Քինոլին

քիմիական միացություն

Խինոլին, հետերոցիկլիկ օրգանական միացություն։ Հանդիսանում է լավ լուծիչ ծծմբի, ֆոսֆորի և օրգանական ներկանյութերի սինթեզի համար։ Վատ է լուծվում սառը ջրում, բայց լավ է լուծվում տաք ջրում և օրգանական լուծիչներում։

Քինոլին
Изображение химической структуры
Քիմիական բանաձևC₉H₇N
Ֆիզիկական հատկություններ
Ագրեգատային վիճակյուղոտ դեղնավուն հեղուկ
Մոլային զանգված2,1E−25 կիլոգրամ[1] գ/մոլ
Խտություն1,093 գ/սմ³ գ/սմ³
Իոնիզացման էներգիա1,4E−18 ջոուլ[2] կՋ/մոլ
Հալման ջերմաստիճան−15 °C[3] և −14,78 °C[2] °C
Եռման ջերմաստիճան237,1 °C և 237,16 °C[2] °C
Գոյացան էնթալպիա174,9 կՋ/մոլ կՋ/մոլ
Քիմիական հատկություններ
Դիպոլ մոմենտ7,6E−30 Կլ·մ[2]
Դասակարգում
CAS համար91-22-5
PubChem7047
EINECS համար202-051-6
SMILESC1=CC=C2C(=C1)C=CC=N2
ЕС202-051-6
RTECSVA9275000
ChEBI6780
Թունավորություն
Թունավորություն331 մգ/կգ
R-արժեքներR21, R22
S-արժեքներS26, S27, S28, S29, S30, S33, S35, S36
Եթե հատուկ նշված չէ, ապա բոլոր արժեքները բերված են ստանդարտ պայմանների համար (25 °C, 100 կՊա)

Խինոլինը[4] ունի բազմաթիվ ածանցյալներ, որոնք ունեն տարբեր կիրառություններ։ Խինոլինի ածանցյալները օգտագործվում են բժշկության մեջ (պլազմոցիդ, խինին

Պատմություն խմբագրել

1835 թվականին առաջին անգամ Ֆրիդլիբ Ֆերդինանդ Ռունգեն[5] էքստրակտել է խինոլին քարածխային դյութից։ Այս մեթոդը շարունակվում է գործածվել խինոլինի արդյունաբերական ստացման համար։

Սինթեզի մեթոդներ խմբագրել

  • Կոմբի մեթոդ

 

  • Դեբներ-Միլլերի մեթոդ

 

  • Ֆրիդլենդերի մեթոդ

 

  • Սկրաուպի մեթոդ

 

Ստրաուսի մեթոդի ենթադրվող մեխանիզմը

 

  • Գուլդ-Յակոբսի ռեակցիա

 

Թունավորություն խմբագրել

Կաթնասունների համար խինոլինի LD50 կազմում է մի քանի հարյուր մգ/կգ։

Տես նաև խմբագրել

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 QUINOLINE
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 David R. Lide, Jr. Basic laboratory and industrial chemicals: A CRC quick reference handbookCRC Press, 1993. — ISBN 978-0-8493-4498-5
  3. 3,0 3,1 Bradley J., Williams A. J., Andrew S.I.D. Lang Jean-Claude Bradley Open Melting Point Dataset // Figshare — 2014. — doi:10.6084/M9.FIGSHARE.1031637.V2
  4. http://www.chemicalland21.com/industrialchem/organic/QUINOLINE.htm
  5. «Quinoline». Encyclopædia Britannica. 1911.

Արտաքին հղումներ խմբագրել

 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Քինոլին» հոդվածին։