Ազգային աշխարհագրական կազմակերպություն

Ազգային աշխարհագրական կազմակերպություն;
	Կազմակերպության պատկերանիշը
Տեսակ	գիտական ընկերություն, կինոֆիլմերի արտադրության ընկերություն և հրատարակչություն
Երկիր	ԱՄՆ
Հապավում	ԱԱԿ
Հիմնադրված	Հունվարի 27, 1888
Իրավ. կարգավիճակ	Գործող
Նպատակներ	Ներշնչել մարդկանց մտածել մոլորակի մասին
Գլխադասային գրասենյակ	Վաշինգտոն, ԱՄՆ
Տեղագրություն	ԱՄՆ
Ղեկավար	Ջոն Ֆահեյ
Գործադիր տնօրեն	Գերի Կնել
Նախագահ	Գերի Կնել
Հիմնական մարմին	Հոգաբարձուների խորհուրդ
Կամավորներ	8000000
Հիմնադիր	Gardiner Greene Hubbard?, Frank Baker? և Charles J. Bell?
Պարգևներ	, Փիբոդի պարգև (2006), Փիբոդի պարգև (2012), Փիբոդի պարգև (1980), Փիբոդի պարգև (1986), Փիբոդի պարգև (1986), Փիբոդի պարգև (2012), Փիբոդի պարգև (2006), Փիբոդի պարգև (1980) և Դոկտոր Էրիխ Զալոմոնի անվան մրցանակ (1978)
Կայք	nationalgeographic.com
	38°54′18″ հս․. լ. 77°02′16″ ամ. ե.HGЯO

Ազգային աշխարհագրական կազմակերպություն(անգլ.՝ National Geographic Society (NGS)), աշխարհի ամենամեծ շահույթ չհետապնդող գիտական և կրթական կազմակերպություններից մեկը, որի գլխամասը գտնվում է Վաշինգտոնում, ԱՄՆ։ Նրա հետաքրքրության շրջանակներում է աշխարհագրությունը, բնագիտությունը և հնագիտությունը, միջավայրային ու պատմական պահպանման խթանումը, ինչպես նաև պատմության և աշխարհի մշակույթների ուսումնասիրությունը։ Կազմակերպության պատկերանիշը դիմանկարի դեղին շրջանակ է՝ ուղղանկյուն տեսքով, որը առկա է իր ամսագրերի առաջին էջին և հեռուստատեսային ալիքում։

ԱկնարկԽմբագրել

Սրճարանների պարուհին, Ալժիր, 1917 թ.-ի նկար ‹‹National Geographic›› ամսագրից

Ազգային աշխարհագրական կազմակերպությունը հիմնվել է 1888 թ.-ին, որպեսզի մեծացնի ու տարածի աշխարհագրության մասին գիտելիքները։ Նրա այժմյան նպատակն է ներշնչել մարդկանց մտածել մոլորակի մասին։ Կազմակերպությունը կառավարվում է հոգաբարձուների խորհրդի կողմից, որի 19 անդամների մեջ ներառված են գործարարներ, ուսուցիչներ, նախկին պաշտոնյաներ և բնապահպաններ։

Կազմակերպությունը աջակցում է գիտական հետազոտություններին։ Այն ունի նաև պաշտոնական ամսագիր՝ National Geographic, որը հրատարակվում է 38 լեզվով։ Այն տպագրում է նաև այլ ամսագրեր, գրքեր, դպրոցական պարագաներ, քարտեզներ և համացանցային ու ֆիլմային արտադրանք տարբեր լեզուներով բազմաթիվ քաղաքներում։ Կազմակերպության կրթական հիմնադրամը դրամաշնորհներ է տալիս կրթական ընկերություններին և անհատներին՝ աշխարհագրական կրթությունը զարգացնելու համար^[3]։ Հետազոտությունների ու ուսումնասիրությունների կոմիտեն տվել է ավելի քան 11000 դրամաշնորհ է տվել գիտական հետազոտությունների համար։

