«RioCard»-ը (Bilhete Único) խելացի քարտային համակարգ է, որն օգտագործվում է Բրազիլիայի Ռիո դե Ժանեյրո նահանգի տրանսպորտային համակարգում։ Քարտը անհպում է և օգտագործում է «MIFARE» տեխնոլոգիա։ Սա էլեկտրոնային վճարման ձև է, որը ստեղծվել և տարածվել է «Fetranspor»-ի կողմից՝ «Itaú» բանկի հետ համագործակցությամբ։ Դրա տեղադրումը համարվում էր Բրազիլիայի կապերի ամրապնդում Հասարակական տրանսպորտի բաց ստանդարտների դաշինքի (OSPT) հետ[1]։

2013 թվականի հոկտեմբերին Ռիո դե Ժանեյրոյում մեկնարկեց այս տոմսի փորձնական փորձարկումը, որը կգործարկվի սմարթֆոնների վրա՝ օգտագործելով մոտ դաշտային հաղորդակցության տեխնոլոգիան։ Փորձարկման համար ընտրվել են ավտոբուսների, գնացքների և լաստանավերի տոմսերի շուրջ 200 օգտվողներ, իսկ «Motorola Razr D3»-ը ոնթադրվում էր տեղադրել ընթերցող տերմինալից մի քանի դյույմ հեռավորության վրա։ Հետագայում օգտվողները կարող են ստուգել իրենց քարտի մնացորդը։ Նաև նախատեսվում էր կանխավճարել ուղեվարձը հեռախոսի միջոցով[2][3]։

Սովորական փոխադրում (Transporte Convencional) խմբագրել

Ստեղծված ուղևորների համար (տուն-աշխատանք-տուն), այս քարտը կարելի է պատվիրել ինտերնետով կամ անձամբ և այն անվճար է, նվազագույն համալրման արժեքը 40.00 բրազիլական ռեալ է (մոտ 17 ԱՄՆ դոլար[4]): Այս քարտը կարող է օգտագործվել ցանկացած տեսակի տրանսպորտի համար (ավտոբուս, լաստանավ, մետրո, գնացք), բայց կարող է օգտագործվել միայն մեկ անգամ մեկ ուղևորության համար, օրական առավելագույնը ութ անգամ։ Քարտի գումարի ավելացման հարցումները կարող են կատարվել միայն առցանց, «RioCard» խանութներում կամ «RioCard» բանկոմատներում։ Քարտի օգտագործումը սահմանափակվում է այն քաղաքով, որտեղ քարտը ակտիվացվել կամ օգտագործվել է առնվազն երեք անգամ վերջին 30 օրվա ընթացքում։

Արագ տրանզիտ (Transporte Rápido) խմբագրել

Այս քարտը նախատեսված է հազվադեպ երթուղիների կամ այն մարդկանց համար, ովքեր ցանկանում են ավելի արագ ձեռք բերել իրենց քարտը։ Այն վաճառվում է «Unibanco»-ի կետերում և կարելի է գնել միայն կանխիկով։ Այն կարող է համալրվել միայն 40 ռեալ կամ 80 ռեալ (մոտավորապես 17 ԱՄՆ դոլար կամ 34 ԱՄՆ դոլար[4]) ֆիքսված գումարով և չի կարող վերաբեռնվել. կրկին օգտագոծելու համար պետք է գնեն նոր քարտ, եթե մնացորդը զրոյական է կամ մնացած գումարը բավարար չէ փոխանցելու համար։ Այս քարտը նախատեսված է միայն ամենաէժան տրանսպորտում օգտագործելու համար։ Տրանսպորտի այլ տեսակների վրա օգտագործելը պահանջում է լրացուցիչ վճարում այլ եղանակով։ Այն կարող է օգտագործվել ցանկացած փոխադրամիջոցի համար (ավտոբուս, լաստանավ, մետրո, գնացք), բայց կարող է օգտագործվել միայն մեկ անգամ մեկ ուղևորության համար, առավելագույնը օրական ութ անգամ։

Էքսպրես (Expresso) խմբագրել

Այս դրամական քարտը նախատեսված է այն ուղևորների համար, ովքեր ցանկանում են ավելի շատ ճկունություն ունենալ իրենց տրանսպորտային տարբերակների համար։ Այն ընդունվում է ավտոբուսներում, լաստանավերում և «SuperVia» գնացքներում, սակայն մետրոյում այն ​​ընդունվում է միայն «RioCard»-ը (Bilhete Único) ակտիվացնելու դեպքում։ Էքսպրես քարտերը հասանելի են «Itaú»-ի խանութներում, բանկերում, դեղատներում և առցանց գնելու համար։ Քարտերը նախապես լցված են կամ 40 ռեալ կամ 80 ռեալ և կարող են կրկին առցանց ավելացվել զրոյական մնացորդով կամ փոխանցման անբավարար միջոցներով քարտին։ Այս քարտը նախատեսված է միայն ամենաէժան տրանսպորտում օգտագործելու համար։ Փոխադրման այլ եղանակներում օգտագործելը կպահանջի լրացուցիչ վճարում այլ եղանակ[5]։

