Ալաշկերտի գավառակ
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Ալաշկերտ (այլ կիրառումներ)
Ալաշկերտ, Թոփրակկալա, Վալաշկերտ, Վաղարշակերտ, գավառակ Արևմտյան Հայաստանում, Էրզրումի վիլայեթի Բայազետի գավառում, Ալաշկերտի հովտի կենտրոնական մասի հյուսիսային կողմում։ Ալաշկերտը եղել է Մեծ Հայքի Այրարատ աշխարհի բաղկացուցիչ մասը։ Կենտրոնը Ալաշկերտ քաղաքն էր։
| Գավառակ | |
|---|---|
| Ալաշկերտ | |
| Վարչական տարածք | Արևմտյան Հայաստան |
| Վիլայեթ | Էրզրումի վիլայեթ |
| Գավառ | Բայազետի գավառ |
| Այլ անվանումներ | Թոփրակկալա, Վալաշկերտ, Վաղարշակերտ |
| Պաշտոնական լեզու | Հայերեն |
| Ազգային կազմ | Հայեր (մինչև Մեծ եղեռնը), քրդեր |
| Կրոնական կազմ | Քրիստոնյա (մինչև Մեծ եղեռնը) |
| Տեղաբնականուն | ալաշկերտցի |
| Ժամային գոտի | UTC+3 |
Աշխարհագրություն խմբագրել
Ալաշկերտ գավառակը հյուսիսից շրջապատված է եղել Հայկական Պար լեռնաշղթայով, հարավում Ծաղկանց լեռներով։ Ունի արգավանդ հողատարածքներ և արագահոս գետեր։
Բնակչության կազմը խմբագրել
Բնակչությունն հիմնականում կազմված էր հայերից և քրդերից։ Ըստ Ա. Երիցյանի տվյալների 1876 թվականին Ալաշկերտ գավառն ունեցել է 70 գյուղ, իսկ ըստ ռուսական աղբյուրների՝ 104 գյուղ։
Գյուղատնտեսություն խմբագրել
Բնակչությունն հիմնականում զբաղվում էր անասնապահությամբ, երկրագործությամբ։ Հիմնականում մշակում էին հացահատիկային կուլտուրաներ, որի մեծ մասը վաճառում էին Բիթլիսի և Վանի բնակիչներին։
Հայաթափություն խմբագրել
Գավառակի բնակիչները 1829 և 1878 թվականներին գաղթել են Հարավային Կովկաս։ Մնացած հայությունը բնաջնջվել է 1914-1915 թվականներին։
Մշակութային արժեքներ խմբագրել
1903 թվականի դրությամբ Ալաշկերտի գավառակում կար Ս. Հովհաննես (Ուչքիլիսա) վանքը և 32 հայկական եկեղեցիներ[1]։
Տես նաև խմբագրել
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ «Հայաստանի և հարակից շրջանների տեղանունների բառարան», հտ 1, էջ 63
Աղբյուրներ խմբագրել
- «Հայաստանի և հարակից շրջանների տեղանունների բառարան» (5 հատորով), 1986-2001 թթ., Երևանի Համալսարանի հրատարակչություն