Blik
Blik, բջջային վճարային համակարգ, որը գործարկվել է 2015 թվականի փետրվարի 9-ին[1] լեհական վեց բանկերի կողմից[2]։ Այն թույլ է տալիս սմարթֆոն օգտագործողներին անկանխիկ վճարումներ կատարել ստացիոնար և առցանց խանութներում, կանխիկացնել և կանխիկացնել բանկոմատներում, ինչպես նաև կատարել փոխանցումներ և չեկեր ստեղծել թվային կոդով[3]։ Համակարգը կառավարվում և մշակվում է Polski Standard Płatności (PSP) կողմից։
Blik | |
|---|---|
 | |
| Տեսակ | վճարային համակարգ |
| Հիմնադրված է | փետրվարի 9, 2015 |
| Երկիր |  Լեհաստան |
| Կայք | blik.com |
| Մասնակից է | European Mobile Payment Systems Association? |
Ըստ Լեհաստանի Ազգային բանկի տվյալների՝ 2019 թվականին BLIK գործարքների թիվը գերազանցել է լեհական ինտերնետում վճարային քարտերով կատարված գործարքների թիվը[4]։
Պատմություն խմբագրել
BLIK-ի սկիզբը է առել 2013 թվականին, երբ լեհական 6 բանկերը՝ Alior Bank, Bank Millennium, Bank Zachodni WBK, ING Bank Śląski, mBank և PKO Bank Polski, համաձայնագիր կնքեցին բջջային վճարումների միասնական համակարգ ստեղծելու մասին։ 2014 թվականի հունվարի 13-ին Polski Standard Płatności (PSP) ընկերությունը գրանցվեց պետական դատական ռեգիստրում (KRS), որը պետք է կառուցեր PKO BP էլեկտրոնային բանկային համակարգերի հիման վրա համակարգ[5]։ 2014 թվականին BLIK վճարային համակարգը գործարկելու Լեհաստանի Ազգային բանկի համաձայնությունը ստանալուց հետո այն սկսեց գործել 2015 թվականի փետրվարի 9-ին[6][7]։ Համակարգի ենթակառուցվածքի օպերատորը Ազգային քլիրինգային տունն է[8][9]։
2015 թվականի ապրիլից օգտվողները կարող են ստեղծել և փոխանցել այլ անձանց էլեկտրոնային անդորրագրեր, որոնք նույնականացվում են 9-նիշ կոդով։ Չեկը կարելի է կանխիկացնել ինչպես բանկոմատներից, այնպես էլ դրանով վճարելով այն կետերում, որոնք ընդունում են BLIK գործարքների այլ ուղիներ[10]։ Ստեղծված չեկը կարող է վավերականության ժամկետ ունենալ մի քանի րոպեից մինչև մի քանի տասնյակ ժամ։ Չեկից օգտվելու համար չեկը ստացողին անհրաժեշտ չէ ունենալ ինտերնետ հասանելիություն, բանկային քարտ կամ բանկային հաշիվ[11]։
2015 թվականի հոկտեմբերին ներդրվեց P2P վճարային ծառայություն՝ փոխանցումներ դեպի հեռախոս։ Սա հեշտացնում է արագ գումար ուղարկելն առանց ստացողի բանկային հաշիվը իմանալու, պարզապես անհրաժեշտ է իմանալ ստացողի հեռախոսահամարը[12]։
2015 թվականի դեկտեմբերին PSP-ն ներկայացրեց mPOS BLIK ծառայությունը[13]։ Գործարքը չի պահանջում POS-տերմինալ (սովորաբար հայտնի է որպես քարտ ընթերցող)։ Վաճառողի համար բավական է ծրագրային ապահովումը, օրինակ, հեռախոսով, որպեսզի ընդուներ BLIK վճարումները։
2018 թվականի դեկտեմբերին Mastercard-ը և PSP-ն հայտարարեցին, որ համագործակցում են BLIK-ը Լեհաստանից դուրս ներկայացնելու համար[14]։ Mastercard-ը պաշտոնապես դարձավ PSP-ի յոթերորդ բաժնետերը 2020 թվականի ապրիլին[15]։
2019 թվականի մարտին հասանելի դարձավ կանոնավոր վճարումներ կատարելու հնարավորությունը[16], որն ի սկզբանե իրականացվեց երկու բանկերում՝ ING Bank Śląski և Bank Pekao SA:
Լեհաստանի Ազգային բանկի տվյալներով՝ 2019 թվականի երրորդ եռամսյակում գրանցվել է 40 միլիոն BLIK գործարք՝ վճարային քարտերով 28 միլիոնի դիմաց[17]։
2021 թվականի հուլիսին Բանկ Millennium-ն իր հավելվածում հասանելի դարձրեց անհպում վճարումներ՝ օգտագործելով այսպես կոչված Blik C-ը[18], մինչև 2021 թվականի նոյեմբերն ծառայությունն արդեն հասանելի էր այլ բանկերի համար, որոնք PSP-ի բաժնետեր են[19]։ Blik C-ն հիմնված է Mastercard համակարգերի վրա։ Այսպիսով, Blik C-ի ոչ կոնտակտային ֆունկցիոնալությունը սահմանափակվում է կետերով, որոնք աջակցում են Mastercard PayPass քարտերով անհպում վճարումները։ Նույն պայմաններում Blik C-ն թույլ է տալիս վճարումներ կատարել արտասահմանում, արժույթի փոխարկումն իրականացվում է Mastercard-ի միջոցով։ Անկոնտակտ վճարումները գործում են անցանց և հասանելի են Android-ով և դրա ածանցյալ Harmony OS-ով աշխատող սարքերում։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ «424 miliony transakcji o wartości 57 miliardów zł w 2020 roku – BLIK pędzi coraz szybciej». Blik. Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ մայիսի 22-ին. Վերցված է 2022 թ․ մայիսի 22-ին.