‹‹National Geographic››-ի տարատեսակ մեդիա միջոցները հասանելի են ավելի քան 500 մլն. մարդկանց ամսական^[4]։ ‹‹National Geographic››-ը ունի հասարակության համար բաց թանգարան Վաշինգտոնում, որտեղ գտնվում է նաև կազմակերպության գլխամասը։ Այն օգնել է մարդկանց ցույց տալ հայտնի ճանապարհորդող ցուցանմուշներ, ինչպիսիք են 2010 թ.-ի ‹‹Քինգ Տուտ›› ցուցադրությունը, որի ժամանակ ներկայացված էին Եգիպտական փարավոնի գերեզմանի իրերը, ‹‹Աֆղանստանի մշակութային գանձերը››, որը բացվել էր 2008 թ.-ին և եղել է այլ երկրներում 18 ամսով, ինչպես նաև չինական Տերակոտե բանակը Վաշինգտոնում 2009-2010 թթ.-ին։

‹‹National Geographic››-ը ունի մանրածախ խանութներ Վաշինգտոնում, Լոնդոնում, Սինգապուրում, Կուալա Լումպուրում, Մադրիդում, Անդորրայում, Պալմա դե Մայորկայում, Պանամայում և Սիդնեյում։

ՊատմությունԽմբագրել

Իտալացի ադմիրալ Էրնեստո Բուրզագլիին տրված պաշտոնական դիպլոմը, երբ նա անդամակցեց կազմակերպությանը 1928 թ.-ին

Ազգային աշխարհագրական կազմակերպությունը սկսել է գործել որպես գիտնականների և ճանապարհորդության մեջ հետաքրքրված հարուստ հովանավորների ակումբ^[5]։ 1888 թ.-ի հունվարի 13-ին 33 ուսումնասիրողներ ու գիտնականներ հավաքվեցին ‹‹Cosmos›› ակումբում, Վաշինգտոնի Լաֆայետ հրապարակում գտնվող մասնավոր ակումբում, որպեսզի ստեղծեն աշխարհագրական գիտելիքներով հետաքրքրված հասարակություն։ Կանոնադրությունը պատրաստելուց և կազմակերպության կառուցվածքը որոշելուց հետո ստեղծվեց Ազգային աշխարհագրական կազմակերպությունը՝ հունվարի 27-ին։ Գարդիներ Գրին Հուբարդը դարձավ առաջին նախագահը, իսկ իր որդին՝ Ալեքսանդր Բելլը հաջորդեց նրան 1897 թ.-ին։ 1899 թ.-ին Բելլի որդին՝ Ջիլբերտ Հովեյ Գրոսվենորը դարձավ ‹‹National Geographic›› ամսագրի գլխավոր խմբագիրը և ծառայեց կազմակերպությունում 55 տարի՝ մինչև 1954 թ.-ը, իսկ Գրոսվենորի ընտանիքի անդամները ունեցան կարևոր դերեր կազմակերպության մեջ։

Գրոսնովերն ու Բելլը մշակեցին կազմակերպության հաջողակ մարկետինգային գաղափարը և նկարների օգտագործումը որպես նյութը ներկայացնելու գլխավոր միջոց։ Ներկայումս գործադիր տնօրենն ու նախագահն է Գերի Կնելը, հոգաբարձուների խորհրդի ղեկավարն է Ջոն Ֆահեյը, գլխավոր խմբագիրը՝ Սյուզան Գոլդբերգը։ Ջիլբերտ Մելվիլ Գրոսնովերը, խորհրդի նախկին ղեկավարը, ստացել է Ազատության նախագահի մեդալ 2005 թ.-ին՝ աշխարհագրական կրթության մեջ ներդրման համար։ 2004 թ.-ին կազմակերպության գլխամասային շինությունը Վաշինգտոնում առաջիններից մեկն էր, որ ստացավ ‹‹Global Green USA››-ի կողմից ստացավ ‹‹կանաչ›› հավաստագիրը^[6]^[7]։ ‹‹National Geographic››-ը ստացել է նաև հեղինակավոր Աստուրի արքայազնի մրցանակը հաղորդակցության ու հումանիտար գիտությունների համար 2006 թ.-ի հոկտեմբերին Իսպանիայի Օվիեդո քաղաքում։