Ինտեգրված (Integração) խմբագրել

 
Ինտեգրված ավտոբուս/մետրոյի գիծ Ռիո դե Ժանեյրո քաղաքում

Ստեղծված բացառապես այն ուղևորների համար, ովքեր ճանապարհորդում են բազմաթիվ ռեժիմներով և չունեն «RioCard»-ի այլ ձևեր, Ինտեգրված քարտը թույլ է տալիս միավորել տրանսպորտի մի քանի եղանակներ մեկ երթուղու մեջ։ Այս քարտը կարող է օգտագործվել մինչև երեք տեսակի փոխադրումների ժամանակ՝ հանելով միայն մեկ, ֆիքսված գինը։

Երթուղու տարբերակները ներառում են.

  • Ինտեգրված երթուղի A. ներքաղաքային երկաթուղի > Քաղաքային ավտոբուս Ռիո դե Ժանեյրոյում (ներքևի կայարաններից)
  • Ինտեգրված երթուղի AB. Կոկոտա լաստանավ > Քաղաքային ավտոբուս Ռիո դե Ժանեյրոյում (Կոկոտա կայարանից)
  • Ինտեգրված երթուղի AC. Նիտերոյի Ֆերրի > Քաղաքային ավտոբուս Ռիո դե Ժանեյրոյում (Նիտերոյի կայարանից)
  • Ինտեգրված երթուղի AD. ներքաղաքային երկաթուղի > ավտոբուս Բաիխադա Ֆլումինենսեյում (ստորև բերված կայարաններից)
  • Ինտեգրված ավտոբուս-ավտոբուս կապը դեպի Նիտերոյի. երկու ավտոբուսների օգտագործումը թույլատրվում է Նիտերոյի քաղաքում

Այս առաջարկի մեջ ներառված ավտոբուսային գծերը մեկնում են հետևյալ քաղաքներից՝ Կենտրոնական, Սան Կրիստովաո, Կասկադուրա, Մադուրեյրա, Մերկադաո դե Մադուրեյրա, Նովա Իգուասու, Բելֆորդ Ռոչո, Բանգու, Կամպո Գրանդե և Սանտա Կրուս։

Հատուկ ուղևորներ (Passe Especial) խմբագրել

  • Ուսանողներ` Ծառայությունը տրամադրվում է Ռիո դե Ժանեյրո քաղաքի հանրակրթական դպրոցների ուսանողներին (Ռիո քաղաքը ծառայություններ չի մատուցում այլ դպրոցներում ընդգրկված ուսանողներին), և քանի դեռ նրանք կրում են դպրոցական համազգեստ, քարտը թույլ է տալիս նրանց ճանապարհորդել անվճար։ Այս ծառայությունը կասեցվում է, երբ դպրոցը չի աշխատում, և երբ ուսանողները դադարում են գրանցվել։
  • Տարեց քաղաքացիներ` Ծառայությունը մատուցվում է տարեցներին (65 տարեկանից բարձր անձանց) առանց սահմանափակման, և նրանց ազատ անցման իրավունքը օրենքով սահմանված և պաշտպանված է։
  • Հաշմանդամներ` Ծառայությունն անվճար է տրամադրվում նաև քրոնիկական հիվանդություններ կամ ֆիզիկական հաշմանդամություն ունեցողներին։

Մեկ տոմս (Bilhete Único) Ռիո դե Ժանեյրո նահանգում խմբագրել

2009 թվականի դեկտեմբերի 29-ին թիվ 5628 օրենքով ստեղծվել է «Bilhete Único»-նը Ռիո դե Ժանեյրոյի քաղաքային շրջանում։ «Bilhete Único RJ»-ն[6] արժե 5,25 $ ռեալ (2,19 ԱՄՆ դոլար) և թույլ է տալիս գնորդին օգտագործել տրանսպորտի մինչև երկու տարբեր եղանակներ՝ ավտոբուս, ֆուրգոն, գնացք, լաստանավ կամ մետրո, երեք ժամվա ընթացքում, քանի դեռ դրանցից մեկը «ինտեգրված է» այլ քաղաքապետարանների հետ։ Այս ծրագրից շահավետ է նաև նրանց, ովքեր օգտագործում են միջքաղաքային տրանսպորտ, որն ավելի թանկ է, քան ստանդարտ ուղեվարձը։ «Bilhete Único RJ»-ը կարող է ներառվել «RioCard»-ի ցանկացած ձևի հետ։ Դուք կարող եք գնել «Bilhete Único RJ» ցանկացած գնացքի, մետրոյի և լաստանավի տոմսարկղից, ինչպես նաև «Fetranspor» և «Loja Virtual do Bilhete Único RJ» վաճառքի կետերում։ Այնուամենայնիվ, «Bilhete Único RJ»-ը չի կարող օգտագործվել անմիջապես գնելուց հետո։ Ակտիվացման համար անհրաժեշտ է օգտատիրոջ CPF-ի ստուգում, 48 ժամ այն միացնելուց առաջ։ Օդափոխվող ավտոբուսները ներառված չեն այս ծրագրում։

