SIMBAD (տվյալների բազա)
SIMBAD (անգլ.՝ Set of Identifications, Measurements, and Bibliography for Astronomical Data–«Նույնականացումների, չափումների և մատենագրությունների հավաքածու»), աստղագիտական այնպիսի մարմինների տվյալների դինամիկ բազա, որոնք գտնվում են արեգակնային համակարգից դուրս և ամեն օր թարմացվում են։ Ղեկավարվում է Ֆրանսիայի Ստրասբուրգ քաղաքում գտնվող Աստղագիտական տվյալների կենտրոնի կողմից։
SIMBAD–ի ստեղծման նպատակը իրենցից հետաքրքրություն ներկայացնող այն աստղագիտական մարմինների մասին տեղեկություններ տրամադրելն է, որոնք ուսումնասիրվել են գիտական հոդվածներում։ Տվյալների բազան իրենից ներկայացնում է մատենագրությունների հավաքածու, նաև հասանելի հիմնական ինֆորմացիաները, ինչպիսիք են օրինակ մարմնի բնույթը, նրա կոորդինատները, մագնիտուդները, սեփական շարժումները և պարալաքսը, արագությունը/կարմիր շեղումը, չափը, սպեկտրային կամ մորֆոլոգիական տեսակը, նաև գրականության մեջ տրված բազմաթիվ անուններ (նույնականացումներ)։
Ստրասբուրգի Աստղագիտական տվյալնեիի կենտրոնի թիմը նաև խաչաձև նույնականացումներ է կատարում` հիմնվելով մի քանի պարամետրերի համատեղելիության վրա` աստղագիտական հուսալի տվյալների սահմաններում[1]։
Ստեղծման պատմություն խմբագրել
SIMBAD–ը ստեղծվել է 1972 թվականին Աստղային նույնականացումների կատալոգի (անգլ.՝ Catalog of Stellar Identifications, CSI) և Մատենագրական աստղերի ինդեքսի (անգլ.՝ Bibliographic Star Index) միաձուլմամբ այն տեսքով, ինչպես գոյություն են ունեցել Մեդոնի համակարգչային կենտրոնում մինչև 1979 թվականին, իսկ այնուհետև ընդլայնվել են ուրիշ գիտական գրականության և այլ կատալոգներից ստացված լրացուցիչ աբյուրների տվյալների հաշվին։
Առաջին ինտերակտիվ օնլայն տարբերակը, որը հայտնի է որպես Տարբերակ 2, հասանելի է դարձել 1981 թվականին[2]։
Տարբերակ 3–ը թողարկվել է 1990 թվականին և գրվել է C ծրագրավորման լեզվով և աշխատում է Ստրասբուրգի աստղագիտական աստղադիտարանի Յունիքս կայաններում։
2006 թվականի աշնանը ստեղծվել է տվյալների բազայի չորրորդ տարբերակը, որը այժմ պահպանվում է PostgreSQL տվյալների բազաների կառավարման համակարգում, նաև ստեղծվել է օգնող ծրագիր, որի ծրագիրը ամբողջությամբ գրված է Ջավա ծրագրավորման լեզվով[3][1]։
2022 թվականի մայիսի 17–ի դրությամբ SIMBAD–ը պարունակել է 13 265 921 աստղագիտական մարմինների մասին տեղեկություն, որոնք ունեն 52 354 421 տարատեսակ նույնականացումներ, 404 351 մատենագրական հղումներ, հոդվածների աստղագիտական մարմինների 29 980 961 հղումներ և 15 093 հապավումներ, որոնք նկարագրված են SIMBAD–ի համար։
SIMBAD տվյալների բազայի պատվին է անվանվել (4692) SIMBAD (1983 VM7) աստղակերպը[4]։
Տես նաև խմբագրել
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 «What is SIMBAD?». SIMBAD. Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ հունվարի 12-ին. Վերցված է 2021 թ․ մայիսի 18-ին.
- ↑ Egret, D. (март 1983). «SIMBAD Story - a Description of the Database of the Strasbourg Stellar Data Center». Bulletin d'Information du Centre de Donnees Stellaires. 24: 109. Bibcode:1983BICDS..24..109E. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ հունվարի 9-ին. Վերցված է 2022 թ․ մայիսի 18-ին.
- ↑ «The SIMBAD astronomical database» (PDF). Astronomy & Astrophysics (143): 9-22. 1 апреля 2000. Արխիվացված (PDF) օրիգինալից 2022 թ․ հունվարի 20-ին. Վերցված է 2022 թ․ մայիսի 18-ին.
- ↑ Schmadel, Lutz D. (2003). «(4692) Simbad». Dictionary of Minor Planet Names – (4692) SIMBAD. Springer Berlin Heidelberg. էջ 404. doi:10.1007/978-3-540-29925-7_4607. ISBN 978-3-540-29925-7.
- ↑ «NASA Exoplanet Archive». NASA Exoplanet Science Institute. Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ մայիսի 13-ին. Վերցված է 2021 թ․ մայիսի 18-ին.
Արտաքին հղումներ խմբագրել
- SIMBADԱրխիվացված 2006-07-02 Wayback Machine(անգլ.)
- Веб-интерфейсԱրխիվացված 2020-06-15 Wayback Machine(անգլ.)