Օդանավերի տեխնիկական սպասարկում
Օդանավերի տեխնիկական սպասարկումը իրենից ներկայացնում է ինքնաթիռների տեխնիկական վիճակի պարբերական ստուգում, որը պետք է իրականացնեն ավիաընկերությունները կամ տեխսպասարկման ընկերությունները որոշակի ժամանակահատված կամ որոշակի թռիչքային ժամաքանակ անցնելուց հետո։ Տեխնիկական վիճակի ստուգումները լինում են մի քանի տեսակի՝ Transit check, Daily Check, Weekly check, A-check, B-check, C-check и D-check։ A-check և B-check ստուգումները ամենապարզ (թեթև) ստուգումներն են, իսկ С և D-check ստուգումները հանդիսանում են առավել ծանր տիպի տեխնիկական սպասարկման ձևեր։ Օդանավերի որոշ տեսակների համար տեխնիկական սպասարկման մեջ մտնող աշխատանքների ցանկը մշակվում է արտադրող գործարանի կողմից՝ ավիացիոն իշխանությունների և շահագործողների ներկայացուցիչների հետ միասին։ Առավել ժամանակակից օդանավերի համար միասնական կանոնակարգ չկա և շահագործողները պարտավոր են իրենք մշակել տեխնիկական սպասարկման ծրագիր կոնկրետ օդանավի համար՝ ելնելով շահագործման ներքին կանոնակարգերից, գործարանի առաջարկություններից և ավիացիոն իշխանությունների կարգադրություններից։ Տեխնիկական սպասարկման ձևերի կազմակերպմամբ այս դեպքում պետք է զբաղվի շահագործողը՝ կախված նրանից, թե տեխնիկական սպասարկման ինչ քաղաքականություն է նա վարում։ Օրինակ եթե ինքնաթիռը ցերեկը թռչում է, իսկ գիշերը պարապուրդի է մատնված, ապա ավելի նպատակահարմար է տեխնիկական սպասարկում իրականացնել գիշերը։ Քանի որ բազմաթիվ գործարաններ հրաժարվել են տեխնիկական սպասարկման ձևերի տառային համարակալումից, ապա շահագործողները կարող են իրենց ցանկությամբ անվանում տալ սպասարկման ձևերին, օրինակ՝ LMV - line maintenance visit, բայց որպես կանոն շատերն օգտագործում են ընդհանուր ընդունված համարակալումը։
Transit check խմբագրել
Transit check (Տրանզիտային ստուգում) - իրենից ներկայացնում է ինքնաթիռի տեխնիկական սպասարկման ամենապարզ ձևը։ Իրականացվում է օդանավի յուրաքանչյուր թռիչքից առաջ։
Daily Check խմբագրել
Daily Check (Ամենօրյա տեխնիկական սպասարկում) - իրենից ներկայացնում է օդանավի տեխնիկական վիճակի ամենօրյա ստուգում և պետք է իրականացվի յուրաքանչյուր 24 ժամը մեկ, բայց որոշ դեպքերում կարող է իրականացվել 36 ժամը մեկ։ Սովորաբար իրականացվում է գիշերը։
Weekly Check խմբագրել
Weekly Check (Ամենշաբաթյա տեխնիկական սպասարկում)- իրականացվում է մոտավորապես շաբաթը մեկ անգամ։ Կարող է իրականացվել ինչպես ցերեկը, այնպես էլ գիշերը։ Շինության (անգարի) պարտադիր առկայություն չի պահանջում։ Որպես կանոն իրականացվում է 3-4 ժամում։
A-check խմբագրել
A-check (Ա-չեք) — այս ստուգումն իրականացվում է մոտավորապես ամիսը մեկ անգամ կամ 500 ժամ թռիչքից հետո։ Ենթաձևերն են՝ А1, А2, А4, А8։ Որքան մեծ է թիվը, այնքան մեծ է աշխատանքների ծավալը։ A-check ստուգումը, որպես կանոն, իրականացվում է գիշերը օդանավակայանի անգարում։ Այս ստուգման բովանդակությունը կախված է ինքնաթիռի տեսակից, ցիկլերի քանակից (թռիչքի և վայրէջքների քանակը կոչվում է "ցիկլ") կամ վերջին ստուգման օրվանից հետո թռիչքի ժամանակից։ Ստուգումը կարող է հետաձգվել ավիաընկերության կողմից՝ կախված իրավիճակից։
B-check խմբագրել
B-check (Բի-չեք) — այս ստուգումն իրականացվում է մոտավորապես յուրաքանչյուր 3 ամիսը մեկ անգամ։ Որպես կանոն իրականացվում է գիշերը օդանավակայանի անգարում։
C-check խմբագրել
C-check (Սի-չեք) — տեխնիկական սպասարկման այս ձևը առավել բարդ է քան նախորդները և իրականացվում է յուրաքանչյուր 15-20 ամիսը մեկ կամ 4000 ժամ թռիչքից հետո։ Այս ստորաբաժանվում է С1, С2, С4, С6 и С8։ Այս ստուգման իրականացման համար պահանջվում է ինքնաթիռը որոշ ժամանակով շահագործումից հանել (մոտ 2 շաբաթ), ինչպես նաև անհրաժեշտ է մեծ տարածություն՝ այսինքն օդանավակայանի մեծ անգարում է իրականացվում։ Այս ստուգման ժամկետները կախված են բազմաթիվ գործոններից, մասնավորապես ինքնաթիռի տեսակից։
D-check խմբագրել
D-check (Դի-չեք) — սա ինքնաթիռի սպասարկման ամենածանր ձևն է։ Այս ստուգումն իրականացվում է մոտավորապես 12 տարին մեկ անգամ և տևում է 30-40 օր։ Այդ ընթացքում ստուգվում է ամբողջ ինքնաթիռը, նրա բոլոր հանգույցներն ու դետալները։ Այն հանգույցները, որոնք իրենց ռեսուրսը սպառել են, կամ ստուգում չեն անցել պարտադիր փոխարինվում են։ Օդանավի այս ստուգումը ավելի մեծ տարածք և ժամանակ, քան նախորդները և իրականացվում է համապատասխան տեխնիկական բազայում։
SV (Shop visit) խմբագրել
SV (Shop visit)– ինքնաթիռի գլխավոր շարժիչների տեխնիկական սպասարկման ծանր ձև է։ Միջին հաճախականությունը՝ 12000 ժամ թռիչքաժամանակ։