- ↑ «Historia». Polski Standard Płatności. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ մայիսի 3. Վերցված է 2022 թ․ մայիսի 22-ին.
{{cite web}}: CS1 սպաս․ unfit URL (link) - ↑ «Generowanie i realizowanie 9-cyfrowych czeków BLIK w aplikacji IKO». PKO Bank Polski. Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ նոյեմբերի 28-ին. Վերցված է 2022 թ․ մայիսի 22-ին.
- ↑ «5 lat BLIKA – 353 mln transakcji o wartości 47 mld złotych, czas na ekspansję międzynarodową». Blik. Վերցված է 2022 թ․ մայիսի 22-ին.
- ↑ «Historia». Polski Standard Płatności. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ մայիսի 3. Վերցված է 2022 թ․ մայիսի 22-ին.
{{cite web}}: CS1 սպաս․ unfit URL (link) - ↑ «424 miliony transakcji o wartości 57 miliardów zł w 2020 roku – BLIK pędzi coraz szybciej». Blik. Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ մայիսի 22-ին. Վերցված է 2022 թ․ մայիսի 22-ին.
- ↑ «Polski Standard Płatności». Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ օգոստոսի 7. Վերցված է 2022 թ․ մայիսի 22-ին.
{{cite web}}: CS1 սպաս․ unfit URL (link) - ↑ «Były prezes PKO BP szybko znalazł nową pracę». TVN24 Biznes. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ հունիսի 10-ին. Վերցված է 2022 թ․ մայիսի 22-ին.
- ↑ «BLIK. Startuje Polski Standard Płatności». Forbes.pl. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ սեպտեմբերի 28-ին. Վերցված է 2022 թ․ մայիսի 22-ին.
- ↑ «Generowanie i realizowanie 9-cyfrowych czeków BLIK w aplikacji IKO». PKO Bank Polski. Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ նոյեմբերի 28-ին. Վերցված է 2022 թ․ մայիսի 22-ին.
- ↑ «Funkcje i zalety aplikacji IKO». Inteligo. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ փետրվարի 27-ին. Վերցված է 2018 թ․ հոկտեմբերի 5-ին.
- ↑ «BLIKIEM natychmiastowo przelejesz pieniądze na numer telefonu». PRNews.pl. Վերցված է 2018 թ․ ապրիլի 26-ին.(չաշխատող հղում)
- ↑ «mPOS BLIK – koniec terminali płatniczych?». AntyWeb. Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ օգոստոսի 3-ին. Վերցված է 2022 թ․ մայիսի 22-ին.
- ↑ «Mastercard i Polski Standard Płatności ogłaszają strategiczną współpracę». MasterCard Social Newsroom. Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ օգոստոսի 7-ին. Վերցված է 2022 թ․ մայիսի 22-ին.
- ↑ «Mastercard formalnie udziałowcem Polskiego Standardu Płatności». Blik. Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ մայիսի 22-ին. Վերցված է 2022 թ․ մայիսի 22-ին.
- ↑ «Płatności powtarzalne BLIK już dostępne – zmienią sposób opłacania usług». Blik. Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ մայիսի 22-ին. Վերցված է 2022 թ․ մայիսի 22-ին.
- ↑ «5 lat BLIKA – 353 mln transakcji o wartości 47 mld złotych, czas na ekspansję międzynarodową». Blik. Վերցված է 2022 թ․ մայիսի 22-ին.
- ↑ «Ruszył zbliżeniowy Blik. Pierwsi klienci Banku Millennium mogą już korzystać z tego rozwiązania». Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ նոյեմբերի 10-ին. Վերցված է 2022 թ․ մայիսի 22-ին.
- ↑ «Od dziś zbliżeniowy Blik w 6 bankach. Także w mBanku i Santanderze». Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ նոյեմբերի 10-ին. Վերցված է 2022 թ․ մայիսի 22-ին.