Audiolibro. Milano, Crocetti, 2004.
  • Poema della Croce, Frassinelli, Milano 2004.
  • Sono nata il 21 a primavera, Milva canta Merini, Milano, Nar international, 2004.
  • Poema della croce, Alda Merini e Giovanni Nuti, Milano, Sagapò, 2005.
  • Amleto di carta, Quaderni di Orfeo, Milano 2005.
  • Il diavolo è rosso, Il ragazzo innocuo, Milano 2005.
  • Nel cerchio di un pensiero. (Teatro per sola voce), Crocetti, Milano 2005.
  • Sono nata il ventuno a primavera. Diario e nuove poesie, Manni, Lecce 2005.
  • Uomini miei. Brandelli di un'autobiografia sentimentale, Frassinelli, Milano 2005.
  • Il Tavor, Acquaviva delle Fonti, Acquaviva, 2005
  • La presenza di Orfeo - La Terra Santa, Milano, Scheiwiller, 2005.
  • Io dormo sola, Acquaviva delle Fonti, Acquaviva, 2005
  • Figli e poesie, Acquaviva delle Fonti, Acquaviva, 2005.
  • La famosa altra verità, Acquaviva delle Fonti, Acquaviva, 2006.
  • L'altra verità diario di una diversa, Milano, Rizzoli, 2006.
  • Un segreto andare, Alberto Tallone Editore, Alpignano, 2006.
  • Lettere di Pasolini, Acquaviva delle Fonti, Acquaviva, 2006.
  • Cantico dei Vangeli, disegni di Elvio Marchionni, Frassinelli, Milano 2006.
  • Il tempo di una sigaretta, Terre Sommerse, 2006
  • Canto Milano, Manni, Lecce 2007.
  • Colpe di immagini. vita di un poeta nelle fotografie di Giuliano Crittini, Rizzoli, Milano 2007.
  • Francesco. Canto di una creatura, Frassinelli, Milano 2007.
  • La magia delle mani, fotografie di Giuliano Grittini, La Vita felice, Milano 2007.
  • La nera novella. (Umorismo nero), Rizzoli, Milano 2007.
  • Rasoi di seta. Giovanni Nuti canta Alda Merini, Sagapò (s.l.), 2007.
  • Antenate bestie da manicomio, Manni, Lecce 2008.
  • Mistica d'amore, Frassinelli, Milano 2008.
  • Lettere al dottor G, Frassinelli, 2008.
  • Sonetti d'amore e angeliche pene, LietoColle, Faloppio 2008.
  • Canzoni «'a guapparia», Gli amici, edizione privata, Taranto 2009.
  • Padre mio, Frassinelli, 2009.
  • Come polvere o vento, Manni, Lecce 2009. Pretesti, n. 384.
  • Eroticamente. Passione e riflessioni, LietoColle, Faloppio 2009.
  • Il carnevale della croce. Poesie religiose. Poesie d'amore, Einaudi, Torino 2009.
  • Le madri non cercano il paradiso, Albatros, Roma 2009.
  • Elettroshock. parole, poesie, racconti, aforismi, foto, Stampa Alternativa - Nuovi Equilibri, Viterbo 2010.
  • Nuove magie: aforismi inediti 2007-2009, Rizzoli, Milano 2010.
  • Una piccola ape furibonda, Giovanni Nuti canta Alda Merini, Milano, Sgapò, 2010.
  • Il suono dell'ombra. Poesie e prose 1953-2009, Mondadori, Milano, 2010.

Ճանաչում խմբագրել

2002 թվականին արժանացել է Իտալիայի Հանրապետության պատվո շքանշանի[10]. 2002 թվականին Դասսի մրցանակի։ 2004 թվականին հայտնի իտալացի երգչուհի Միլվան Մերինիի բանաստեղծությունների հիման վրա թողարկում է երաժշտական սկավառակ։ 2007 թվականին Մերինիին շնորհվել է Մեսսինյան համալսարանի պատվավոր դոկտորի կոչում[11]։ 2009 թվականին բանաստեղծուհու մասին նկարահանվել է վավերագրական ֆիլմ։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 FemBio տվյալների շտեմարան (գերմ.)
  3. ↑ 3,0 3,1 Babelio (ֆր.) — 2007.
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 Archivio Storico Ricordi — 1808.
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 http://www.repubblica.it/2009/11/sezioni/spettacoli_e_cultura/alda-merini/alda-merini/alda-merini.html
  6. ↑ Dettaglio decorato (իտալ.) — presidenza della Repubblica Italiana.
  7. ↑ 7,0 7,1 https://www.treccani.it/enciclopedia/alda-merini_(Dizionario-Biografico)
  8. ↑ française(չաշխատող հղում) Ֆրանսիական ակադեմիայի պաշտոնական կայք
  9. ↑ The Nobel Prize Medal for Literature Նոբելյան հիմնադրամի պաշտոնական կայք
  10. ↑ Ordine al Merito della Repubblica Italiana(իտալ.)
  11. ↑ [1] Արխիվացված 2016-07-27 Wayback Machine(իտալ.)

Արտաքին հղումներ խմբագրել

 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ալդա Մերինի» հոդվածին։
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Ալդա_Մերինի&oldid=8553959» էջից