Տրիպսին, հիդրոլազների դասի ֆերմենտ, ճեղքում է պեպտիդները և սպիտակուցները (նաև էսթերները)։ Սինթեզվում է մարդու և կենդանիների ենթաստամոքսային գեղձում, ոչ ակտիվ նախաֆերմենտի՝ տրիպսինոգենի ձևով։ Ցուլի Տրիպսինի մոլեկուլը կազմված է 223 ամինաթթվային մնացորդից (մոլային զանգվածը՝ մոտ 24000)։ Ակտիվ կենտրոնում պարունակում է սերինի և հիստիդինի մնացորդներ։ Տրիպսինը ունակ է ենթաստամոքսային գեղձի բոլոր նախաֆերմենտներն ու ֆոսֆոլիպազը վերածելու ակտիվ ֆերմենտների և այսպիսով կարևորագույն տեղ է գրավում մարսողական ֆերմենտների շարքում։ Տրիպսինը ընտրողաբար ճեղքում է լիղին ու արգինին ամինաթթուների միջև եղած կաւղերը։ Տրիպսինի գործունեությունն ընկճվում է ֆոսֆորօրգանական միացություններով, որոշ մետաղներով ու ինհիբիտորներով։ Որոշ իոններ (Ca++, Mg++ և այլն) բարձրացնում են Տրիպսինի հիդրոլիտիկ ակտիվությունը։ Կաթնասուն կենդանիների տրիպսինին նման ֆերմենտներ հայտնաբերված են այլ ողնաշարավոր և անողնաշարավոր կենդանիների օրգանիզմներում, միկրոօրգանիզմներում և բարձրակարգ բույսերում։ Տրիպսինը օգտագործվում է բժշկության մեջ՝ վերքերի, այրվածքների, թրոմբոզների, մարսողական համակարգի հիվանդությունների բուժման համար։

Տրիպսին
Տեսակֆերմենտների խումբ կամ դաս
Ենթադասserine endopeptidase?[1] և մարսողության ֆերմենտներ
Բնորոշիչներ
ՖՀ համար3.4.21.4
CAS համար9002-07-7
Տվյալներ
IntEnzIntEnz կայքում
BRENDABRENDA կայքում
ExPASyNiceZyme կայքում
KEGGKEGG կայքում
MetaCycմետաբոլիզմ
PRIAMPRIAM կայքում
Protein Data BankRCSB PDB PDBj PDBe PDBsum
Գենի օնտոլոգիաAmiGO / EGO
Տրիպսին
Տեսակֆերմենտների խումբ կամ դաս
Ենթադասserine endopeptidase?[1] և մարսողության ֆերմենտներ
Բնորոշիչներ
PfamPF00089
InterProIPR001254
SMARTSM00020
PROSITEPDOC00124
MEROPSS1
SCOP1c2g
SUPERFAMILY1c2g
CDDcd00190

Ծանոթագրություններ խմբագրել

 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Տրիպսին» հոդվածին։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից։