Սպառողների իրավունքների պաշտպանության միջազգային օր
Սպառողների իրավունքների օր (Սպառողների իրավունքների պաշտպանության միջազգային օր, Սպառողների իրավունքների միջազգային օր) (անգլ.՝ World Consumer Rights Day), ամենամյա տոն, որը նշվում է մարտի 15-ին։ Առաջին անգամ նշվել է 1983 թվականին։
| Սպառողների իրավունքների պաշտպանության միջազգային օր | |
|---|---|
| Տեսակ | հիշարժան ամսաթիվ |
| Ամսաթիվ | Մարտի 15 |
Սպառողների իրավունքների օրն աշխարհում խմբագրել
Սպառողների իրավունքների օրը հարմարեցված է 1962 թվականին ԱՄՆ Կոնգրեսում տեղի ունեցած Ջոն Քենեդու ելույթի օրվան[1][2]։
Ամենաբարձր մակարդակով սահմանվել է սպառող հասկացությունը։ Ջոն Քենեդին սպառողների չորս հիմնարար իրավունք է առանձնացրել.
- տեղեկացված լինելու իրավունք,
- անվտանգության իրավունք,
- ընտրության իրավունք,
- լսելի լինելու իրավունք։
Ավելի ուշ նրանք բազմաթիվ երկրներում հիմք են դրել սպառողների իրավունքների պաշտպանության մասին օրենքը, այդ թվում՝ Հայաստանում։
1960 թվականին[3] հիմնադրվել է «Consumers International (CI)» շահույթ չհետապնդող ընկերությունը՝ Սպառողների համաշխարհային կազմակերպությունը։ Կազմակերպությունն աշխատում է ավելի քան 50 տարի։ Միավորում է ավելի քան յոթանասուն զարգացած ժողովրդավարական պետություններից սպառողների իրավունքների պաշտպանության շուրջ երկու հարյուր հասարակական և պետական կազմակերպություն։
«Consumers International»-ի սկզբունքներն են.
- տեղեկացված լինելու իրավունք,
- անվտանգության իրավունք,
- ընտրության իրավունք,
- լսելի լինելու իրավունք,
- վնասը փոխհատուցելու իրավունք,
- առողջ շրջակա միջավայր ունենալու իրավունք
- սպառողական կրթության իրավունք,
- հիմնական պահանջմունքների բավարարման իրավունք։
«Consumers International»-ը պաշտպանում է սպառողների իրավունքները ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ում և ՄԱԿ-ում, տրամադրում կրթական և իրավական օգնություն։
1985 թվականի ապրիլի 9-ին ՄԱԿ-ի Գլխավոր ասամբլեան ամրագրել է սպառողների իրավունքների պաշտպանության ուղեցույցները։ Այսուհետ սպառողների իրավունքները իրավաբանորեն ճանաչված են։
Տես նաև խմբագրել
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ «Текст выступления Дж. Ф. Кеннеди на английском языке». Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ սեպտեմբերի 14-ին. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 15-ին.
- ↑ «Перевод текста выступления Дж. Ф. Кеннеди на сайте Качество.ru». Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ մայիսի 2-ին. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 15-ին.
- ↑ Consumers International consumersinternational.org