Ալբերտ Սեյբին

Ալբերտ Սեյբին
Ծնվել է	օգոստոսի 26, 1906[…]
Ծննդավայր	Բելոստոկ, Գրոդնոյի նահանգ, Վիլնայի գլխավոր նահանգապետարան, Ռուսական կայսրություն
Մահացել է	մարտի 3, 1993[…] (86 տարեկան)
Մահվան վայր	Վաշինգտոն, Կոլումբիայի շրջան, ԱՄՆ
Մահվան պատճառ	Սրտային անբավարարություն
Քաղաքացիություն	ԱՄՆ և Ռուսական կայսրություն
Կրթություն	Նյու Յորքի համալսարան և Նյու Յորքի համալսարանի բժշկական ֆակուլտետ
Մասնագիտություն	վիրուսաբան, համալսարանի դասախոս, գյուտարար, ախտաբան, իմունաբան և համաճարակաբան
Աշխատավայր	Հարավային Կարոլինայի համալսարան և Ցինցինատիի համալսարան
Պաշտոն	նախագահ
Անդամակցություն	Սերբական գիտությունների և արվեստների ակադեմիա, Հունգարիայի գիտությունների ակադեմիա, Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա, Բելգիայի թագավորական բժշկական ակադեմիա և ԱՄՆ-ի Գիտությունների ազգային ակադեմիա
Պարգևներ	; կլինիկական բժշկական հետազոտությունների ոլորտում Լասկե-Դեբեյկի մրցանակ Ազատության մեդալ Հարգելի ամերիկացիներ շարք Ռոբերտ Կոխի անվան մրցանակ E. Mead Johnson Award? Բրազիլիայի համալսարանի պատվավոր դոկտորի կոչում Հովարդ Թեյլոր Ռիքեթսի պարգև և John Howland Award?
Կայք	sabin.org

Ալբերտ Սեյբին (անգլ.՝ Albert Bruce Sabin, օգոստոսի 26, 1906(1906-08-26)^[1]^[2]^[3]^[…], Բելոստոկ, Գրոդնոյի նահանգ, Վիլնայի գլխավոր նահանգապետարան, Ռուսական կայսրություն^[4] - մարտի 3, 1993(1993-03-03)^[1]^[2]^[3]^[…], Վաշինգտոն, Կոլումբիայի շրջան, ԱՄՆ), ամերիկացի բժիշկ-գիտնական, վիրուսաբան, պոլիոմիելիտի պատվաստանյութն ստեղծողը։

ԱՄՆ գիտությունների ազգային ակադեմիայի անդամ (1951)^[10]։

Կենսագրություն խմբագրել

Ծնվել է Բելոստոկում՝ Յակով Սապերսթայնի և Ցիլա Կրուգմանի հրեական ընտանիքում, որոնք 1921 թվականին գաղթել են ԱՄՆ։

Ավարտել է Նյու Ջերսիի միջնակարգ դպրոցը։ Դպրոցն ավարտելուց հետո Ալբերտի մեծահարուստ քեռին առաջարկել է վճարել ուսման ծախսերը՝ ատամնաբույժի մասնագիտությունը յուրացնելու պայմանով (նա պիտի շարունակեր ընտանեկան բիզնեսը)։

Տեղափոխվել է Նյու Յորք։ Ամերիկացի միկրոկենսաբան Պոլ դե Կրյուիի բեսթսելլեր «Մանրէների որսորդները» գրքով հետաքրքրվածությունը հանգեցրել է նրան, որ հակառակ իր քեռու պնդման, նա ընդունվել է Նյու Յորքի համալսարանի բժշկական դպրոց։

Ազգանունը փոխել է՝ դառնալով Սեյբին։

Գիտական գործունեություն խմբագրել

1931 թվականին ցույց է տվել, որ այդ ժամանակ մաշկի վրա արվող թեսթերը որևէ հիմնավորում չունեն։

Հիմնական բացահայտումներն արվել են Ցինցինատիի համալսարանի և Մանկական հոսպիտալի հետազոտական կենտրոնի հետ երկարամյա համագործակցության շնորհիվ։

Նախ հերքել է համընդհանուր ընդունված տեսակետն առ այն, որ պոլիմելիթի փոխանցումը լինում է օդակաթիլային եղանակով։ Ապացուցել է դրա աղիքային պատճառը։ Այուհետև կարողացել է ստանալ վարակի թույլ ձևերը, որոնք կարող էին երկարատև իմունիտետ առաջացնել։

1957 թվականին բերանային հակապոլիոմելիթային ատվաստումը հաջողությամբ անցել է փորձարկումը ԽՍՀՄ-ում, Չիլիում, Հոլանդիայում, Ճապոնիայում, ՄԵքսիկայում և Շվեդիայում։ Երեք տարի անց թույլտվություն է ստացվել այն օգտագործել ԱՄՆ-ում։

Չի արտոնագրել իր պատվաստանյութերը, այլ պարզապես փոխանցել է դրանք Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպությանը՝ չօգտագործելով միլիարդ դոլարներ աշխատելու հնարավորությունը։ Դրա շնորհիվ անգամ ամենաաղքատ երկրները կարողացել են արտադրել պատվաստանյութը նվազագույն ծախսերով։ 1960-ական թվականների սկզբից Սեյբենի պատվաստանյութը փրկել է միլիոնավոր երեխաների կյանք ամբողջ աշխարհում։

Պարգևներ և ճանաչում խմբագրել

1941՝ E. Mead Johnson Award
1956՝ Հովարդ Թեյլոր Ռիքեթսի մրցանակ
1958՝ Ընդգրկվել է Polio Hall of Fame-ի մեջ
1962՝ Ռոբերտ Կոխի մրցանակ
1964՝ Ֆելտրինելլի մրցանակ [
1964՝ Բավարիայի «Վաստակի համար» շքանշան^[11]
1965՝ Լաքսեր Դեբեյկի մրցանակ՝ կլինիկական հետազոտությունների համար
1970՝ ԱՄՆ ազգային գիտական մեդալ
1974՝ John Howland Award
1986՝ Ազատության նախագահական մեդալ

Ծանոթագրություններ խմբագրել

Արտաքին հղումներ խմբագրել

Як TUТэйшыя змянялі свет. Альберт Сабін Արխիվացված 2009-01-25 Wayback Machine (բելառուս.)
Albert B. Sabin. 1906—1993 // A Biographical Memoir by Marguerite Rose Jiménez(անգլ.)

Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ալբերտ Սեյբին» հոդվածին։

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ալբերտ Սեյբին» հոդվածին։

[_e9e71ff52657e7c4-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Encyclopædia Britannica

[_fc4182bcd7d60100-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Who Named It?

[_0783f0562cb0123e-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)

[_b474e05c210c3073-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 https://www.sciencehistory.org/historical-profile/jonas-salk-and-albert-bruce-sabin

[_9790c834505b5831-5] ttps://laskerfoundation.org/award/clinical/

[_7acd0ca7a543f4c9-6] Robert Koch Award

[_37053d0b0a13369f-7] ttps://www.robert-koch-stiftung.de/index.php?article_id=15&clang=0

[_8be8e6dc45b1896b-8] ttps://biologicalsciences.uchicago.edu/lecture-series/ricketts

[_661e1b8ec084d7a1-9] ttps://www.aps1888.org/awards/#toggle-id-13

[10] Կաղապար:Us nas id

[11] Բավարիայի «Վաստակի համար» շքանշանի կայքը

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

Ալբերտ Սեյբին

Ծնվել է	օգոստոսի 26, 1906(1906-08-26)^[1]^[2]^[3]^[…]
Ծննդավայր	Բելոստոկ, Գրոդնոյի նահանգ, Վիլնայի գլխավոր նահանգապետարան, Ռուսական կայսրություն^[4]
Մահացել է	մարտի 3, 1993(1993-03-03)^[1]^[2]^[3]^[…] (86 տարեկան)
Մահվան վայր	Վաշինգտոն, Կոլումբիայի շրջան, ԱՄՆ
Մահվան պատճառ	Սրտային անբավարարություն
Քաղաքացիություն	ԱՄՆ և Ռուսական կայսրություն
Կրթություն	Նյու Յորքի համալսարան և Նյու Յորքի համալսարանի բժշկական ֆակուլտետ
Մասնագիտություն	վիրուսաբան, համալսարանի դասախոս, գյուտարար, ախտաբան, իմունաբան և համաճարակաբան
Աշխատավայր	Հարավային Կարոլինայի համալսարան և Ցինցինատիի համալսարան
Պաշտոն	նախագահ
Անդամակցություն	Սերբական գիտությունների և արվեստների ակադեմիա, Հունգարիայի գիտությունների ակադեմիա, Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա, Բելգիայի թագավորական բժշկական ակադեմիա և ԱՄՆ-ի Գիտությունների ազգային ակադեմիա
Պարգևներ	կլինիկական բժշկական հետազոտությունների ոլորտում Լասկե-Դեբեյկի մրցանակ ^[5] Ազատության մեդալ Հարգելի ամերիկացիներ շարք Ռոբերտ Կոխի անվան մրցանակ ^[6]^[7] E. Mead Johnson Award? Բրազիլիայի համալսարանի պատվավոր դոկտորի կոչում Հովարդ Թեյլոր Ռիքեթսի պարգև ^[8] և John Howland Award? ^[9]
Կայք	sabin.org