Աբբաս Միրզայի մզկիթ

մզկիթ

Աբբաս Միրզայի մզկիթ (պարս.՝ مسجد عباس میرزا), շիա իսլամական մզկիթ, որը գտնվել է Հայաստանի մայրաքաղաք Երևանում։ Հայտնի է եղել նաև Շահ Աբբասի մզկիթ ու Սարդարի մզկիթ անվանումներով։

Աբբաս Միրզայի մզկիթ
պարս.՝ مسجد عباس میرزا
Տեսակմզկիթ և գոյություն չունեցող շենք կամ կառույց
Երկիր Հայաստան
ՎարչատարածքԵրևան
Կառուցման սկիզբ1606
Կարգավիճակգոյություն չունի
Ճարտարապետություն
Ոճպարսկական ոճ
Քարտեզ
Քարտեզ

Կառուցվել է 1606 թվականին Շահ Աբբասի հրամանով։ Վերակառուցվել է Երևանի մեծ երկրաշարժից հետո։ Կրկին անգամ վերակառուցվել է 1807-1817 թվականներին, երբ Երևանի խանը Հուսեին Քաջարն էր, Պարսից թագաժառանգ ազգությամբ թուրք-քաջար Աբբաս Միրզայի հրամանով ու սրացել նրա անունը։

Մզկիթի գմբեթները արտաքինից պատված են կապտականաչավուն ապակով։ Նման ճարտարապետական ոճը բնորոշ է միայն պարսկական ճարտարապետությանը։ Ռուսների կողմից Երևանի գրավումից հետո Աբբաս Միրզայի մզկիթը ռուս զինվորների համար ծառայել է որպես զինանոց[1][2][3][4][5]։ 1901 թվականին կանգուն էր, սակայն ծայրահեղ խարխլված[6]։

Պատկերասրահ խմբագրել

Տես նաև խմբագրել

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. Chopin, Historical monuments of the Armenian oblast (Исторический памятник Армянской области), p. 867 (ռուս.)
  2. Ղևոնդ Ալիշան, (Այրարատ), էջ 311 (հայ.)
  3. Harry F.B. Lynch, Armenia, travels and studies, Volume 1, Longman, green and co., 1901, Harvard University, p. 283
  4. Երվանդ Շահազիզ, «Հին Երևան», էջեր 34—35, 182 (հայ.)
  5. Ադամ Ադամյանց, «Երևանի տեղագրություն», Երևան, 1889, էջեր 38-39
  6. Линч, Харри Финнис Блоссе (1910). Армения: путевые очерки и этюды X.Ф.Б. Линча (ռուսերեն). Изд. И.Е. Питоевъ.
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Աբբաս Միրզայի մզկիթ» հոդվածին։