Ֆիլոֆրոսինե (արբանյակ)
Ֆիլոֆրոսինե (լատին․՝ Philophrosyne), Յուպիտերի անկանոն բնական արբանյակներից է, ունի հակադարձ շարժում։ Հայտնաբերվել է Հավայան համալսարանի աստղագետների խմբի կողմից, որը ղեկավարում են Սքոթ Շեփարդը և Դևիդ Ջուիտը, հայտնաբերման մասին հայտնվել է 2003 թվականին, սկզբում արբանյակը ստացել է S/2003 J 15 ժամանակավոր անվանումը, ինչպես նաև անվանվում է Յուպիտեր LVIII[1][3]:
.png) Աոեդե (Յուպիտեր LVIII, S/2003 J 15) Philophrosyne | |
|---|---|
| Հիմնական տվյալներ | |
| Հայտնաբերվել է | 6 փետրվար 2003[1] թ. (Սքոթ Շեփարդի կողմից) |
| Բացարձակ մեծություն (H) | 23,5[2] |
| Հեռավորությունը Յուպիտեր | 22 721 000 կմ[2] |
| Ուղեծրային տվյալներ | |
| Էքսցենտրիսիտետ | 0,0932[2] |
| Սիդերիկ պարբերություն | 699,676 օր[2] |
| Թեքվածություն | 141.813° (խավարածրի հարթության նկատմամբ) 141.776° (Յուպիտերի հասարակածի նկատմամբ)[2] |
| Ֆիզիկական հատկանիշներ | |
| Շառավիղ | ~1 կմ (ենթադրված) |
| Զանգված | ~1,1×1013 կգ (ենթադրված) |
| Միջին խտություն | 2,6 գ/սմ3 (ենթադրված) |
| Ալբեդո | 0,04 (ենթադրություն) |
| Մթնոլորտային տվյալներ | |
Ֆիլոֆրոսինեն ունի մոտ 2 կմ տրամագիծ, և պտտվում է Յուպիտերի շուրջ միջինում 22 721 000 միլիոն կմ հեռավորության վրա, 699,676 օրվա ընթացքում[1][2]։ Արբանյակի ուղեծրի թեքումը կազմում է 141.813° խավարածրի հարթության նկատմամբ (141.776° Յուպիտերի հասարակածի նկատմամբ), իսկ էքսցենտրիսիտետը 0,0932 է[1][2]։
Ֆիլոֆրոսինեն պատկանում է Պասիֆեի խմբին, որի արբանյակները ունեն հակադարձ շարժում, հեռավորությունը մոլորակից ընկնում է 22,8 - 24,7 գիգամետր միջակայքում, իսկ ուղեծրի թեքումը 144,5° - 158,3° միջակայքում։
Արբանյակը այլևս չէր դիտարկվել հայտնաբերման պահից, և երկար ժամանակ համարվում է կորսված[4][5][6][7], մինչև 2017 թվականը երբ այն վերստին հայտնաբերվեց[8]։
Արբանյակի անունը տրվել է 2019 թվականին, այն անվանվել է Հունական դիցաբանության կերպար Ֆիլոֆրոսինեի անունով, ով հանդիսանում էր Հեփեստոսի և Ագլայայի դուստրը և Զևսի թոռնուհին։ Անվանումը ընտրվել է Twitter-ում անցկացված քվեարկության արդյունքում[9][10][11]։
Տես նաև խմբագրել
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 IAUC 8116: Satellites of Jupiter and Saturn Արխիվացված 2006-05-05 Wayback Machine 2003 April (discovery)
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 Scott S. Sheppard's Moons of Jupiter page on Carnegie Science website
- ↑ MPEC 2003-G17: S/2003 J 15 2003 April (discovery and ephemeris)
- ↑ Beatty, Kelly (2012 թ․ ապրիլի 4). «Outer-Planet Moons Found — and Lost». www.skyandtelescope.com. Sky & Telescope. Վերցված է 2017 թ․ հունիսի 27-ին.
- ↑ Brozović, Marina; Jacobson, Robert A. (2017 թ․ մարտի 9). «The Orbits of Jupiter's Irregular Satellites». The Astronomical Journal. 153 (4). Bibcode:2017AJ....153..147B. doi:10.3847/1538-3881/aa5e4d.
{{cite journal}}: CS1 սպաս․ չպիտակված ազատ DOI (link) - ↑ Jacobson, B.; Brozović, M.; Gladman, B.; Alexandersen, M.; Nicholson, P. D.; Veillet, C. (2012 թ․ սեպտեմբերի 28). «Irregular Satellites of the Outer Planets: Orbital Uncertainties and Astrometric Recoveries in 2009–2011». The Astronomical Journal. 144 (5). Bibcode:2012AJ....144..132J. doi:10.1088/0004-6256/144/5/132. Վերցված է 2017 թ․ հունիսի 27-ին.
- ↑ Sheppard, Scott S. (2017). «New Moons of Jupiter Announced in 2017». home.dtm.ciw.edu. Վերցված է 2017 թ․ հունիսի 27-ին. «We likely have all of the lost moons in our new observations from 2017, but to link them back to the remaining lost 2003 objects requires more observations a year later to confirm the linkages, which will not happen until early 2018. ... There are likely a few more new moons as well in our 2017 observations, but we need to reobserve them in 2018 to determine which of the discoveries are new and which are lost 2003 moons.»
- ↑ Sheppard, Scott S. (2017). «Jupiter's Known Satellites». home.dtm.ciw.edu. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ մարտի 18-ին. Վերցված է 2017 թ․ օգոստոսի 10-ին.
- ↑ «Planet and Satellite Names and Discoverers». Astrogeology Research Program. Վերցված է 2019 թ․ օգոստոսի 27-ին.
- ↑ «Naming Contest for Newly-discovered Moons of Jupiter». www.iau.org. Վերցված է 2019 թ․ օգոստոսի 27-ին.
- ↑ «Public Contest Successfully Finds Names For Jupiter's New Moons». www.iau.org. Վերցված է 2019 թ․ օգոստոսի 27-ին.