«Աշխարհաքաղաքականություն»–ի խմբագրումների տարբերություն

Դեռևս քաղաքաաշխարհագրական առաջին հիմնարար գիտական հետազոտության մեջ, ինչպիսին էր գերմանացի աշխարհագետ ու սոցիոլոգ [[Ֆրիդրիխ Ռատցել]]ի ([[1844]] - [[1904]] թթ.) «Քաղաքական աշխարհագրություն» գիրքը՝ տպագրված [[1890]] թվականին, հատուկ քննարկվում էր [[քաղաքականություն|քաղաքականության]], մասնավորապես միջազգային քաղաքականության վրա աշխարհագրական գործոնների ազդեցությունը։ Մինչ այդ, [[աշխարհագրական դետերմինիզմ]]ի ռադիկալ ներկայացուցիչները աշխարհագրական պայմանները վճռական գործոն էին համարում հասարակական կյանքի տնտեսական և հոգևոր-մշակութային ոլորտների զարգացման համար։ Ռատցելը առաջին անգամ աշխարհագրական գործոնները վերլուծեց և գնահատեց քաղաքական ոլորտի տեսանկյունից։ Նա զարգացրեց այս գաղափարը, որը պետությանը, որպես քաղաքական-տարածքային կառույց, կենդանի օրգանիզմ է և նրա կենսագործունությունն էլ` ինչպես բոլոր կենդանի օրգանիզմներինը, կախված է շրջակա միջավայրից։ Ռատցելը [[երկիր]]-[[պետություն]]ը համարում էր [[մարդ]]կանցով լցված մի տարածություն՝ կենսատարածք, որի աշխարհագրական առանձնահատկություններով էլ պայմանավորվում է պետության ոչ միայն ներքին, այլև արտաքին քաղաքականություն։ Ուստի, ամեն մի պետություն իր զարգացումն ապահովելու համար ձգտում է բարելավել իր կենսատարածքը, ընդարձակել այն, բարենպաստ դարձնել աշխարհագրական դիրքը, ուժեղացնել իր ազդեցությունը այլ տարածքների վրա։ Եվ դա ըստ Ռատցելի, ամեն մի պետության բնական իրավունքն է։ Այստեղից էլ առաջացել են պետությունների շահերի անխուսափելի բախումները։ Ռատցելի «Քաղաքական աշխարհագրությանը» հաջորդեցին այլ հեղինակների նույն ոգով գրված աշխատություններ, և ձևավորվեց մի ուղղություն, որ հայտնի դարձավ աշխարհաքաղաքականություն կամ գեոպոլիտիկա անունով։անունով։Հեղինակ Միքայել Ներսիսյան