Տիտանի (Ⅳ) քլորիդ

քիմիական միացություն

Տիտանի (Ⅳ) քլորիդը (տիտանի տետրաքլորիդ, տետրաքլորտիտան)՝ օդում ծխացող, անգույն, շարժուն, թափանցիկ հեղուկ է։ Քիﬕական բանաձևն է՝ TiCl₄։ Տիտանի մանրադիսպերս տետրաքլորիդը ջրի գոլորշիների հետ առաջացնում է թանձր ծուխ և գրգռիչ ազդեցություն է թողնում մաշկի վրա, այդ պատճառով այն Առաջին համաշխարհային պատերազﬕ ժամանակ օգտագործվել է որպես ծխագոյացուցիչ և քիﬕական զենք։ Ջրում հիդրոլիզվում է։ Ունակ է ﬕացնել NH₃, արոմատիկ ﬕացություններ, եթերներ։

Տիտանի (Ⅳ) քլորիդ
Изображение химической структуры
Քիմիական բանաձևCl₄Ti
Մոլային զանգված3,2E−25 կիլոգրամ[1] գ/մոլ
Խտություն1,726 գ/սմ³ գ/սմ³
Հալման ջերմաստիճան−24,8 °C °C
Եռման ջերմաստիճան136,4 °C[2] °C
Գոյացան էնթալպիա−804,16 կՋ/մոլ կՋ/մոլ
Քիմիական հատկություններ
Դիպոլ մոմենտ0 Կլ·մ
Դասակարգում
CAS համար7550-45-0
PubChem24193
EINECS համար231-441-9
SMILESCl[Ti](Cl)(Cl)Cl
ЕС231-441-9
RTECSXR1925000
ChEBI22615, 141410
Եթե հատուկ նշված չէ, ապա բոլոր արժեքները բերված են ստանդարտ պայմանների համար (25 °C, 100 կՊա)

TiCl4 + 4NH3 = Ti(NH2)4 + 4HCl

500-600℃-ից բարձր օդի O₂-ով օքսիդանում է ﬕնչև TiO₂, ջրային գոլորշիների առկայության դեպքում առաջանում են նաև օքսիքլորիդներ՝ TiOCl₂, Ti₂O₃Cl₂։ Բուռն փոխազդում է ջրի հետ՝ TiO₂⋅nH₂O-ի առաջացումով, որպես ﬕջանկյալ արգասիքներ առաջանում են TiCl₄⋅5H₂O հիդրատը և Ti(OH)nCl₄₋n⋅xH₂O հիդրօքսոքլորիդները։ Լուծվում է էթանոլում և դիէթիլեթերում։ Ջրային գոլորշիների հետ 300-400℃-ում տալիս է TiO₂.

TiCl4 + 2H2O = TiO2 + 4HCl

TiCl₄-ում լուծվում է Cl₂-ը (20℃-ում 7,6 զանգվածային %), աննշան լուծվում է HCl-ը։ Ցանկացած հարաբերությամբ խառնվում է հեղուկ HCl-ի հետ։ Լուծվում է HCl թթվում՝ գազանման HCl-ի բացթողման դեպքում՝ հեքսաքլորտիտանական թթվի (H₂TiCl₆) վառ դեղին լուծույթի առաջացմամբ։

Նոսր H₂SO₄-ի հետ առաջացնում է TiOSO₄, խիտ H₂SO₄-ի հետ առաջացնում է TiCl₂SO₄։

Ծանոթագրություններ խմբագրել