«Bilhete Único Carioca» (Կորիոկա Մեկ տոմս) խմբագրել

«Bilhete Único Carioca»-ն[7] առաջարկում է տոկոսադրույք, որը «ինտեգրում է» երկու քաղաքային ավտոբուսային գծերի օգտագործումը Ռիո դե Ժանեյրո քաղաքում։ Օգտագործողները կարող են երկու ժամվա ընթացքում նստել մինչև երկու քաղաքային ավտոբուս՝ 3,00 ռեալ (1,25 ԱՄՆ դոլար)։ Քարտը կարող է օգտագործվել Ռիո դե Ժանեյրո քաղաքի քաղաքային ավտոբուսային գծերում, որոնք շահագործում են «Internorte», «Intersul», «Transcarioca» և «Santa Cruz» ընկերությունները։ Օդափոխվող ավտոբուսները ներառված չեն այս ծրագրում։ Չինտեգրված ուղևորությունների համար քարտը կարող է օգտագործվել առանց սահմանափակման՝ հնարավորություն տալով օգտատիրոջը վճարել նույն մեքենայի տարբեր անցումների համար, իսկ սովորական ուղեվարձը կզեղչվի։ Այն կարող է օգտագործվել Ռիո դե Ժանեյրո նահանգի ցանկացած ավտոբուսային գծում՝ անկախ ուղեվարձի արժեքից։

«Bilhete Único Niterói» (մեկ տոմս Նիտերոյ ) խմբագրել

Համաձայն 2011 թվականին ընդունված 2851 օրենքի՝ «Bilhete Único Niterói»-ն[8] առաջարկում է զեղչված դրույքաչափ Նիտերոյ քաղաքում քաղաքային ավտոբուսների ինտեգրման համար։ Էլեկտրոնային քարտը թույլ է տալիս օգտատերերին երկու ժամվա ընթացքում նստել մինչև երկու քաղաքային ավտոբուս՝ 3,90 ռոալով (1,25 ԱՄՆ դոլար)։ Հետադարձ ուղևորությունները պետք է կատարվեն քարտի առաջին սկանավորումից առնվազն երկու ժամ հետո՝ զեղչված դրույքաչափից օգտվելու համար։ Այս քարտը կարելի է օգտագործել օրական միայն երկու անգամ։ 2012 թվականից այս ծրագրում ներառված են օդորակիչով ավտոբուսներ։ Եթե նույն ավտոբուսային գծում երկու անգամ անընդմեջ օգտագործվի, քարտից կգանձվի երկու սովորական ուղեվարձ։ Այժմ այն ընդունված է փոխադրման այլ եղանակներով, ներառյալ լաստանավը և Ռիո դե Ժանեյրոյի մետրոն։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. «RioCard TI Strengthens OSPT Alliance Position in Brazil». businesswire.com. 2014 թ․ հունիսի 23. Վերցված է 2015 թ․ մայիսի 15-ին.
  2. «Rio de Janeiro launches pilot for public transportation NFC ticketing with smartphones». gemalto.com. 2013 թ․ հոկտեմբերի 18. Վերցված է 2013 թ․ դեկտեմբերի 4-ին.
  3. «Rio de Janeiro launches pilot for public transportation NFC ticketing». www.rfid-ready.com. 2013 թ․ նոյեմբերի 11. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ սեպտեմբերի 24-ին. Վերցված է 2013 թ․ դեկտեմբերի 4-ին.
  4. 4,0 4,1 «Currency Calculator (Brazilian Real, US Dollar) - X-Rates». x-rates.com. Վերցված է 2015 թ․ մայիսի 15-ին.
  5. «RioCard Expresso». www.cartaoriocard.com.br. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ փետրվարի 28-ին. Վերցված է 2024 թ․ ապրիլի 25-ին.
  6. «Sobre o Cartão Bilhete Único Intermunicipal». cartaoriocard.com.br. Վերցված է 2015 թ․ մայիսի 15-ին.
  7. «Sobre o Cartão Bilhete Único de Carioca». cartaoriocard.com.br. Վերցված է 2015 թ․ մայիսի 15-ին.
  8. «Riocard Bilhete Unico». Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ փետրվարի 28-ին. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 22-ին.

Արտաքին հղումներ խմբագրել