Ալբեր Մեմմի
Ալբեր Մեմմի (ֆր.՝ Albert Memmi, դեկտեմբերի 15, 1920[1][2][3], Թունիս, Ֆրանսիա[2] - մայիսի 22, 2020[4][5][2][…], Փարիզի 4-րդ շրջան, Փարիզ[4][2]), ֆրանսիացի գրող և հասարակագետ։
Ալբեր Մեմմի արաբ․՝ ألبير ممي | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | դեկտեմբերի 15, 1920[1][2][3] |
| Ծննդավայր | Թունիս, Ֆրանսիա[2] |
| Վախճանվել է | մայիսի 22, 2020[4][5][2][…] (99 տարեկան) |
| Վախճանի վայր | Փարիզի 4-րդ շրջան, Փարիզ[4][2] |
| Մասնագիտություն | գրող և ակնարկագիր |
| Քաղաքացիություն |  Ֆրանսիա, .svg){kind=small} Թունիսի ֆրանսիական պրոտեկտորատ և  Թունիս |
| Կրթություն | Փարիզի համալսարան, Ալժիրի համալսարան և Carnot Lyceum of Tunis? |
| Գրական ուղղություններ | Պրոգրեսիվիզմ և postcolonialism? |
| Անդամակցություն | Արտաքին գիտությունների ակադեմիա |
| Աշխատավայր | Բարձրագույն հետազոտությունների գործնական դպրոց |
| Պարգևներ | |
| Ամուսին | Germaine Memmi? |
 Albert Memmi Վիքիպահեստում | |
Կենսագրություն խմբագրել
Ծնվել է Ֆրանսուա Մեմմիի և Մարգարիտա Սարֆատիի սեֆարդական ծագմամբ ընտանիքում, որում հաղորդակցվում էին ֆրանսերենով և արաբերենի հրեա-թունիսյան բարբառով։ Ավարտել է Թունիսի Կարնո լիցեյը, այնուհետև սովորել է Ալժիրի համալսարանում և Սորբոնում։ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ կռվել է «Ազատ Ֆրանսիա» դեգոլևյան զորամասերում, եղել է գերի գերմանացիների մոտ, փախել է աշխատանքային ճամբարից։
1953-1957 թթ․ գլխավորում էր Թունիսի Հոգեբանության կենտրոնը, աջակցություն է ցուցաբերել Ալժիրի անկախության համար։ 1953 թվականին հրատարակել է առաջին վեպը՝ «Աղե աշտարակը» (ֆր.՝ La statue de sel) Ալբեր Կամյուի նախաբանով։ Դա ինքնակենսագրական ստեղծագործություն է, որը քննադատում է թունիսյան ընտանիքի նահապետական նիստուկացը, հնացած ավանդույթներն ու նախապաշարմունքները։ Ինչպես և հաջորդ վեպը, «Ագարը» (ֆր.՝ Agar, 1955), արտացոլում է հյուսիսաֆրիկյան հրեաների հետաքրքրությունը եվրոպական քաղաքակրթության արժեքներով և դրա հիասթափությունը։
1957 թվականին հրատարակվեց նրա ավելի հայտնի հասարակագիտական տրակտատը՝ «Գաղութատիրության դիմանկարը գաղութարարի դիմանկարի ֆոնին», (ֆր.՝ Portrait du colonisé, précédé du portrait du colonisateur, բառացի «Գաղութատիրության դիմանկարը, որին նախորդում է գաղութարար դիմանկարը»), Ժան Պոլ Սարտրի նախաբանոով։
Էսսեն մեծ դեր է խաղացել Աֆրիկայում ազգային-ազատագրական պայքարի ծավալման համար և հաճախ այն կապվում է Ֆրանց Ֆանոնայի («Քաղցածների և ստրուկների ամբողջ աշխարհը», «Սև մաշկ, սպիտակ դիմակներ») և Էմե Սեզերի («Ճառ գաղութատիրության մասին») աշխատանքների հետ։ Այս աշխատանքի շարունակությունն է համարվում 2004 թվականին հայտնված «Արաբա-մահմեդակնների և ոմանց ապագաղութայնացումը» գիրքը (ֆր.՝ Portrait du décolonisé arabo-musulman et de quelques autres, 2006 թվականի անգլերեն թարգմանությամբ «Ապագաղութացումը և ապագաղութացվածները»)։
1959 թվականից Փարիզում աշխատել է Գիտահետազոտությունների ազգային կենտրոնում, ուսուցանել է Սորբոնում։ 1966 թվականից՝ Փարիզի համալսարանի պրոֆեսոր է։ PEN կազմակերպության ֆրանսիական մասնաճյուղի փոխնախագահ է(1976-1979)։ Փարիզում Հյուսիսային Աֆրիկայի մշակութային հետազոտության կենտրոնի ղեկավար է։
Մեմմիի գեղարվեստական և հանրային շատ ստեղծագոծություններ նվիրված են հյուսիսաֆրիկյան և եվրոպական քաղաքակրթությունների, հրեաների և արաբների փոխներգործությանը։ Մեմմին՝ հայտնի «Հյուսիսաֆրիկյան գրողների անթոլոգիայի» կազմողն ու (1964) և «Հյուսիսային Աֆրիկայի ֆրանսալեզու գրողներ» համառոտ շարադրանքի հեղինակն է (1985)։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
- ↑ 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 Fichier des personnes décédées
- ↑ 3,0 3,1 Who's Who in France (ֆր.) — Paris: 1953. — ISSN 0083-9531; 2275-0908
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 Décès d'Albert Memmi
- ↑ 5,0 5,1 5,2 https://www.jpost.com/diaspora/albert-memmi-influential-french-jewish-author-dies-at-99-629654
- ↑ http://www.limag.com/new/index.php?inc=schaut&numaut=00009795&go=Rechercher&aff=ok
Արտաքին հղումներ խմբագրել
- Ալբեր Մեմմի՝ հոդվածը Հրեական էլեկտրոնային հանրագիտարանում