ՀիմնադիրներԽմբագրել

Գարդիներ Գրին Հուբարդը՝ առաջին նախագահը

Կազմակերպությունը հիմնել են 33 հիմնադիրներ^[8]՝

Ադոլֆուս Վաշինգտոն Գրիլի
Ալմոն Հարիս Թոմսոն
Արթուր Փաուել Դեվիս
Չարլզ Բելլ
Քլարենս Դութոն
Քլիվլենդ Էբ
Քլինթոն Հարթ Մերիամ
Էդվարդ Էվերետ Հայդեն
Ֆրենկ Բեյկեր
Գարդիներ Գրին Հուբարտ
Ջորջ Բրաուն Գուդ
Ջորջ Քենան
Ջորջ Վալաս Մելվիլ
Ջիլբերտ Թոմփսոն
Գրով Կառլ Ջիլբերտ
Հենրի Գանետ
Հենրի Վեթերբի Հենշոու
Հենրի Միտչել
Հերբերտ Գովերնոր Օգդեն
Իսրայել Ռասել
Ջեյմս Հովարդ Գոր
Ջեյմս Քլարկ Վելինգ
Ջոն Ռասել Բարտլետ
Ջոն Վեսլի Փաուել
Մարկուս Բեկեր
Օտո Հիլգարդ Թիթման
Ռոբերտ Մալդրոու II
Ռոջերս Բիրնի
Սեմուել Գանետ
Վիլարդ Դրեյկ Ջոնսոն
Վիլիամ Բրամվել Փաուել
Վիլիամ Դալ
Վինֆիլդ Սկոտ Սկլեյ

Արտաքին հղումներԽմբագրել

Պաշտոնական կայքեր

http://www.nationalgeographic.com Ազգային աշխարհագրական կազմակերպություն. պաշտոնական կայք
National Geographic Magazine Online
National Geographic for Kids
National Geographic News
National Geographic Photography
National Geographic Maps Archived 2011-08-30 at the Wayback Machine.
National Geographic Maps TOPO! Explorer
National Geographic Channel
National Geographic Traveler
National Geographic Museum
National Geographic Expeditions
National Geographic Education Foundation Archived 2017-03-23 at the Wayback Machine.

Հավելյալ աղբյուրներ

National Geographic Libraries & Information Services Archived 2010-07-30 at the Wayback Machine.
NGS Collectors Corner – ղեկավարվում է National Geographic-ի գրադարանի պահեստների կողմից
National Geographic YouTube-ի պաշտոնական ալիքը
National Geographic Animals

Նկարներ, քարտեզներ և այլ պատկերներ

Society's flag Archived 2016-05-19 at the Wayback Machine.

ԾանոթագրություններԽմբագրել

↑ Global Research Identifier Database — 2015.
↑ «National Geographic Press Room: Fact Sheet»։ National Geographic Society։ Վերցված է 2009, օգոստոսի 28
↑ «National Geographic Education Foundation»։ National Geographic Society։ Արխիվացված է օրիգինալից 2006-06-03-ին։ Վերցված է 2014-07-31
↑ «National Geographic Society»։ U.S. Department of State
↑ Site designed by Shannon Roberts (2007, ապրիլի 24)։ «National Geographic CEO Says Nonprofit's Mission is Bringing the World to Readers»։ Mccombs.utexas.edu։ Արխիվացված է օրիգինալից 2010-05-28-ին։ Վերցված է 2010, հունիսի 6
↑ «Արխիվացված պատճենը»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2006-11-14-ին։ Վերցված է 2014-07-31
↑ «Global Green»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2008-06-26-ին։ Վերցված է 2014-07-31
↑ «National Geographic founders»։ National Geographic Society։ Վերցված է 2014, հունվարի 9

ԳրականությունԽմբագրել

Poole Robert M. (2004)։ Explorers House: National Geographic and the World it Made։ Նյու Յորք: Penguin։ ISBN 1-59420-032-7

[_d62190d485a892cb-1] Global Research Identifier Database — 2015.

[facts-2] «National Geographic Press Room: Fact Sheet»։ National Geographic Society։ Վերցված է 2009, օգոստոսի 28

[ngef-3] «National Geographic Education Foundation»։ National Geographic Society։ Արխիվացված է օրիգինալից 2006-06-03-ին։ Վերցված է 2014-07-31

[statedept-4] «National Geographic Society»։ U.S. Department of State

[5] Site designed by Shannon Roberts (2007, ապրիլի 24)։ «National Geographic CEO Says Nonprofit's Mission is Bringing the World to Readers»։ Mccombs.utexas.edu։ Արխիվացված է օրիգինալից 2010-05-28-ին։ Վերցված է 2010, հունիսի 6

[6] «Արխիվացված պատճենը»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2006-11-14-ին։ Վերցված է 2014-07-31

[7] «Global Green»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2008-06-26-ին։ Վերցված է 2014-07-31

[8] «National Geographic founders»։ National Geographic Society։ Վերցված է 2014, հունվարի 9

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]