Տիբեթի ինքնավար շրջան (տիբեթերեն՝ བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་; Bod-rang-skyong-ljongs; չին. 西藏自治区, փինյին Xīzàng Zìzhìqū; ՏԻՇ), ինքնավար շրջան է Չինաստան Ժողովրդական Հանրապետության արևմտյան մասում։

Տիբեթի ինքնավար շրջան
བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་
Bod-rang-skyong-ljongs
西藏自治区, Xīzàng Zìzhìqū (Սիցզան Ցզիչժիցյույ)
ԵրկիրՉինաստանի Ժողովրդական Հանրապետություն Չինաստան
ՀիմնTibetan National Anthem?
ԿարգավիճակԻնքնավար շրջան
Մտնում էՉինաստան
ՎարչկենտրոնԼհասա
Խոշորագույն քաղաքԼհասա
Ամենաբարձր կետԷվերեստ
Օրենսդրական մարմինTibet Autonomous Regional People's Congress?[1]
Խորհրդի նախագահՋամպա Պունցոնգ
ՀՆԱ (2004)21,15 մլրդ յուան  (31)
Բնակչություն (2004)
2,74 մլն (31 տեղ)
Խտություն2,2 ( 31 տեղ)
Տարածք1 228 400  (2 տեղ)
Հիմնադրված է1965 թ.
Սահմանակցում էՍիչուան, Յունան, Սինծյան, Ցինհայ, Նեպալ, Հիմաչալ-Պրադեշ, Ուտարկխանդ, Sikkim?, Բութան, Արունաչալ Պրադեշ և Կաչին
Ժամային գոտիUTC+8
Հապավում西藏 և Tibet
ISO 3166-2 կոդCN-XZ
xizang.gov.cn

Աշխարհագրություն խմբագրել

Տիբեթի ինքնավար շրջանը (Սիցզանը) զբաղեցնում է 1 228 400 կմ² տարածք (2-րդ տեղի պրովինցիաների ցանկում) և գտնվում է Տիբեթյան լեռնաշխարհում, Երկիր մոլորակի ամենաբարձր շրջանում։ ՏԻՇ-ի հարավում գտնվում է Հիմալայան լեռնաշղթայի լանջերը, իսկ Նեպալի սահմանին Էվերեստ լեռը։

Տիբեթի ինքնավար շրջանը սահմանակցում է չինական Յուննան, Ցինհայ, Սիչուան, Սինցզյն-Ույգուրյան ինքնավար շրջանի հետ, ինչպես նաև Հնդկաստանի, Քաշմիրի, Նեպալի, Բութան։

Վարչական կազմվածություն խմբագրել

Վարչական առումով ՏԻՇ-ը բաժանվում է 1քաղաքային օկրուգի (Լհասա) և 6 սովորական օկրուգների։

Հայերեն Լատիներեն տարբերակներ Տիբեթերեն Ուայլիի տառադարձություն Չինարեն Փինյին Պալադիուսի համակարգ Վարչկենտրոն
Լհասա Lhasa ལྷ་ས་གྲོང་ཁྱེར་ lha sa grong khyer 拉萨 Lāsà Shì Լասա Լհասա  
Նագչու Nagqu, Nakchu ནག་ཆུ་ས་ཁུལ་ nag chu sa khul 那曲地区 Nàqū Dìqū Նացյույ Նագչու  
Նգարի Ngari མངའ་རིས་ས་ཁུལ་ mnga' ris sa khul 阿里地区 Ālǐ Dìqū Ալի Գար  
Նինգչի Nyingchi, Nyingtri ཉིང་ཁྲི་ས་ཁུལ་ nying khri sa khul 林芝地区 Línzhī Dìqū Լինչժի Պուլա  
Չամդո Qamdo, Chamdo ཆབ་མདོ་ས་ཁུལ་ chab mdo sa khul 昌都地区 Chāngdū Dìqū Չանդու Չամդո  
Շաննան Shannan, Lhoka ལྷོ་ཁ་ས་ཁུལ་ lho kha sa khul 山南地区 Shānnán Dìqū Շաննան Դզեթանգ  
Շիգաձե Xigazê, Shigatse གཞིས་ཀ་རྩེ་ས་ཁུལ་ gzhis ka rtse sa khul 日喀则地区 Rìkāzé Dìqū Ժիկացզե Շիգաձե  

7 օկրուգները բաժանվում են գավառային մակարդակից 73 վարչական միավորի, այդ թվում 1 քաղաքային գավառ (Շիգաձե) և քաղաքային ենթարկման 1 շրջան։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. National Database of Laws and Regulations — 2021.