Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի (Ռուիսպիր)
Ռուիսպիր գյուղի Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի, հայկական եկեղեցի, որը գտնվում է Վրաստանի Կախեթի մարզի Ռուիսպիր գյուղում։
| Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի | |
|---|---|
| Հիմնական տվյալներ | |
| Տեսակ | եկեղեցի |
| Երկիր |  Վրաստան |
| Տեղագրություն | Կախեթի մարզ |
Պատմություն խմբագրել
Հասարակության միջոցներով կառուցված եկեղեցու գոյության մասին վավերագրերում առաջին անգամ արձանագրվել է 1818 թվականին[1]։ Հավանաբար այն կառուցվել է 18-րդ դարում։ Փայտաշեն եկեղեցին Սուրբ Աստվածածին անվամբ հիշվատակվել է բազմաթիվ վավերագրերում։ 1852-1853 թվականներին եկեղեցին եղել է քայքայված։ Նորոգման աշխատանքները նախատեսվել են կատարել թեմական առաջնորդի և տեղի իշխանների համատեղ ջանքերով։ Մինչև 1873 թվականը բոլոր վավերագրերում Ռուիսպիրում հիշվում է միայն այդ եկեղեցին։
․․․Այդ բանը նկատելով Թելաւի գործակալ արժ. Գէորգ ա. քահ. Տէր-Սարգսեանը իւր ազդու խօսքերով սկսեց յորդորել գիւղացիներին, որ հնի տեղ նոր եկեղեցի շինեն և ինքը՝ Տեր-հայրը գործին գլուխ կանգնելով հասաւ իւր ցանկացած նպատակին և այսօր Ռուիսպիրի հայ գիւղացիները ունեն հնի տեղ քար ու կրից շինած մի նոր եկեղեցի. ահա այդ նորաշեն Սուրբ Աստվածածնայ եկեղեցւոյ օծման հանդեսն էր, որ կատարուեցաւ ամսոյ 17-ին, կիւրակէ օրը...»։
Եկեղեցին մինչև 1910-ական թվականները հիշվում է տարբեր վավերագրերում։ 1924 թ մարտի 16-ին (Մեկ այլ վավերագրով՝ եկեղեցին փակվել է 1923 թ.[3]) եկեղեցին փակվել է և այլևս չի գործել[4]։
Ճարտարապետություն խմբագրել
Սբ. Աստվածածին եկեղեցին մինչև հիմա կանգուն է (օգտագործվում է որպես աղաց)։ Այն աղյուսով ու գետաքարով, կրաշաղախով կառուցված հասարակ շենք է։ Ունի երկու մուտք։ Ծածկը փայտաշեն է։ Արտաքին չափերն են՝ 13,34 x 7,93 մետր։
Քահանա խմբագրել
Տեր Հովհաննես Ձամուկյան՝ հիշվում է 1800-1818 թվականներին, ձեռնադրվել է 1800 թվականինին Սարգիս արքեպիսկոպոսի կողմից[5]։
Կարապետ Տեր-Ներսիսյանց՝ հիշվում է 1908 թվականին, հովվել է նաև Իղալթո և Կողոթո գյուղերինე[6]: